2025-03-13
Cuộc cách mạng MAGA đang đùa với lửa
(Jeff Mayhugh, The Hill, 13/03/2025)
Kể từ khi Tổng thống Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, phó chính trị gia Elon Musk và Bộ Hiệu quả Chính phủ mới thành lập đã cắt giảm mạnh mẽ các cơ quan chính phủ trong nỗ lực cải tổ bộ máy quan liêu của D.C. và "tát đầm lầy".
Nhưng họ chủ yếu hoạt động trong bóng tối, không có kế hoạch rõ ràng. Và mặc dù họ có mục tiêu tinh giản nhà nước hành chính thông qua quyền lực tập trung, nhưng cải cách lâu dài đòi hỏi một cách tiếp cận phi tập trung — tức là một Quốc hội được trao quyền thực sự đại diện cho người dân.
Việc mở rộng quyền hành pháp ở Hoa Kỳ, mối quan tâm hàng đầu của MAGA, đã tăng tốc trong Kỷ nguyên Cấp tiến. Quá trình công nghiệp hóa nhanh chóng đã thúc đẩy sự gia tăng của các công ty độc quyền hùng mạnh, làm gia tăng bất bình đẳng lợi tức và hạ thấp tiêu chuẩn lao động. Các tiểu bang thấy khó khăn trong việc quản lý các tập đoàn lớn liên bang, do đó thúc đẩy sự can thiệp của liên bang. Các tổng thống cấp tiến như Teddy Roosevelt và Woodrow Wilson đã ký thành luật thành lập các cơ quan quản lý lớn như Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA).
Vào những năm 1930, FDR và Chính sách New Deal đã hoàn thành việc tái cơ cấu chính phủ bắt đầu dưới thời Wilson. Bộ máy quan liêu liên bang mở rộng đáng kể, tăng quyền hành pháp đối với chính sách kinh tế với các cơ quan mới như Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch và Cơ quan An sinh Xã hội.
Khi nhánh hành pháp phát triển, nhánh lập pháp — tiếng nói của người dân — lại trì trệ. Kể từ năm 1929, số lượng thành viên của Hạ viện đã bị giới hạn ở mức 435, mặc dù dân số Hoa Kỳ tăng theo cấp số nhân. Kết quả là một chính phủ quan liêu không còn gắn bó với người dân.
Chính phủ của chúng ta trông rất giống với chế độ quân chủ Pháp vào cuối thế kỷ 18. Đến năm 1789, chế độ quân chủ dưới thời Louis XVI ngày càng trở nên quan liêu và tập trung. Hội đồng các đẳng cấp, cơ quan đại diện cho toàn thể người dân, đã không họp trong 175 năm.
Hầu hết nước Pháp thuộc về Đẳng cấp thứ ba (thường dân), những người không cảm thấy chính phủ của họ đại diện cho họ. Họ bị gánh nặng thuế má và thất vọng vì thiếu quyền lực chính trị dưới hình thức đại diện. Khi tình trạng thiếu lương thực hoặc bất ổn kinh tế xảy ra, họ tin rằng họ phải chịu đựng nhiều hơn Đẳng cấp thứ nhất (giáo sĩ) và thứ hai (quý tộc). Chế độ quân chủ thống trị quyền lực của cả ba đẳng cấp.
Người dân Pháp yêu cầu giới tinh hoa trả phần công bằng của họ. Một quốc gia của những người thuê nhà, mệt mỏi vì bị một nhóm nhỏ giới tinh hoa quan liêu cai trị, họ tìm kiếm sự đại diện bình đẳng, ổn định kinh tế và quyền sở hữu công bằng. Vào ngày 14 tháng 7 năm 1789, họ đã xông vào Bastille, biểu tượng của chế độ chuyên chế hoàng gia, khởi đầu cho Cách mạng Pháp.
Vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, trong một cuộc nổi dậy song song, cuộc cách mạng MAGA đã tấn công Điện Capitol Hoa Kỳ. Điện Capitol được mô tả, giống như Bastille, là biểu tượng của nhà nước cộng hòa thất bại.
Sau khi xông vào Bastille ở Pháp, họ không giải tán hoàn toàn chính phủ; họ tìm cách xây dựng lại nó. Họ giữ nguyên quyền lực trong khi cố gắng thành lập một chính phủ mới. Mặt khác, Musk và DOGE ngày nay vẫn tiếp tục thay thế quyền lực. Họ đã đóng cửa USAID và cắt giảm mạnh lực lượng lao động liên bang. Trong một số trường hợp, họ đã hủy bỏ các chương trình chỉ để phải khởi động lại chúng và sa thải nhân viên chỉ để phải thuê lại họ.
Thất bại của Pháp trong việc tạo ra một hệ thống đại diện lâu dài đã dẫn đến tình trạng chân không quyền lực, cuối cùng cho phép Napoleon nắm quyền kiểm soát. Hoa Kỳ có nguy cơ gặp phải số phận tương tự nếu các nỗ lực cải cách vẫn không tập trung hoặc chỉ mang tính phá hoại.
Sự mất cân bằng quyền lực ngày nay đang lấn át Quốc hội, củng cố quyền lực giữa các nhóm tinh hoa chính trị và các nhóm lợi ích đặc biệt thay vì người dân Mỹ bình thường. Tiếng nói của công dân bị lấn át khi các dam biểu phục vụ trung bình 750.000 người trên mỗi quận. Các cử tri đấu tranh để tiếp cận các đại diện của họ, dẫn đến sự thất vọng, mất đoàn kết và cảm giác rằng chính phủ không phản ứng.
Để chính phủ chịu trách nhiệm trước người dân, chúng ta phải làm cho nó đại diện hơn, bằng cách giải phóng Hạ viện và cân bằng lại quyền lực.
Mặc dù các cải cách tiến bộ của những năm 1910 và 1930 hiện không được ưa chuộng, nhưng chúng đã được Quốc hội thông qua với sự ủng hộ của lưỡng đảng vào thời của chúng. Nếu chính quyền Trump nghiêm túc về cải cách, họ phải trao quyền cho Quốc hội. Nếu ông cố gắng, ông sẽ thấy nhiều người sẵn sàng làm việc với họ, bao gồm cả dân biểu Marie Gluesenkamp Perez (D-Wash.) và Jared Golden (D-Maine). Việc xông vào lâu đài và ám chỉ việc chém đầu lực lượng lao động liên bang sẽ không giải quyết được vấn đề. Họ cần một kế hoạch có thể tiếp cận được mọi người, vượt qua cả giới tinh hoa và đến được với mọi người.
https://thehill.com/opinion/campaign/5191523-maga-reform-congress/
(Jeff Mayhugh, The Hill, 13/03/2025)
Kể từ khi Tổng thống Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, phó chính trị gia Elon Musk và Bộ Hiệu quả Chính phủ mới thành lập đã cắt giảm mạnh mẽ các cơ quan chính phủ trong nỗ lực cải tổ bộ máy quan liêu của D.C. và "tát đầm lầy".
Nhưng họ chủ yếu hoạt động trong bóng tối, không có kế hoạch rõ ràng. Và mặc dù họ có mục tiêu tinh giản nhà nước hành chính thông qua quyền lực tập trung, nhưng cải cách lâu dài đòi hỏi một cách tiếp cận phi tập trung — tức là một Quốc hội được trao quyền thực sự đại diện cho người dân.
Việc mở rộng quyền hành pháp ở Hoa Kỳ, mối quan tâm hàng đầu của MAGA, đã tăng tốc trong Kỷ nguyên Cấp tiến. Quá trình công nghiệp hóa nhanh chóng đã thúc đẩy sự gia tăng của các công ty độc quyền hùng mạnh, làm gia tăng bất bình đẳng lợi tức và hạ thấp tiêu chuẩn lao động. Các tiểu bang thấy khó khăn trong việc quản lý các tập đoàn lớn liên bang, do đó thúc đẩy sự can thiệp của liên bang. Các tổng thống cấp tiến như Teddy Roosevelt và Woodrow Wilson đã ký thành luật thành lập các cơ quan quản lý lớn như Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA).
Vào những năm 1930, FDR và Chính sách New Deal đã hoàn thành việc tái cơ cấu chính phủ bắt đầu dưới thời Wilson. Bộ máy quan liêu liên bang mở rộng đáng kể, tăng quyền hành pháp đối với chính sách kinh tế với các cơ quan mới như Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch và Cơ quan An sinh Xã hội.
Khi nhánh hành pháp phát triển, nhánh lập pháp — tiếng nói của người dân — lại trì trệ. Kể từ năm 1929, số lượng thành viên của Hạ viện đã bị giới hạn ở mức 435, mặc dù dân số Hoa Kỳ tăng theo cấp số nhân. Kết quả là một chính phủ quan liêu không còn gắn bó với người dân.
Chính phủ của chúng ta trông rất giống với chế độ quân chủ Pháp vào cuối thế kỷ 18. Đến năm 1789, chế độ quân chủ dưới thời Louis XVI ngày càng trở nên quan liêu và tập trung. Hội đồng các đẳng cấp, cơ quan đại diện cho toàn thể người dân, đã không họp trong 175 năm.
Hầu hết nước Pháp thuộc về Đẳng cấp thứ ba (thường dân), những người không cảm thấy chính phủ của họ đại diện cho họ. Họ bị gánh nặng thuế má và thất vọng vì thiếu quyền lực chính trị dưới hình thức đại diện. Khi tình trạng thiếu lương thực hoặc bất ổn kinh tế xảy ra, họ tin rằng họ phải chịu đựng nhiều hơn Đẳng cấp thứ nhất (giáo sĩ) và thứ hai (quý tộc). Chế độ quân chủ thống trị quyền lực của cả ba đẳng cấp.
Người dân Pháp yêu cầu giới tinh hoa trả phần công bằng của họ. Một quốc gia của những người thuê nhà, mệt mỏi vì bị một nhóm nhỏ giới tinh hoa quan liêu cai trị, họ tìm kiếm sự đại diện bình đẳng, ổn định kinh tế và quyền sở hữu công bằng. Vào ngày 14 tháng 7 năm 1789, họ đã xông vào Bastille, biểu tượng của chế độ chuyên chế hoàng gia, khởi đầu cho Cách mạng Pháp.
Vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, trong một cuộc nổi dậy song song, cuộc cách mạng MAGA đã tấn công Điện Capitol Hoa Kỳ. Điện Capitol được mô tả, giống như Bastille, là biểu tượng của nhà nước cộng hòa thất bại.
Sau khi xông vào Bastille ở Pháp, họ không giải tán hoàn toàn chính phủ; họ tìm cách xây dựng lại nó. Họ giữ nguyên quyền lực trong khi cố gắng thành lập một chính phủ mới. Mặt khác, Musk và DOGE ngày nay vẫn tiếp tục thay thế quyền lực. Họ đã đóng cửa USAID và cắt giảm mạnh lực lượng lao động liên bang. Trong một số trường hợp, họ đã hủy bỏ các chương trình chỉ để phải khởi động lại chúng và sa thải nhân viên chỉ để phải thuê lại họ.
Thất bại của Pháp trong việc tạo ra một hệ thống đại diện lâu dài đã dẫn đến tình trạng chân không quyền lực, cuối cùng cho phép Napoleon nắm quyền kiểm soát. Hoa Kỳ có nguy cơ gặp phải số phận tương tự nếu các nỗ lực cải cách vẫn không tập trung hoặc chỉ mang tính phá hoại.
Sự mất cân bằng quyền lực ngày nay đang lấn át Quốc hội, củng cố quyền lực giữa các nhóm tinh hoa chính trị và các nhóm lợi ích đặc biệt thay vì người dân Mỹ bình thường. Tiếng nói của công dân bị lấn át khi các dam biểu phục vụ trung bình 750.000 người trên mỗi quận. Các cử tri đấu tranh để tiếp cận các đại diện của họ, dẫn đến sự thất vọng, mất đoàn kết và cảm giác rằng chính phủ không phản ứng.
Để chính phủ chịu trách nhiệm trước người dân, chúng ta phải làm cho nó đại diện hơn, bằng cách giải phóng Hạ viện và cân bằng lại quyền lực.
Mặc dù các cải cách tiến bộ của những năm 1910 và 1930 hiện không được ưa chuộng, nhưng chúng đã được Quốc hội thông qua với sự ủng hộ của lưỡng đảng vào thời của chúng. Nếu chính quyền Trump nghiêm túc về cải cách, họ phải trao quyền cho Quốc hội. Nếu ông cố gắng, ông sẽ thấy nhiều người sẵn sàng làm việc với họ, bao gồm cả dân biểu Marie Gluesenkamp Perez (D-Wash.) và Jared Golden (D-Maine). Việc xông vào lâu đài và ám chỉ việc chém đầu lực lượng lao động liên bang sẽ không giải quyết được vấn đề. Họ cần một kế hoạch có thể tiếp cận được mọi người, vượt qua cả giới tinh hoa và đến được với mọi người.
https://thehill.com/opinion/campaign/5191523-maga-reform-congress/
Jeff Mayhugh là biên tập viên sáng lập của Politics and Parenting và là phó chủ tịch của No Cap Fund.
NHẬN XÉT
1/ So sánh nhóm người tràn vào Điện Capitol ngày 6/1/2021 với dân chúng Paris tràn vào ngục Bastille là sai. Vụ 6/1 nhắm vào quy trình chấp thuận kết quả bầu tổng thống. Còn vụ Bastille nhằm lật đổ chế độ quân chủ.
2/ Tác giả viết: "Trong một số trường hợp, họ đã hủy bỏ các chương trình chỉ để phải khởi động lại chúng và sa thải nhân viên chỉ để phải thuê lại họ." Trong một số trường hợp thôi nhé. Trường hợp nào? Không biết. Nhưng nói chung, mục đích của DOGE tinh giản chính quyền để bớt lãng phí ngân sách là đúng. Đa số người dân ủng hộ đường lối này, một số chỉ không thích Musk làm việc đó.
3/ Sự tăng cường quyền lực hành pháp và suy giảm tính đại diện dân của Quốc hội không phải mới có trong thời Trump 2.0. Tác giả chỉ nhìn vào tình hình hiện nay với lưỡng viện quốc hội trong tay đảng Cộng Hòa. Khi đảng Dân Chủ nắm cả 2 viện thì tình hình cũng thế, như hai vụ đàn hạch Trump
NVV