2024-04-01
Một người cánh tả đã lên tiếng yêu cầu bà Sonia Sotomayor rút lui khỏi Tối Cao Pháp Viện Mỹ, để Joe Biden kịp thời bổ nhiệm một người cánh tả khác. Tác giả có sự nghi ngại về lá phiếu của TNS Joe Manchin, một người trung dung giữa tả và hữu.
Vì lợi ích của tất cả chúng ta, Sonia Sotomayor cần phải rút lui khỏi tòa án tối cao Hoa Kỳ
(Mehdi Hasan, The Guardian, 1/4/2024)
Sonia Sotomayor là người theo chủ nghĩa tự do vĩ đại nhất đã ngồi vào tòa án tối cao trong cuộc đời trưởng thành của tôi. Là người Latina đầu tiên nắm giữ vị trí công lý, bà ấy đã vạch ra con đường tiến bộ không ngừng nghỉ trên chiếc ghế cao nhất đất nước.
Bây giờ là lúc nhớ đến Ruth Bader Ginsburg. Để nhớ lại RBG, người đã sống sót sau hai cơn ung thư, đã từ chối rời khỏi tòa án bất chấp những lời kêu gọi làm như vậy từ những người theo chủ nghĩa tự do hàng đầu trong nhiệm kỳ thứ hai của Barack Obama. Nhắc lại sự khẳng định của bà ấy, trong nhiều cuộc phỏng vấn, rằng việc bà ấy nhất quyết sẽ chỉ từ chức “khi đến lúc” là “sai lầm”. Để nhớ lại, trên giường bệnh vào năm 2020, bà đã nói với cháu gái mình rằng “mong muốn tha thiết nhất của bà là bà sẽ không bị thay thế cho đến khi có một tổng thống mới”. Donald Trump đã đề cử Amy Coney Barrett làm người thay thế RBG chỉ tám ngày sau khi bà qua đời, và các thành viên Đảng Cộng hòa tại Thượng viện đã chuẩn thuận Barrett vào chiếc ghế trống của RBG chỉ tám ngày trước ngày bầu cử.
Với việc Joe Biden đang dưới điểm Trump ở một số tiểu bang xung đột và đảng Dân chủ cũng có nguy cơ mất thế đa số mong manh tại Thượng viện, liệu chúng ta có thực sự chuẩn bị cho lịch sử lặp lại không? Sotomayor sẽ tròn 70 tuổi vào tháng 6. Tất nhiên, chỉ có Sotomayor mới biết đầy đủ tình trạng sức khỏe của bà ấy, nhưng công chúng vẫn biết rằng bà ấy mắc bệnh tiểu đường loại 1 từ khi lên bảy tuổi; bà đã gọi nhân viên y tế đến nhà bà ấy; và theo báo cáo, bà là thẩm phán duy nhất có một bác sĩ đi theo. Nói rõ hơn: bà ấy có thể dễ dàng - và Chúa sẵn lòng - sống sót trong nhiệm kỳ thứ hai tiềm năng của Trump và vẫn giải quyết những bất đồng quan điểm từ trên ghế thẩm phán vào năm 2029.
Nhưng tại sao phải mạo hiểm như vậy? Tại sao không nghỉ hưu ngay bây giờ? Tại sao không rời ghế thẩm phán ở độ tuổi mà các thẩm phán ở Bỉ, Úc và Nhật Bản buộc phải làm như vậy?
Hãy giải quyết ba phản đối rõ ràng nhất.
Đầu tiên, chẳng phải người thay thế Sotomayor mà Thượng nghị sĩ Joe Manchin phải phê chuẩn sẽ kém cấp tiến hơn và trung dung hơn so với thẩm phán siêu cấp tiến duy nhất người Latina của chúng ta sao? Có lẽ. Nhưng, một lần nữa, hãy xem xét kịch bản khác. Thà rằng Biden thay thế Sotomayor bằng một người theo chủ nghĩa trung dung vào năm 2024… còn hơn Trump thay thế bà ấy bằng một người cực hữu vào năm 2025? Hoặc, điều gì sẽ xảy ra nếu Trump không thắng nhưng đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát Thượng viện và ngăn cản Biden, trong nhiệm kỳ thứ hai, thay thế bà trong khoảng thời gian từ năm 2025 đến năm 2028?
Thứ hai, thực sự có sự khác biệt nào giữa đa số bảo thủ 6-3 trên tòa và đa số 7-2 không? Chẳng phải đã mất hết rồi sao? Không hẳn. Thiệt hại đối với nền dân chủ của chúng ta từ một tòa án cực hữu 7-2 sẽ ở một cấp độ hoàn toàn khác và hiện thực. Đúng, 6-3 là một thảm họa đối với các ưu tiên cấp tiến nhưng chúng ta cũng có một số chiến thắng quan trọng 5-4 (vụ Tái phân chia khu vực ! Vụ dây kẽm gai sắc ở biên giới ! Vụ súng ma !) trong trường hợp Roberts và một người bảo thủ khác đã bước ra khỏi bóng tối. Không điều nào trong số đó xảy ra trên tòa 7-2. Những người bảo thủ cực hữu giành chiến thắng không chỉ trong hầu hết thời gian mà là mọi lúc.
Thứ ba, làm sao bất cứ ai ở cánh tả có thể dám yêu cầu thẩm phán tối cao đầu tiên và duy nhất của người Latina rời khỏi tòa án tối cao?
Đơn giản thôi. Phụ nữ nói chung và người Latin nói riêng sẽ phải chịu đựng nhiều nhất trước tòa án tối cao 7-2. Chính vì quá lo lắng về tương lai của quyền lợi phe thiểu số ở đất nước này nên tôi – miễn cưỡng – muốn Sotomayor từ chức.
Điều này không liên quan gì đến chủng tộc hay giới tính của bà ấy. Quên RBG đi (một lần nữa). Hãy xem Stephen Breyer. Bạn nhớ Breyer phải không? Vị thẩm phán phe tự do ham sách và đeo kính cận đã rời khỏi tòa án tối cao vào năm 2022, ở tuổi 83, một phần vì chiến dịch gây áp lực mạnh mẽ từ cánh tả.
Việc ông ta là người da trắng không bảo vệ ông ta khỏi những lời chỉ trích - hoặc khỏi những lời kêu gọi ông ta từ chức. Vào năm 2021, nhóm cấp tiến Demand Justice đã cho một chiếc xe tải với biển quảng cáo đi vòng quanh tòa nhà tòa án tối cao với thông điệp: “Breyer, hãy nghỉ hưu”. Tôi cũng tham gia. “Nghỉ hưu, nghỉ hưu, nghỉ hưu,” tôi nói trong đoạn độc thoại cho chương trình Peacock của mình vào năm 2021. “Hoặc lịch sử có thể phán xét bạn, Justice Breyer.”
Vậy tại sao có thể gây áp lực buộc Breyer nghỉ hưu còn Sotomayor thì không? Lần này, Demand Justice không đưa ra quan điểm về việc liệu một thẩm phán cánh tả lớn tuổi hơn có nên từ chức khi mà một tổng thống và thượng viện Dân Chủ có thể thay thế người đó và, như HuffPost đưa tin, “cánh tả có rất ít tranh luận công khai về việc liệu bà ấy có nên về hưu không."
Có vẻ như các đảng viên Đảng Dân chủ vẫn không quan tâm đến việc sử dụng quyền lực hoặc ảnh hưởng đối với tòa án cao nhất trong nước. Vào năm 2013, Barack Obama đã gặp RBG trong bữa trưa và cố gắng thúc giục bà ấy nghỉ hưu, nhưng như tờ New York Times sau đó đưa tin, Obama “không trực tiếp đề cập đến vấn đề nghỉ hưu với Thẩm phán Ginsburg”.
Hãy so sánh và đối chiếu với Donald Trump. Nhà báo tài chính David Enrich, trong cuốn sách Dark Towers, tiết lộ cách gia đình Trump thực hiện “cuộc tấn công ngoạn mục vào Tòa Bạch Ốc” để thuyết phục thẩm phán Anthony Kennedy nghỉ hưu vào năm 2018. Bản thân Trump, theo Vanity Fair, “đã làm việc trong nhiều tháng để đảm bảo với Kennedy rằng di sản của ông sẽ được quản lý tốt”.
Cuộc tấn công đã thành công. Kennedy tự cho mình là người ôn hòa đã ra đi, thay vào đó là nhà hoạt động chính trị cực hữu Brett Kavanaugh.
Nếu có sự thay đổi đối với tòa án tối cao vào năm 2024, Biden và lãnh đạo đa số Thượng viện, Chuck Schumer, chỉ còn vài tháng nữa để thực hiện điều đó. Tuy nhiên, họ dường như không quá bận tâm về tuổi tác hay sức khỏe của Sotomayor. Tuần trước, thư ký báo chí Nhà Trắng, Karine Jean-Pierre, gọi đó là “quyết định cá nhân của bà ấy”.
Một quyết định cá nhân? Viễn cảnh về một tòa án tối cao bảo thủ 7-2, với một bộ máy cực hữu đã chiếm lấy ghế của “nữ hoàng phe tự do” Sotomayor sẽ khiến tất cả chúng ta phải khiếp sợ.
Biden, các đảng viên Đảng Dân chủ được bầu, cũng như những người theo chủ nghĩa tự do và cấp tiến nên khuyến khích Sotomayor một cách công khai và riêng tư tự xem xét những gì bà ấy muốn di sản của mình là gì, ghi nhớ những gì đã xảy ra với RBG và không tham gia bất kỳ hình thức my rủi nào với nền dân chủ tương lai của chúng ta.
https://www.theguardian.com/commentisfree/2024/apr/01/for-the-sake-of-all-of-us-sonia-sotomayor-needs-to-retire-from-the-us-supreme-court
Mehdi Hasan là CEO và tổng biên tập của Zeteo
NVV lược dịch
