2025-09-12
Trump có thể muốn giải Nobel Hòa bình, nhưng ủy ban cho biết điều đó sẽ không có ảnh hưởng gì
(AFP, 12/9/2025)
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thường nói rằng ông "xứng đáng" nhận giải Nobel Hòa bình. Tuy nhiên, trước thềm công bố người đoạt giải vào ngày 10 tháng 10, một quan chức Ủy ban Nobel khẳng định rằng hội đồng xét duyệt dựa trên công trạng và sự chú ý của truyền thông "không ảnh hưởng" đến quyết định này.
Nỗi ám ảnh của Donald Trump về việc giành giải Nobel Hòa bình vào tháng tới có thể đã gặp phải trở ngại - sự độc lập cố hữu của Ủy ban Nobel Na Uy, khẳng định với AFP rằng họ không thể bị lay động.
Kể từ khi trở lại Tòa Bạch Ốc vào tháng 1, Trump đã nói rõ rằng ông muốn có được danh hiệu danh giá này, danh hiệu mà đối thủ đảng Dân chủ của ông là Barack Obama đã giành được khiến nhiều người ngạc nhiên ngay sau khi nhậm chức vào năm 2009.
Tỷ phú 79 tuổi này đã tận dụng mọi cơ hội để nói rằng ông "xứng đáng" và tuyên bố đã chấm dứt sáu cuộc chiến tranh, mặc dù những cuộc chiến ở Gaza và Ukraine - mà ông nói rằng ông muốn giải quyết - vẫn tiếp tục diễn ra.
"Tất nhiên, chúng tôi nhận thấy có rất nhiều sự chú ý của giới truyền thông đối với các ứng cử viên cụ thể", thư ký của ủy ban, Kristian Berg Harpviken, trả lời AFP trong một cuộc phỏng vấn tại Oslo.
"Nhưng điều đó thực sự không ảnh hưởng gì đến các cuộc thảo luận đang diễn ra trong ủy ban."
Ông cho biết: "Ủy ban sẽ xem xét từng ứng cử viên dựa trên công trạng riêng của họ".
Người đoạt giải năm nay sẽ được công bố vào ngày 10 tháng 10.
Trump đã chứng minh tuyên bố của mình rằng ông xứng đáng nhận giải thưởng này bằng cách chỉ ra rằng một số nhà lãnh đạo nước ngoài, từ Benjamin Netanyahu của Israel đến Ilham Aliyev của Azerbaijan, đã đề cử hoặc ủng hộ việc đề cử ông.
Tuy nhiên, họ phải cực kỳ nhanh nhạy hoặc có tầm nhìn xa đối với giải thưởng năm nay vì thời hạn nộp đề cử là ngày 31 tháng 1, chỉ 11 ngày sau khi Trump nhậm chức.
* Cuộc gọi điện thoại
"Được đề cử không nhất thiết là một thành tựu to lớn. Thành tựu to lớn nhất là trở thành người đoạt giải", Berg Harpviken nói.
"Bạn biết đấy, danh sách những cá nhân có thể đề cử khá dài."
Những người đủ điều kiện bao gồm các thành viên quốc hội và bộ trưởng nội các từ mọi quốc gia trên thế giới, những người từng đoạt giải thưởng và một số giáo sư đại học. Do đó, hàng ngàn, thậm chí hàng chục ngàn người có thể đề cử.
Năm nay, ban tổ chức sẽ chọn ra người chiến thắng từ danh sách dài gồm 338 cá nhân và tổ chức. Danh sách này được giữ bí mật trong 50 năm.
Những ứng viên xứng đáng nhất sẽ được đưa vào danh sách rút gọn, sau đó mỗi cái tên sẽ được một chuyên gia đánh giá.
"Khi ủy ban thảo luận, chính nền tảng kiến thức đó sẽ định hình cuộc thảo luận. Không phải bất kỳ báo cáo truyền thông nào nhận được nhiều sự chú ý nhất trong 24 giờ qua", Berg Harpviken, người điều hành ủy ban nhưng không có quyền bỏ phiếu, cho biết.
Ông cho biết: "Chúng tôi nhận thức rõ rằng mỗi năm đều có một số chiến dịch và chúng tôi cố gắng hết sức để xây dựng quy trình và các cuộc họp sao cho không bị ảnh hưởng quá mức bởi bất kỳ chiến dịch nào".
Theo tờ báo tài chính Dagens Naeringsliv, Trump đã nêu vấn đề về Giải thưởng Hòa bình với Bộ trưởng Tài chính Na Uy Jens Stoltenberg - cựu tổng thư ký NATO - trong cuộc điện đàm về thuế quan vào cuối tháng 7.
Bộ tài chính xác nhận cuộc gọi đã diễn ra nhưng không cho biết liệu hai bên có thảo luận về giải Nobel hay không.
* Người đoạt giải không chắc chắn?
Trong khi năm thành viên của Ủy ban Nobel Na Uy được quốc hội Na Uy đề cử, ủy ban này khẳng định các quyết định của họ được đưa ra độc lập với chính trị đảng phái và chính phủ đương nhiệm.
Một ví dụ điển hình là giải thưởng này đã phớt lờ những cảnh báo thận trọng của chính phủ Na Uy và trao giải thưởng năm 2010 cho nhà bất đồng chính kiến Trung Quốc Lưu Hiểu Ba, gây ra tình trạng đóng băng ngoại giao sâu sắc giữa Bắc Kinh và Oslo trong nhiều năm.
"Ủy ban Nobel hoạt động hoàn toàn độc lập và không thể tự cho phép mình cân nhắc những yếu tố đó khi thảo luận về từng ứng cử viên", Berg Harpviken cho biết.
Na Uy là quốc gia tin tưởng mạnh mẽ vào chủ nghĩa đa phương mà người sáng lập giải thưởng Alfred Nobel đã bảo vệ khi còn sống nhưng đã bị đảo lộn bởi chính sách "Nước Mỹ trên hết" của Trump.
Vì vậy, các chuyên gia ở đó cho rằng có rất ít cơ hội để Tổng thống Hoa Kỳ nhận được sự chấp thuận.
Halvard Leira, giám đốc nghiên cứu tại Viện Quan hệ Quốc tế Na Uy (NUPI), cho biết: "Loại áp lực này thường phản tác dụng".
Ông nói với AFP rằng "Nếu ủy ban trao giải thưởng cho Trump ngay lúc này, rõ ràng họ sẽ bị cáo buộc là khúm núm" và coi thường tính độc lập mà họ tuyên bố sẽ duy trì.
Vào tháng 8, ba nhà sử học Nobel đã đi xa hơn và liệt kê một số lý do tại sao tổng thống Mỹ không nên nhận được vinh dự này, bao gồm cả sự ngưỡng mộ của ông đối với nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin, người đã tiến hành chiến tranh với Ukraine trong ba năm qua.
"Các thành viên của Ủy ban Nobel hẳn phải phát điên lắm", họ viết trong một bài xã luận.
https://www.france24.com/en/live-news/20250912-trump-s-push-for-peace-prize-won-t-sway-us-says-nobel-committee
NVV dịch