2024-05-12
Biden phá vỡ lời hứa năm 2004 với Israel
(By Amit Segal, Wall Street Journal, 12/5/2024)
Con dấu của tổng thống Mỹ trị giá bao nhiêu? Cho đến gần đây, con đại bàng hùng vĩ có các ngôi sao vây quanh vẫn có giá trị rất cao - một sự bảo đảm được hỗ trợ bởi sức mạnh quân sự, chính trị và kinh tế hùng mạnh nhất thế giới.
Đó là lý do tại sao lá thư cam kết mang dấu ấn của tổng thống lại đóng vai trò quan trọng trong bước ngoặt lịch sử của Israel 20 năm trước. Vào mùa xuân năm 2004, Thủ tướng Ariel Sharon gặp phải trở ngại khi cố gắng thúc đẩy kế hoạch rút quân hoàn toàn khỏi Dải Gaza. Vào thời điểm đó, Gaza là nơi sinh sống của hàng nghìn người định cư và một số sư đoàn của Lực lượng Phòng vệ Israel.
Mối lo ngại có hai mặt: thứ nhất, tiền lệ rút quân về biên giới năm 1967 ở Gaza cuối cùng có thể được áp dụng cho Judea và Samaria, tạo ra những biên giới không thể bảo vệ được cho Israel, và thứ hai, động thái này sẽ được hiểu là một cuộc rút lui dưới hỏa lực, tăng cường sức mạnh cho nhóm khủng bố ở Dải Gaza.
Tổng thống George W. Bush đã đến trợ giúp Sharon. Ông đã gửi một lá thư giúp giành được sự ủng hộ của các bộ trưởng Israel và các thành viên Knesset mà Sharon cần. Nhiều người nhớ lại lời hứa ngầm của ông Bush trong thư gửi Sharon - “Thật phi thực tế khi mong đợi rằng kết quả của các cuộc đàm phán về tình trạng cuối cùng sẽ là việc quay trở lại đầy đủ và trọn vẹn các đường ranh giới đình chiến năm 1949” - nghĩa là Israel sẽ có thể giữ được các phần đất của Judea và Samaria nơi có các khối định cư.
Trong các cuộc thảo luận gần đây với các quan chức cấp cao ở Israel và Mỹ, tôi rất ngạc nhiên khi biết rằng một số người đã quên một cam kết khác, vững chắc hơn nhiều trong bức thư: “Israel sẽ giữ quyền tự vệ trước chủ nghĩa khủng bố, bao gồm cả các hành động chống khủng bố”. Hoa Kỳ sẽ dẫn đầu các nỗ lực, cùng hợp tác với Jordan, Ai Cập và các quốc gia khác trong cộng đồng quốc tế để xây dựng năng lực và ý chí của các thể chế Palestine trong việc chống khủng bố, triệt phá các tổ chức khủng bố và ngăn chặn các khu vực mà Israel đã rút lui, khỏi mối đe dọa khủng bố bằng bất kỳ phương tiện nào khác.”
Nguyên tắc này, như được nêu trong bức thư, đã được cả hai viện của Quốc hội phê chuẩn với đa số áp đảo, tạo thêm sức nặng cho cam kết như sau: “Xét rằng Israel có quyền tự vệ trước chủ nghĩa khủng bố, bao gồm cả việc thực hiện các hành động chống lại các tổ chức khủng bố đe dọa công dân Israel.”
Khi Tổng thống Obama nhậm chức năm 2009, ông đã nhanh chóng xóa bỏ cam kết công nhận các khối định cư. Các tài liệu của WikiLeaks tiết lộ rằng các quan chức trong chính quyền của ông đã được chỉ thị khẳng định rằng tài liệu này không mang tính ràng buộc, đồng thời thúc giục Israel rút lui đến một khoảng cách chỉ cách giao lộ chính của Tel Aviv 15 phút lái xe.
Trong 20 năm qua, Mỹ đã thất bại trong những nỗ lực mà nước này cam kết duy trì: chống khủng bố và ngăn chặn Gaza trở thành mối đe dọa đối với Israel. Khi Hamas nắm quyền kiểm soát Gaza vào năm 2007, Mỹ đã không làm gì cả. Vào mùa hè năm 2014, Tổng thống Obama đã từ chối cung cấp tên lửa Hellfire cho Israel trong chiến dịch quân sự chống lại Hamas. Vào tháng 5 năm 2021, Tổng thống Biden đã gây áp lực buộc Israel phải ngừng một chiến dịch quân sự khác ở Gaza.
Giờ đây, với thông báo ngừng chuyển giao vũ khí, ông Biden đã xé nát bức thư của ông Bush gửi Sharon. Hậu quả sẽ rất thảm khốc ngay cả khi Israel chiếm ưu thế ở Gaza. Toàn bộ khu vực và thế giới đang theo dõi chặt chẽ các nhà lãnh đạo từ bỏ các cam kết và quan hệ đối tác chiến lược.
Tuyên bố của Mỹ từng giống như đồng đô la Mỹ - được cả thế giới thèm muốn và quý trọng. Nhưng thời thế đã thay đổi và giá trị của đồng đô la, giống như những lời đảm bảo của tổng thống, đã giảm đi. Không có gì ngạc nhiên khi các quốc gia như Ả Rập Saudi hiện có một danh sách yêu cầu mới đối với Washington, từ lò phản ứng hạt nhân đến liên minh quốc phòng.
Giờ đây, thay vì đưa ra những hỗ trợ như đã hứa cho một đồng minh, Mỹ lại đang cản trở những nỗ lực này. Bằng cách tạm dừng vận chuyển vũ khí tới Israel, thực tế là nó đang gửi cho Hamas vũ khí mạnh mẽ nhất: niềm hy vọng.
https://www.wsj.com/articles/biden-breaks-a-2004-promise-to-israel-sharon-hamas-gaza-terrorism-a081d7e4
(By Amit Segal, Wall Street Journal, 12/5/2024)
Con dấu của tổng thống Mỹ trị giá bao nhiêu? Cho đến gần đây, con đại bàng hùng vĩ có các ngôi sao vây quanh vẫn có giá trị rất cao - một sự bảo đảm được hỗ trợ bởi sức mạnh quân sự, chính trị và kinh tế hùng mạnh nhất thế giới.
Đó là lý do tại sao lá thư cam kết mang dấu ấn của tổng thống lại đóng vai trò quan trọng trong bước ngoặt lịch sử của Israel 20 năm trước. Vào mùa xuân năm 2004, Thủ tướng Ariel Sharon gặp phải trở ngại khi cố gắng thúc đẩy kế hoạch rút quân hoàn toàn khỏi Dải Gaza. Vào thời điểm đó, Gaza là nơi sinh sống của hàng nghìn người định cư và một số sư đoàn của Lực lượng Phòng vệ Israel.
Mối lo ngại có hai mặt: thứ nhất, tiền lệ rút quân về biên giới năm 1967 ở Gaza cuối cùng có thể được áp dụng cho Judea và Samaria, tạo ra những biên giới không thể bảo vệ được cho Israel, và thứ hai, động thái này sẽ được hiểu là một cuộc rút lui dưới hỏa lực, tăng cường sức mạnh cho nhóm khủng bố ở Dải Gaza.
Tổng thống George W. Bush đã đến trợ giúp Sharon. Ông đã gửi một lá thư giúp giành được sự ủng hộ của các bộ trưởng Israel và các thành viên Knesset mà Sharon cần. Nhiều người nhớ lại lời hứa ngầm của ông Bush trong thư gửi Sharon - “Thật phi thực tế khi mong đợi rằng kết quả của các cuộc đàm phán về tình trạng cuối cùng sẽ là việc quay trở lại đầy đủ và trọn vẹn các đường ranh giới đình chiến năm 1949” - nghĩa là Israel sẽ có thể giữ được các phần đất của Judea và Samaria nơi có các khối định cư.
Trong các cuộc thảo luận gần đây với các quan chức cấp cao ở Israel và Mỹ, tôi rất ngạc nhiên khi biết rằng một số người đã quên một cam kết khác, vững chắc hơn nhiều trong bức thư: “Israel sẽ giữ quyền tự vệ trước chủ nghĩa khủng bố, bao gồm cả các hành động chống khủng bố”. Hoa Kỳ sẽ dẫn đầu các nỗ lực, cùng hợp tác với Jordan, Ai Cập và các quốc gia khác trong cộng đồng quốc tế để xây dựng năng lực và ý chí của các thể chế Palestine trong việc chống khủng bố, triệt phá các tổ chức khủng bố và ngăn chặn các khu vực mà Israel đã rút lui, khỏi mối đe dọa khủng bố bằng bất kỳ phương tiện nào khác.”
Nguyên tắc này, như được nêu trong bức thư, đã được cả hai viện của Quốc hội phê chuẩn với đa số áp đảo, tạo thêm sức nặng cho cam kết như sau: “Xét rằng Israel có quyền tự vệ trước chủ nghĩa khủng bố, bao gồm cả việc thực hiện các hành động chống lại các tổ chức khủng bố đe dọa công dân Israel.”
Khi Tổng thống Obama nhậm chức năm 2009, ông đã nhanh chóng xóa bỏ cam kết công nhận các khối định cư. Các tài liệu của WikiLeaks tiết lộ rằng các quan chức trong chính quyền của ông đã được chỉ thị khẳng định rằng tài liệu này không mang tính ràng buộc, đồng thời thúc giục Israel rút lui đến một khoảng cách chỉ cách giao lộ chính của Tel Aviv 15 phút lái xe.
Trong 20 năm qua, Mỹ đã thất bại trong những nỗ lực mà nước này cam kết duy trì: chống khủng bố và ngăn chặn Gaza trở thành mối đe dọa đối với Israel. Khi Hamas nắm quyền kiểm soát Gaza vào năm 2007, Mỹ đã không làm gì cả. Vào mùa hè năm 2014, Tổng thống Obama đã từ chối cung cấp tên lửa Hellfire cho Israel trong chiến dịch quân sự chống lại Hamas. Vào tháng 5 năm 2021, Tổng thống Biden đã gây áp lực buộc Israel phải ngừng một chiến dịch quân sự khác ở Gaza.
Giờ đây, với thông báo ngừng chuyển giao vũ khí, ông Biden đã xé nát bức thư của ông Bush gửi Sharon. Hậu quả sẽ rất thảm khốc ngay cả khi Israel chiếm ưu thế ở Gaza. Toàn bộ khu vực và thế giới đang theo dõi chặt chẽ các nhà lãnh đạo từ bỏ các cam kết và quan hệ đối tác chiến lược.
Tuyên bố của Mỹ từng giống như đồng đô la Mỹ - được cả thế giới thèm muốn và quý trọng. Nhưng thời thế đã thay đổi và giá trị của đồng đô la, giống như những lời đảm bảo của tổng thống, đã giảm đi. Không có gì ngạc nhiên khi các quốc gia như Ả Rập Saudi hiện có một danh sách yêu cầu mới đối với Washington, từ lò phản ứng hạt nhân đến liên minh quốc phòng.
Giờ đây, thay vì đưa ra những hỗ trợ như đã hứa cho một đồng minh, Mỹ lại đang cản trở những nỗ lực này. Bằng cách tạm dừng vận chuyển vũ khí tới Israel, thực tế là nó đang gửi cho Hamas vũ khí mạnh mẽ nhất: niềm hy vọng.
https://www.wsj.com/articles/biden-breaks-a-2004-promise-to-israel-sharon-hamas-gaza-terrorism-a081d7e4
Ông Segal là trưởng ban bình luận chính trị trên Kênh 12 News của Israel và là tác giả cuốn “Câu chuyện về chính trị Israel.”
NVV dịch