2025-03-20
Kẻ đốt phá, Kẻ giết người, Kẻ phá hoại, Kẻ gián điệp
Trong khi Trump ve vãn Putin, Putin đang leo thang cuộc chiến tranh hỗn hợp của Nga chống lại phương Tây
(Andrei Soldatov và Irina Borogan, Foreign Affairs, 20/3/2025)
Vào cuối tháng 1, chỉ một tuần sau khi Donald Trump nhậm chức tổng thống Hoa Kỳ lần thứ hai, một quan chức cấp cao của NATO đã nói với các thành viên của Nghị viện Châu Âu rằng việc Nga tăng cường sử dụng chiến tranh hỗn hợp gây ra mối đe dọa lớn đối với phương Tây. Trong phiên điều trần, James Appathurai, phó trợ lý tổng thư ký NATO đã mô tả "các vụ phá hoại diễn ra trên khắp các quốc gia NATO trong vài năm trở lại đây", bao gồm các vụ tàu hỏa trật bánh, đốt phá, tấn công vào cơ sở hạ tầng và thậm chí là âm mưu ám sát các nhà công nghiệp hàng đầu. Kể từ khi Tổng thống Nga Vladimir Putin phát động cuộc chiến toàn diện ở Ukraine vào năm 2022, các hoạt động phá hoại có liên quan đến tình báo Nga đã được ghi nhận ở 15 quốc gia. Phát biểu trước báo giới sau phiên điều trần vào tháng 1, Appathurai cho biết đã đến lúc NATO phải chuyển sang "thế trận chiến tranh" để đối phó với các cuộc tấn công leo thang này.
Trong những tuần sau đó, những lời đề nghị gây sốc của Trump với Putin đã đẩy chiến dịch phá hoại vào thế bí. Thay vào đó, khi hướng đến mục tiêu nhanh chóng đạt được thỏa thuận với Nga để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, chính quyền Trump đã nói về một kỷ nguyên mới trong quan hệ giữa Washington và Moscow. Đồng thời, Tòa Bạch Ốc đã thực hiện các bước để phá bỏ những nỗ lực trong FBI và Bộ An ninh Nội địa nhằm chống lại chiến tranh mạng, thông tin sai lệch và can thiệp bầu cử chống lại Hoa Kỳ - tất cả những điều này trước đây đều có liên quan đến Moscow. Thật vậy, Trump đã gợi ý rằng Nga có thể được tin tưởng để duy trì bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào và Putin "sẽ hào phóng hơn mức cần thiết".
Nhưng bất kỳ giả định nào cho rằng thỏa thuận Trump-Putin sẽ khiến các điệp viên và kẻ phá hoại của Điện Kremlin phải lùi bước đều là sai lầm nguy hiểm. Một mặt, các bậc thầy chính trị của họ sẽ không cho phép điều đó. Rất ít người trong cơ quan an ninh của Moscow tin rằng có thể đạt được hòa bình lâu dài với Hoa Kỳ hoặc phương Tây nói chung. Vào tháng 2, Fyodor Lukyanov, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu tại Valdai Club, một nhóm nghiên cứu ủng hộ Điện Kremlin, cho biết không có cơ hội nào cho một "Yalta thứ hai" - một thỏa thuận toàn cầu sẽ xác định lại biên giới và phạm vi ảnh hưởng ở châu Âu. Và Dmitry Suslov, một tiếng nói nổi bật khác của chính sách đối ngoại Điện Kremlin, đã nói rằng bất kỳ sự tan băng nào trong quan hệ Hoa Kỳ-Nga cũng sẽ không kéo dài được lâu và khó có thể tồn tại qua cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Hoa Kỳ vào năm 2026.
Cùng lúc đó, trong các cơ quan an ninh của Nga, sự ngờ vực về ý định của Hoa Kỳ rất sâu sắc. Trong nhiều thế kỷ, Nga coi phương Tây là có ý định khuất phục hoặc phá hủy hoàn toàn Nga, và các cơ quan tình báo Liên Xô và Nga đã hoạt động trong nhiều thập kỷ với giả định rằng phương Tây là kẻ thù không đội trời chung. Đối với các điệp viên của Moscow, việc Trump ve vãn Putin đã tạo cơ hội để mở rộng và củng cố chiến dịch lật đổ của họ ở châu Âu. Với thái độ hoài nghi của chính quyền Trump đối với NATO và việc bảo vệ các đồng minh xuyên Đại Tây Dương, một thỏa thuận giữa Hoa Kỳ và Nga có thể khiến Moscow sẵn sàng tiến hành các cuộc tấn công phi truyền thống vào châu Âu.
Sau ba năm chiến tranh toàn diện ở Ukraine, các cơ quan tình báo của Nga hiện đã được huy động toàn diện ở châu Âu và đã xây dựng chiến lược phá hoại và chiến tranh hỗn hợp thành một chiến lược toàn diện. Những cuộc tấn công này không chỉ được thiết kế để khiến các chính phủ châu Âu mất cân bằng. Chúng còn nhằm mục đích làm giảm sự ủng hộ của người châu Âu đối với Ukraine bằng cách tăng chi phí cho các chính phủ và ngành công nghiệp theo những cách không dễ để chống lại, quấy rối người dân và tìm kiếm lỗ hổng trong quốc phòng của châu Âu. Trừ khi phương Tây chuẩn bị đưa ra một chiến lược gắn kết để chống lại những cuộc tấn công đó bằng một tín hiệu đủ mạnh để đóng vai trò là biện pháp răn đe hiệu quả, nếu không Moscow sẽ thấy ít nhược điểm khi đẩy nhanh chiến dịch này trong bất kỳ tương lai nào sau thỏa thuận.
KẺ SÁT NHÂN MỚI CỦA MOSCOW
Kể từ khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014, các cơ quan tình báo của Moscow đã thử nghiệm các hoạt động phá hoại ở nước ngoài như một cách để gây áp lực lên phương Tây. Lúc đầu, điều này bao gồm các cuộc tấn công thỉnh thoảng, chẳng hạn như việc các điệp viên của cơ quan tình báo quân sự GRU của Nga cho nổ tung các kho đạn dược tại Cộng hòa Séc, nơi đã cung cấp cho lực lượng Ukraine khi đó đang chiến đấu với Nga ở Donbas. Sau khi cuộc xâm lược Ukraine năm 2022 bị đình trệ, lúc đầu Moscow đã bị cắt đứt khỏi phương Tây, các nhà ngoại giao bị trục xuất và các điệp viên của họ buộc phải tập hợp lại. Nhưng vào năm 2023, các cơ quan tình báo của họ, bao gồm Cơ quan An ninh Liên bang, hay FSB, Cơ quan Tình báo Nước ngoài, hay SVR và GRU, đã bắt đầu triển khai lại ở châu Âu trong một chiến dịch chiến tranh hỗn hợp mới.
Cho đến nay, hoạt động trắng trợn nhất là vụ ám sát bất thành của Nga vào mùa xuân năm 2024 đối với Armin Papperger, người đứng đầu Rheinmetall, nhà sản xuất vũ khí lớn nhất của Đức. Âm mưu này đã bị các cơ quan tình báo Đức và Mỹ ngăn chặn, như Appathurai đã xác nhận công khai vào tháng 1. Trong lời khai của mình, Appathurai lưu ý rằng cũng có "những âm mưu khác" chống lại các nhà lãnh đạo ngành công nghiệp châu Âu. Mối đe dọa này dường như không thể biến mất: đáng chú ý là cùng với các công ty quốc phòng châu Âu khác, Rheinmetall có thể sẽ đóng vai trò lớn hơn nữa trong việc cung cấp vũ khí cho Ukraine trong tương lai sau thỏa thuận, và dự báo tăng trưởng của công ty đã tăng vọt kể từ khi chính quyền Trump lên nắm quyền.
Trong lời khai hồi tháng 1, Appathurai cũng xác nhận rằng Nga đã tuyển dụng "các băng nhóm tội phạm hoặc thanh thiếu niên hoặc người di cư vô tình" để tiến hành nhiều hoạt động này. Ví dụ, vào tháng 3 năm 2024, hai người đàn ông Anh đã bị bắt vì đốt một nhà kho giao hàng bưu kiện có liên quan đến Ukraine ở phía đông London—một vụ tấn công có liên quan đến công ty bán quân sự Wagner, theo truyền thống là bình phong cho cơ quan tình báo quân sự Nga. Một lý do cho điều này là tội phạm địa phương có thể được tuyển dụng thông qua mạng xã hội để thực hiện các công việc một lần mà thậm chí không biết họ đang làm việc cho ai, khiến việc chống lại trở nên khó khăn hơn và việc đưa công dân Nga vào các quốc gia này trở nên khó khăn hơn.
Ngoài việc nhắm vào cơ sở hạ tầng và hậu cần quân sự của châu Âu, các cơ quan gián điệp của Moscow cũng có thể tìm cách sử dụng các hoạt động phá hoại để tác động đến bối cảnh chính trị ở các quốc gia mục tiêu. Ví dụ, trước thềm cuộc bầu cử liên bang của Đức vào tháng 2, đã có một loạt các cuộc tấn công nhằm vào thường dân ở Đức do người Afghanistan và những người nhập cư khác thực hiện. Theo một viên chức tình báo cấp cao của Đức mà chúng tôi đã nói chuyện ngay trước cuộc bầu cử, các cơ quan Đức tin rằng các điệp viên an ninh Nga có thể đã kích động các cuộc tấn công này để thổi phồng sự ủng hộ cho phe cực hữu, những người phản đối sự ủng hộ của Đức đối với Ukraine.
Những cuộc tấn công này không nhất thiết phải bạo lực mới có hiệu quả. Ví dụ, có dấu hiệu cho thấy các cơ quan Nga có thể sử dụng phương tiện truyền thông xã hội để tuyển dụng thanh thiếu niên, bao gồm cả những người thuộc cộng đồng hậu Xô Viết, để phun những khẩu hiệu thù hận lên tường các tòa nhà chung cư ở những khu phố có đông người di cư, đe dọa hoặc làm nhục người dân địa phương để kích động lòng căm thù đối với những người tị nạn từ Ukraine hoặc Syria. Những cuộc tấn công này không đòi hỏi nhiều sự chuẩn bị và có thể chỉ tốn vài nghìn đô la. Những tân binh tham vọng hơn có thể được trả tiền để thực hiện các hành động bạo lực hơn, chẳng hạn như đốt phá hoặc ném bom xăng.
Các quan chức tình báo châu Âu tin rằng Đức, cùng với Ba Lan và Vương quốc Anh, sẽ vẫn là một trong những mục tiêu chính của Moscow. Với lượng dân nhập cư lớn từ các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ, bao gồm Nga và Ukraine, và căng thẳng gia tăng về vấn đề nhập cư, các cơ quan tình báo của Nga có thể thấy tiềm năng đặc biệt trong việc tác động đến tình hình chính trị và dư luận. Hơn nữa, xét đến cam kết của Thủ tướng sắp nhậm chức Friedrich Merz về việc tăng đáng kể chi tiêu quốc phòng của Đức và vai trò của nước này trong an ninh phương Tây, Điện Kremlin có thể có động lực lớn hơn để cố gắng gây bất ổn cho đất nước.
TRÒ CHƠI CON TIN
Một yếu tố khác trong chiến lược mới nổi của Nga là việc sử dụng con tin ngày càng nhiều. Chưa bao giờ người nước ngoài có hộ chiếu châu Âu và Mỹ bị bắt giữ nhiều như hiện nay ở Nga. Kể từ khi cuộc xâm lược bắt đầu, Cơ quan An ninh Liên bang Nga đã bắt đầu bắt giữ nhiều công dân của các quốc gia mục tiêu với nhiều lý do khác nhau—chẳng hạn như phát hiện ra một miếng kẹo cao su có chứa cần sa trong ví hoặc tìm thấy khoản quyên góp vài trăm đô la cho một tổ chức từ thiện của Ukraine trên điện thoại thông minh của người bị giam giữ.
Trong Chiến tranh Lạnh, hoạt động trao đổi tù nhân chủ yếu chỉ giới hạn trong các cuộc trao đổi thầm lặng giữa các cơ quan tình báo phương Tây và Liên Xô đối thủ diễn ra bên lề địa chính trị. Ví dụ, KGB đã không đưa hoạt động trao đổi gián điệp vào các cuộc Đàm phán hạn chế vũ khí chiến lược (SALT) giữa Tổng thống Hoa Kỳ Richard Nixon và nhà lãnh đạo Liên Xô Leonid Brezhnev. Kể từ khi chiến tranh ở Ukraine bắt đầu, điều đó đã thay đổi. Sau các cuộc đàm phán về việc thả ngôi sao bóng rổ người Mỹ bị giam giữ Brittney Griner, các cơ quan tình báo Nga—đặc biệt là SVR và FSB—đã nhận ra rằng các cuộc trao đổi con tin có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến dư luận ở các quốc gia mục tiêu. Do đó, Moscow đã biến những người nước ngoài bị bắt, bao gồm cả từ Pháp và Đức cũng như Hoa Kỳ, thành một hình thức đòn bẩy đáng kể trong các cuộc đàm phán địa chính trị.
Hiện nay, vai trò của các cơ quan tình báo Nga trong việc bắt giữ và buôn bán con tin đang trở nên được thể chế hóa. FSB nổi lên như một kênh liên lạc giữa Hoa Kỳ và Nga cách đây vài năm, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi cơ quan này đóng vai trò chính trong các cuộc đàm phán về việc thả nhà báo người Mỹ Evan Gershkovich vào năm 2024. Thật vậy, Sergei Naryshkin, người đứng đầu SVR, đã tham gia vào các cuộc đàm phán như vậy với Washington trong một thời gian khá dài, bao gồm cả năm 2022, khi giám đốc CIA khi đó là William Burns gặp Naryshkin tại Ankara. Trong số các mục trong chương trình nghị sự của cuộc họp đó, bên cạnh việc sử dụng vũ khí hạt nhân, có vấn đề về tù nhân Hoa Kỳ ở Nga.
Gần đây hơn, khi các quan chức Điện Kremlin tổ chức các cuộc đàm phán sơ bộ với các quan chức chính quyền Trump tại Riyadh về một thỏa thuận với Ukraine, Naryshkin đã được đưa vào phía Nga, có lẽ, trong số những thứ khác, để tận dụng vấn đề con tin. Đáng chú ý, những cuộc đàm phán đó diễn ra trước khi giáo viên người Mỹ Marc Fogel được thả, ông này đã bị giam giữ tại Nga vì tàng trữ cần sa y tế; trong một buổi lễ công khai, Trump đã chào đón Fogel trở về và chào đón ông tại Tòa Bạch Ốc. Thật vậy, việc trao đổi con tin dựa trên một số động lực có đi có lại mà Trump ưa thích trong cách tiếp cận của mình đối với việc thỏa thuận, khiến Nga có nhiều khả năng sẽ tiếp tục tích lũy tù nhân phương Tây. Vào ngày 11 tháng 3, Naryshkin đã có cuộc trò chuyện qua điện thoại đầu tiên với giám đốc CIA của Trump, John Ratliff, và theo hãng thông tấn nhà nước Nga, TASS, hai bên đã đồng ý "duy trì liên lạc thường xuyên".
THÊM BÓNG TỐI, THÊM LỪA DỐI
Kể từ năm 2022, các cơ quan tình báo của Nga cũng đã liên kết chặt chẽ việc phá hoại với chiến dịch đàn áp xuyên quốc gia lâu đời hơn của họ. Điện Kremlin có truyền thống lâu đời là sử dụng nhiều công cụ khác nhau chống lại kẻ thù và các thành viên đối lập lưu vong, thường là ở cùng những quốc gia mà họ hiện đang thực hiện hành vi phá hoại, bao gồm Đức, Vương quốc Anh và các nước vùng Baltic. Cảnh sát mật của Nga có thể có vinh dự đáng ngờ là đã phát minh ra sự đàn áp xuyên quốc gia: bắt đầu từ nửa sau thế kỷ XIX, cảnh sát mật của Sa hoàng đã xâm nhập và quấy rối những người Nga di cư chính trị tại Pháp và Thụy Sĩ. Những người kế nhiệm Liên Xô của họ đã leo thang đáng kể các chiến thuật đó, bao gồm cả các vụ ám sát chính trị. Kể từ những năm đầu của thế kỷ này, các điệp viên của Putin cũng đã làm như vậy, tấn công những nhân vật đối lập đã tìm nơi ẩn náu ở nước ngoài.
Nhưng hiện nay, sự đàn áp xuyên quốc gia của Nga đang trở nên tinh vi hơn và thường liên quan đến các nỗ lực đổ lỗi cho các bên khác. Ví dụ, vào đầu tháng 2, SVR đã công khai cáo buộc các cơ quan tình báo của Ukraine "chuẩn bị các cuộc tấn công" vào phe đối lập hoặc các nhà kinh doanh của Nga đã tìm nơi ẩn náu ở nước ngoài. SVR khẳng định rằng những kẻ tấn công tiềm năng, trong trường hợp bị bắt, sẽ "đổ lỗi cho các cơ quan đặc biệt của Nga ra lệnh cho họ chuẩn bị các cuộc tấn công này".
Các cộng đồng người Nga lưu vong trên khắp châu Âu đã nhanh chóng nắm bắt được tầm quan trọng của thông báo này: SVR đang đặt nền tảng cho một loạt các cuộc tấn công mới vào những người Nga lưu vong, với việc đổ lỗi cho Ukraine trước. Cách mà Moscow đổ lỗi cho Ukraine về các hoạt động của Nga ở phương Tây có vẻ như chỉ có khả năng mở rộng. Từ giờ trở đi, các cuộc tấn công này, bao gồm các nỗ lực ám sát, đốt phá và tấn công vào cơ sở hạ tầng, có khả năng sẽ đổ lỗi cho tình báo Ukraine trong nỗ lực chuyển hướng dư luận châu Âu chống lại Ukraine.
Những nỗ lực này cho thấy một sự thay đổi trong chiến lược của Nga. Trong nhiều năm sau năm 2016, các điệp viên tình báo của Moscow dường như ngày càng trơ tráo và khinh xuất, như thể họ không thực sự quan tâm đến việc bị vạch trần hoặc bị bắt. Hãy xem xét sát thủ người Nga đi xe đạp đã bắn một người ly khai Chechnya ở trung tâm Berlin vào ban ngày và gần như ngay lập tức bị cảnh sát Đức bắt giữ khi anh ta vứt khẩu súng lục và xe đạp của mình xuống sông Spree gần đó. Ở một mức độ nào đó, các điệp viên Nga như anh ta không quan tâm: họ quyết tâm chứng minh, bằng hành động trơ tráo của mình, rằng những nỗ lực của phương Tây nhằm vạch trần và buộc tội hình sự họ là không hiệu quả.
Tuy nhiên, hiện tại, các cơ quan gián điệp đang chuyển trở lại chế độ bí mật hơn. Cuộc chiến ở Ukraine đã khiến người Nga khó thiết lập hoạt động riêng của họ ở châu Âu hơn và những thay đổi gần đây trong hoạt động gián điệp - chẳng hạn như thuê các công dân châu Âu để thực hiện các công việc một lần, ngoài các mạng lưới gián điệp đã được thiết lập ở các quốc gia mục tiêu - đã giúp họ vượt qua điều này.
Trong những ghi chép mà ông đã lén mang từ Moscow, thủ thư và kẻ đào tẩu của KGB Vasili Mitrokhin đã mô tả quá trình chuẩn bị tỉ mỉ của Liên Xô vào những năm 1960 cho một cuộc tấn công phá hoại vào căn cứ Integrated Air Defense của NATO trên Mount Parnitha, gần Athens. Phương pháp được chọn để vô hiệu hóa nó là đốt phá bằng các thiết bị kỹ thuật do phòng thí nghiệm Dịch vụ "F" của KGB phát triển. Các thiết bị này được ngụy trang thành bao thuốc lá kiểu Hy Lạp, chứa các chất nổ dễ cháy có thể kích nổ bất cứ lúc nào bằng các bộ phận bên trong, nhờ không khí loãng. Tất nhiên, hoạt động này sẽ đòi hỏi một số lực lượng đặc nhiệm được đào tạo bài bản. Nếu cuộc tấn công này diễn ra, sẽ rất khó mà không quy kết nó cho một quốc gia thù địch.
Đây là mô hình tương tự mà Putin đã sử dụng trong những năm đầu nắm quyền. Trong thập kỷ đầu tiên của thế kỷ này, khi các cơ quan gián điệp Nga thực hiện các vụ ám sát ở nước ngoài, những cuộc tấn công đó có dấu hiệu rõ ràng của nhà nước Nga, giống như khi những kẻ tấn công sử dụng polonium hoặc chất độc thần kinh cấp quân sự Novichok. Nhưng giờ đây không còn như vậy nữa. Hầu hết các hoạt động phá hoại mà Điện Kremlin đã phát động trong hai năm qua đều không có dấu vết trực tiếp đến Nga. Nhiều hoạt động cũng liên quan đến những kẻ phá hoại địa phương được tuyển dụng qua mạng xã hội để thực hiện các công việc một lần với giá vài trăm đô la.
MẤT TẬP TRUNG
Mặc dù có bằng chứng rõ ràng cho thấy Điện Kremlin đã phát triển một chiến lược chiến tranh hỗn hợp có hệ thống và ngày càng nguy hiểm, các nhà lãnh đạo phương Tây vẫn chưa đưa ra được một chiến lược phù hợp để ngăn chặn điều này. Hiện tại, các chiến thuật nêu tên và bêu xấu mà Hoa Kỳ và các đồng minh châu Âu áp dụng sau khi Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Hoa Kỳ năm 2016 vẫn là một phần quan trọng trong phản ứng của phương Tây.
Vào tháng 11 năm 2024, một tòa án ở London đã đưa ra xét xử một nhóm người Bulgaria bị buộc tội làm gián điệp cho các cơ quan của Nga—bao gồm cả việc giám sát căn cứ quân sự Hoa Kỳ tại Stuttgart, được cho là nơi huấn luyện quân đội Ukraine, lên kế hoạch tấn công đại sứ quán Kazakhstan tại London và tấn công hai nhà báo điều tra phản đối Điện Kremlin, cũng như một chính trị gia Kazakhstan lưu vong tại London. Vào đầu tháng 3, tất cả các bị cáo đều bị kết tội trong nỗ lực lớn hơn nhằm vạch trần và trừng phạt những kẻ thông đồng với Moscow. Một số quốc gia châu Âu dường như cũng đang cố gắng giảm tác động của các cuộc tấn công phá hoại do các điệp viên Nga thực hiện bằng cách phủ nhận hoặc hạ thấp quy mô của chúng.
Những nỗ lực gần đây nhằm tăng cường an ninh có triển vọng hơn. Ví dụ, một số quốc gia châu Âu đã thực hiện các biện pháp mới để bảo vệ cáp viễn thông, đường ống và cơ sở hạ tầng quan trọng khác ở vùng Baltic, gần Nga. Điều này bao gồm việc ra mắt hệ thống phản ứng do Anh đứng đầu vào tháng 1 để theo dõi các mối đe dọa tiềm tàng đối với cơ sở hạ tầng dưới nước và giám sát hạm đội ngầm của Nga - các tàu cũ kỹ và được bảo dưỡng kém, hoạt động dưới lá cờ của nước khác mà quyền sở hữu và quản lý không rõ ràng - như một phần của Lực lượng Viễn chinh Liên hợp gồm mười quốc gia.
Nhưng sự hỗn loạn trong cộng đồng tình báo Hoa Kỳ do Trump định hướng lại về Moscow đã khiến việc định hình một phản ứng toàn diện của phương Tây trở nên khó khăn hơn. Các báo cáo công khai về các đề nghị buyout của chính quyền Trump đối với các thành viên CIA đã được đón nhận một cách vui mừng ở Nga. Trong khi đó, chính quyền đã đặt ra các ưu tiên mới cho tình báo Hoa Kỳ - bao gồm nhắm mục tiêu vào các băng đảng ma túy ở Mexico và tập trung nhiều hơn vào Trung Quốc - thay vì vào Nga và hỗ trợ cho Ukraine. Đối với các cơ quan gián điệp của Moscow, những động thái này có thể được khai thác như những cơ hội để tăng cường hoạt động của họ ở phương Tây.
Nếu những động thái của Trump dẫn đến sự suy giảm đáng kể trong việc giám sát Nga, thì đây sẽ không phải là lần đầu tiên cộng đồng tình báo Hoa Kỳ mất tập trung. Vào những năm 1990, sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, đã có một sự thay đổi tương tự, không còn chú ý đến Nga, một sự thay đổi dẫn đến mất mát đáng kể về chuyên môn trong các vấn đề của Nga và đánh giá thấp rủi ro từ phía Washington. Sự suy giảm tình báo này rất có thể đã góp phần vào việc phương Tây đánh giá sai Putin trong những năm đầu nắm quyền, khi ông đặt nền móng cho chế độ độc tài mới của Nga và cuộc đối đầu với Châu Âu và Hoa Kỳ. Sẽ là thảm họa nếu lặp lại sai lầm tương tự ngày nay.
https://www.foreignaffairs.com/russia/arsonist-killer-saboteur-spy-vladimir-putin-donald-trump
Trong khi Trump ve vãn Putin, Putin đang leo thang cuộc chiến tranh hỗn hợp của Nga chống lại phương Tây
(Andrei Soldatov và Irina Borogan, Foreign Affairs, 20/3/2025)
Vào cuối tháng 1, chỉ một tuần sau khi Donald Trump nhậm chức tổng thống Hoa Kỳ lần thứ hai, một quan chức cấp cao của NATO đã nói với các thành viên của Nghị viện Châu Âu rằng việc Nga tăng cường sử dụng chiến tranh hỗn hợp gây ra mối đe dọa lớn đối với phương Tây. Trong phiên điều trần, James Appathurai, phó trợ lý tổng thư ký NATO đã mô tả "các vụ phá hoại diễn ra trên khắp các quốc gia NATO trong vài năm trở lại đây", bao gồm các vụ tàu hỏa trật bánh, đốt phá, tấn công vào cơ sở hạ tầng và thậm chí là âm mưu ám sát các nhà công nghiệp hàng đầu. Kể từ khi Tổng thống Nga Vladimir Putin phát động cuộc chiến toàn diện ở Ukraine vào năm 2022, các hoạt động phá hoại có liên quan đến tình báo Nga đã được ghi nhận ở 15 quốc gia. Phát biểu trước báo giới sau phiên điều trần vào tháng 1, Appathurai cho biết đã đến lúc NATO phải chuyển sang "thế trận chiến tranh" để đối phó với các cuộc tấn công leo thang này.
Trong những tuần sau đó, những lời đề nghị gây sốc của Trump với Putin đã đẩy chiến dịch phá hoại vào thế bí. Thay vào đó, khi hướng đến mục tiêu nhanh chóng đạt được thỏa thuận với Nga để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, chính quyền Trump đã nói về một kỷ nguyên mới trong quan hệ giữa Washington và Moscow. Đồng thời, Tòa Bạch Ốc đã thực hiện các bước để phá bỏ những nỗ lực trong FBI và Bộ An ninh Nội địa nhằm chống lại chiến tranh mạng, thông tin sai lệch và can thiệp bầu cử chống lại Hoa Kỳ - tất cả những điều này trước đây đều có liên quan đến Moscow. Thật vậy, Trump đã gợi ý rằng Nga có thể được tin tưởng để duy trì bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào và Putin "sẽ hào phóng hơn mức cần thiết".
Nhưng bất kỳ giả định nào cho rằng thỏa thuận Trump-Putin sẽ khiến các điệp viên và kẻ phá hoại của Điện Kremlin phải lùi bước đều là sai lầm nguy hiểm. Một mặt, các bậc thầy chính trị của họ sẽ không cho phép điều đó. Rất ít người trong cơ quan an ninh của Moscow tin rằng có thể đạt được hòa bình lâu dài với Hoa Kỳ hoặc phương Tây nói chung. Vào tháng 2, Fyodor Lukyanov, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu tại Valdai Club, một nhóm nghiên cứu ủng hộ Điện Kremlin, cho biết không có cơ hội nào cho một "Yalta thứ hai" - một thỏa thuận toàn cầu sẽ xác định lại biên giới và phạm vi ảnh hưởng ở châu Âu. Và Dmitry Suslov, một tiếng nói nổi bật khác của chính sách đối ngoại Điện Kremlin, đã nói rằng bất kỳ sự tan băng nào trong quan hệ Hoa Kỳ-Nga cũng sẽ không kéo dài được lâu và khó có thể tồn tại qua cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Hoa Kỳ vào năm 2026.
Cùng lúc đó, trong các cơ quan an ninh của Nga, sự ngờ vực về ý định của Hoa Kỳ rất sâu sắc. Trong nhiều thế kỷ, Nga coi phương Tây là có ý định khuất phục hoặc phá hủy hoàn toàn Nga, và các cơ quan tình báo Liên Xô và Nga đã hoạt động trong nhiều thập kỷ với giả định rằng phương Tây là kẻ thù không đội trời chung. Đối với các điệp viên của Moscow, việc Trump ve vãn Putin đã tạo cơ hội để mở rộng và củng cố chiến dịch lật đổ của họ ở châu Âu. Với thái độ hoài nghi của chính quyền Trump đối với NATO và việc bảo vệ các đồng minh xuyên Đại Tây Dương, một thỏa thuận giữa Hoa Kỳ và Nga có thể khiến Moscow sẵn sàng tiến hành các cuộc tấn công phi truyền thống vào châu Âu.
Sau ba năm chiến tranh toàn diện ở Ukraine, các cơ quan tình báo của Nga hiện đã được huy động toàn diện ở châu Âu và đã xây dựng chiến lược phá hoại và chiến tranh hỗn hợp thành một chiến lược toàn diện. Những cuộc tấn công này không chỉ được thiết kế để khiến các chính phủ châu Âu mất cân bằng. Chúng còn nhằm mục đích làm giảm sự ủng hộ của người châu Âu đối với Ukraine bằng cách tăng chi phí cho các chính phủ và ngành công nghiệp theo những cách không dễ để chống lại, quấy rối người dân và tìm kiếm lỗ hổng trong quốc phòng của châu Âu. Trừ khi phương Tây chuẩn bị đưa ra một chiến lược gắn kết để chống lại những cuộc tấn công đó bằng một tín hiệu đủ mạnh để đóng vai trò là biện pháp răn đe hiệu quả, nếu không Moscow sẽ thấy ít nhược điểm khi đẩy nhanh chiến dịch này trong bất kỳ tương lai nào sau thỏa thuận.
KẺ SÁT NHÂN MỚI CỦA MOSCOW
Kể từ khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014, các cơ quan tình báo của Moscow đã thử nghiệm các hoạt động phá hoại ở nước ngoài như một cách để gây áp lực lên phương Tây. Lúc đầu, điều này bao gồm các cuộc tấn công thỉnh thoảng, chẳng hạn như việc các điệp viên của cơ quan tình báo quân sự GRU của Nga cho nổ tung các kho đạn dược tại Cộng hòa Séc, nơi đã cung cấp cho lực lượng Ukraine khi đó đang chiến đấu với Nga ở Donbas. Sau khi cuộc xâm lược Ukraine năm 2022 bị đình trệ, lúc đầu Moscow đã bị cắt đứt khỏi phương Tây, các nhà ngoại giao bị trục xuất và các điệp viên của họ buộc phải tập hợp lại. Nhưng vào năm 2023, các cơ quan tình báo của họ, bao gồm Cơ quan An ninh Liên bang, hay FSB, Cơ quan Tình báo Nước ngoài, hay SVR và GRU, đã bắt đầu triển khai lại ở châu Âu trong một chiến dịch chiến tranh hỗn hợp mới.
Cho đến nay, hoạt động trắng trợn nhất là vụ ám sát bất thành của Nga vào mùa xuân năm 2024 đối với Armin Papperger, người đứng đầu Rheinmetall, nhà sản xuất vũ khí lớn nhất của Đức. Âm mưu này đã bị các cơ quan tình báo Đức và Mỹ ngăn chặn, như Appathurai đã xác nhận công khai vào tháng 1. Trong lời khai của mình, Appathurai lưu ý rằng cũng có "những âm mưu khác" chống lại các nhà lãnh đạo ngành công nghiệp châu Âu. Mối đe dọa này dường như không thể biến mất: đáng chú ý là cùng với các công ty quốc phòng châu Âu khác, Rheinmetall có thể sẽ đóng vai trò lớn hơn nữa trong việc cung cấp vũ khí cho Ukraine trong tương lai sau thỏa thuận, và dự báo tăng trưởng của công ty đã tăng vọt kể từ khi chính quyền Trump lên nắm quyền.
Trong lời khai hồi tháng 1, Appathurai cũng xác nhận rằng Nga đã tuyển dụng "các băng nhóm tội phạm hoặc thanh thiếu niên hoặc người di cư vô tình" để tiến hành nhiều hoạt động này. Ví dụ, vào tháng 3 năm 2024, hai người đàn ông Anh đã bị bắt vì đốt một nhà kho giao hàng bưu kiện có liên quan đến Ukraine ở phía đông London—một vụ tấn công có liên quan đến công ty bán quân sự Wagner, theo truyền thống là bình phong cho cơ quan tình báo quân sự Nga. Một lý do cho điều này là tội phạm địa phương có thể được tuyển dụng thông qua mạng xã hội để thực hiện các công việc một lần mà thậm chí không biết họ đang làm việc cho ai, khiến việc chống lại trở nên khó khăn hơn và việc đưa công dân Nga vào các quốc gia này trở nên khó khăn hơn.
Ngoài việc nhắm vào cơ sở hạ tầng và hậu cần quân sự của châu Âu, các cơ quan gián điệp của Moscow cũng có thể tìm cách sử dụng các hoạt động phá hoại để tác động đến bối cảnh chính trị ở các quốc gia mục tiêu. Ví dụ, trước thềm cuộc bầu cử liên bang của Đức vào tháng 2, đã có một loạt các cuộc tấn công nhằm vào thường dân ở Đức do người Afghanistan và những người nhập cư khác thực hiện. Theo một viên chức tình báo cấp cao của Đức mà chúng tôi đã nói chuyện ngay trước cuộc bầu cử, các cơ quan Đức tin rằng các điệp viên an ninh Nga có thể đã kích động các cuộc tấn công này để thổi phồng sự ủng hộ cho phe cực hữu, những người phản đối sự ủng hộ của Đức đối với Ukraine.
Những cuộc tấn công này không nhất thiết phải bạo lực mới có hiệu quả. Ví dụ, có dấu hiệu cho thấy các cơ quan Nga có thể sử dụng phương tiện truyền thông xã hội để tuyển dụng thanh thiếu niên, bao gồm cả những người thuộc cộng đồng hậu Xô Viết, để phun những khẩu hiệu thù hận lên tường các tòa nhà chung cư ở những khu phố có đông người di cư, đe dọa hoặc làm nhục người dân địa phương để kích động lòng căm thù đối với những người tị nạn từ Ukraine hoặc Syria. Những cuộc tấn công này không đòi hỏi nhiều sự chuẩn bị và có thể chỉ tốn vài nghìn đô la. Những tân binh tham vọng hơn có thể được trả tiền để thực hiện các hành động bạo lực hơn, chẳng hạn như đốt phá hoặc ném bom xăng.
Các quan chức tình báo châu Âu tin rằng Đức, cùng với Ba Lan và Vương quốc Anh, sẽ vẫn là một trong những mục tiêu chính của Moscow. Với lượng dân nhập cư lớn từ các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ, bao gồm Nga và Ukraine, và căng thẳng gia tăng về vấn đề nhập cư, các cơ quan tình báo của Nga có thể thấy tiềm năng đặc biệt trong việc tác động đến tình hình chính trị và dư luận. Hơn nữa, xét đến cam kết của Thủ tướng sắp nhậm chức Friedrich Merz về việc tăng đáng kể chi tiêu quốc phòng của Đức và vai trò của nước này trong an ninh phương Tây, Điện Kremlin có thể có động lực lớn hơn để cố gắng gây bất ổn cho đất nước.
TRÒ CHƠI CON TIN
Một yếu tố khác trong chiến lược mới nổi của Nga là việc sử dụng con tin ngày càng nhiều. Chưa bao giờ người nước ngoài có hộ chiếu châu Âu và Mỹ bị bắt giữ nhiều như hiện nay ở Nga. Kể từ khi cuộc xâm lược bắt đầu, Cơ quan An ninh Liên bang Nga đã bắt đầu bắt giữ nhiều công dân của các quốc gia mục tiêu với nhiều lý do khác nhau—chẳng hạn như phát hiện ra một miếng kẹo cao su có chứa cần sa trong ví hoặc tìm thấy khoản quyên góp vài trăm đô la cho một tổ chức từ thiện của Ukraine trên điện thoại thông minh của người bị giam giữ.
Trong Chiến tranh Lạnh, hoạt động trao đổi tù nhân chủ yếu chỉ giới hạn trong các cuộc trao đổi thầm lặng giữa các cơ quan tình báo phương Tây và Liên Xô đối thủ diễn ra bên lề địa chính trị. Ví dụ, KGB đã không đưa hoạt động trao đổi gián điệp vào các cuộc Đàm phán hạn chế vũ khí chiến lược (SALT) giữa Tổng thống Hoa Kỳ Richard Nixon và nhà lãnh đạo Liên Xô Leonid Brezhnev. Kể từ khi chiến tranh ở Ukraine bắt đầu, điều đó đã thay đổi. Sau các cuộc đàm phán về việc thả ngôi sao bóng rổ người Mỹ bị giam giữ Brittney Griner, các cơ quan tình báo Nga—đặc biệt là SVR và FSB—đã nhận ra rằng các cuộc trao đổi con tin có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến dư luận ở các quốc gia mục tiêu. Do đó, Moscow đã biến những người nước ngoài bị bắt, bao gồm cả từ Pháp và Đức cũng như Hoa Kỳ, thành một hình thức đòn bẩy đáng kể trong các cuộc đàm phán địa chính trị.
Hiện nay, vai trò của các cơ quan tình báo Nga trong việc bắt giữ và buôn bán con tin đang trở nên được thể chế hóa. FSB nổi lên như một kênh liên lạc giữa Hoa Kỳ và Nga cách đây vài năm, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi cơ quan này đóng vai trò chính trong các cuộc đàm phán về việc thả nhà báo người Mỹ Evan Gershkovich vào năm 2024. Thật vậy, Sergei Naryshkin, người đứng đầu SVR, đã tham gia vào các cuộc đàm phán như vậy với Washington trong một thời gian khá dài, bao gồm cả năm 2022, khi giám đốc CIA khi đó là William Burns gặp Naryshkin tại Ankara. Trong số các mục trong chương trình nghị sự của cuộc họp đó, bên cạnh việc sử dụng vũ khí hạt nhân, có vấn đề về tù nhân Hoa Kỳ ở Nga.
Gần đây hơn, khi các quan chức Điện Kremlin tổ chức các cuộc đàm phán sơ bộ với các quan chức chính quyền Trump tại Riyadh về một thỏa thuận với Ukraine, Naryshkin đã được đưa vào phía Nga, có lẽ, trong số những thứ khác, để tận dụng vấn đề con tin. Đáng chú ý, những cuộc đàm phán đó diễn ra trước khi giáo viên người Mỹ Marc Fogel được thả, ông này đã bị giam giữ tại Nga vì tàng trữ cần sa y tế; trong một buổi lễ công khai, Trump đã chào đón Fogel trở về và chào đón ông tại Tòa Bạch Ốc. Thật vậy, việc trao đổi con tin dựa trên một số động lực có đi có lại mà Trump ưa thích trong cách tiếp cận của mình đối với việc thỏa thuận, khiến Nga có nhiều khả năng sẽ tiếp tục tích lũy tù nhân phương Tây. Vào ngày 11 tháng 3, Naryshkin đã có cuộc trò chuyện qua điện thoại đầu tiên với giám đốc CIA của Trump, John Ratliff, và theo hãng thông tấn nhà nước Nga, TASS, hai bên đã đồng ý "duy trì liên lạc thường xuyên".
THÊM BÓNG TỐI, THÊM LỪA DỐI
Kể từ năm 2022, các cơ quan tình báo của Nga cũng đã liên kết chặt chẽ việc phá hoại với chiến dịch đàn áp xuyên quốc gia lâu đời hơn của họ. Điện Kremlin có truyền thống lâu đời là sử dụng nhiều công cụ khác nhau chống lại kẻ thù và các thành viên đối lập lưu vong, thường là ở cùng những quốc gia mà họ hiện đang thực hiện hành vi phá hoại, bao gồm Đức, Vương quốc Anh và các nước vùng Baltic. Cảnh sát mật của Nga có thể có vinh dự đáng ngờ là đã phát minh ra sự đàn áp xuyên quốc gia: bắt đầu từ nửa sau thế kỷ XIX, cảnh sát mật của Sa hoàng đã xâm nhập và quấy rối những người Nga di cư chính trị tại Pháp và Thụy Sĩ. Những người kế nhiệm Liên Xô của họ đã leo thang đáng kể các chiến thuật đó, bao gồm cả các vụ ám sát chính trị. Kể từ những năm đầu của thế kỷ này, các điệp viên của Putin cũng đã làm như vậy, tấn công những nhân vật đối lập đã tìm nơi ẩn náu ở nước ngoài.
Nhưng hiện nay, sự đàn áp xuyên quốc gia của Nga đang trở nên tinh vi hơn và thường liên quan đến các nỗ lực đổ lỗi cho các bên khác. Ví dụ, vào đầu tháng 2, SVR đã công khai cáo buộc các cơ quan tình báo của Ukraine "chuẩn bị các cuộc tấn công" vào phe đối lập hoặc các nhà kinh doanh của Nga đã tìm nơi ẩn náu ở nước ngoài. SVR khẳng định rằng những kẻ tấn công tiềm năng, trong trường hợp bị bắt, sẽ "đổ lỗi cho các cơ quan đặc biệt của Nga ra lệnh cho họ chuẩn bị các cuộc tấn công này".
Các cộng đồng người Nga lưu vong trên khắp châu Âu đã nhanh chóng nắm bắt được tầm quan trọng của thông báo này: SVR đang đặt nền tảng cho một loạt các cuộc tấn công mới vào những người Nga lưu vong, với việc đổ lỗi cho Ukraine trước. Cách mà Moscow đổ lỗi cho Ukraine về các hoạt động của Nga ở phương Tây có vẻ như chỉ có khả năng mở rộng. Từ giờ trở đi, các cuộc tấn công này, bao gồm các nỗ lực ám sát, đốt phá và tấn công vào cơ sở hạ tầng, có khả năng sẽ đổ lỗi cho tình báo Ukraine trong nỗ lực chuyển hướng dư luận châu Âu chống lại Ukraine.
Những nỗ lực này cho thấy một sự thay đổi trong chiến lược của Nga. Trong nhiều năm sau năm 2016, các điệp viên tình báo của Moscow dường như ngày càng trơ tráo và khinh xuất, như thể họ không thực sự quan tâm đến việc bị vạch trần hoặc bị bắt. Hãy xem xét sát thủ người Nga đi xe đạp đã bắn một người ly khai Chechnya ở trung tâm Berlin vào ban ngày và gần như ngay lập tức bị cảnh sát Đức bắt giữ khi anh ta vứt khẩu súng lục và xe đạp của mình xuống sông Spree gần đó. Ở một mức độ nào đó, các điệp viên Nga như anh ta không quan tâm: họ quyết tâm chứng minh, bằng hành động trơ tráo của mình, rằng những nỗ lực của phương Tây nhằm vạch trần và buộc tội hình sự họ là không hiệu quả.
Tuy nhiên, hiện tại, các cơ quan gián điệp đang chuyển trở lại chế độ bí mật hơn. Cuộc chiến ở Ukraine đã khiến người Nga khó thiết lập hoạt động riêng của họ ở châu Âu hơn và những thay đổi gần đây trong hoạt động gián điệp - chẳng hạn như thuê các công dân châu Âu để thực hiện các công việc một lần, ngoài các mạng lưới gián điệp đã được thiết lập ở các quốc gia mục tiêu - đã giúp họ vượt qua điều này.
Trong những ghi chép mà ông đã lén mang từ Moscow, thủ thư và kẻ đào tẩu của KGB Vasili Mitrokhin đã mô tả quá trình chuẩn bị tỉ mỉ của Liên Xô vào những năm 1960 cho một cuộc tấn công phá hoại vào căn cứ Integrated Air Defense của NATO trên Mount Parnitha, gần Athens. Phương pháp được chọn để vô hiệu hóa nó là đốt phá bằng các thiết bị kỹ thuật do phòng thí nghiệm Dịch vụ "F" của KGB phát triển. Các thiết bị này được ngụy trang thành bao thuốc lá kiểu Hy Lạp, chứa các chất nổ dễ cháy có thể kích nổ bất cứ lúc nào bằng các bộ phận bên trong, nhờ không khí loãng. Tất nhiên, hoạt động này sẽ đòi hỏi một số lực lượng đặc nhiệm được đào tạo bài bản. Nếu cuộc tấn công này diễn ra, sẽ rất khó mà không quy kết nó cho một quốc gia thù địch.
Đây là mô hình tương tự mà Putin đã sử dụng trong những năm đầu nắm quyền. Trong thập kỷ đầu tiên của thế kỷ này, khi các cơ quan gián điệp Nga thực hiện các vụ ám sát ở nước ngoài, những cuộc tấn công đó có dấu hiệu rõ ràng của nhà nước Nga, giống như khi những kẻ tấn công sử dụng polonium hoặc chất độc thần kinh cấp quân sự Novichok. Nhưng giờ đây không còn như vậy nữa. Hầu hết các hoạt động phá hoại mà Điện Kremlin đã phát động trong hai năm qua đều không có dấu vết trực tiếp đến Nga. Nhiều hoạt động cũng liên quan đến những kẻ phá hoại địa phương được tuyển dụng qua mạng xã hội để thực hiện các công việc một lần với giá vài trăm đô la.
MẤT TẬP TRUNG
Mặc dù có bằng chứng rõ ràng cho thấy Điện Kremlin đã phát triển một chiến lược chiến tranh hỗn hợp có hệ thống và ngày càng nguy hiểm, các nhà lãnh đạo phương Tây vẫn chưa đưa ra được một chiến lược phù hợp để ngăn chặn điều này. Hiện tại, các chiến thuật nêu tên và bêu xấu mà Hoa Kỳ và các đồng minh châu Âu áp dụng sau khi Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Hoa Kỳ năm 2016 vẫn là một phần quan trọng trong phản ứng của phương Tây.
Vào tháng 11 năm 2024, một tòa án ở London đã đưa ra xét xử một nhóm người Bulgaria bị buộc tội làm gián điệp cho các cơ quan của Nga—bao gồm cả việc giám sát căn cứ quân sự Hoa Kỳ tại Stuttgart, được cho là nơi huấn luyện quân đội Ukraine, lên kế hoạch tấn công đại sứ quán Kazakhstan tại London và tấn công hai nhà báo điều tra phản đối Điện Kremlin, cũng như một chính trị gia Kazakhstan lưu vong tại London. Vào đầu tháng 3, tất cả các bị cáo đều bị kết tội trong nỗ lực lớn hơn nhằm vạch trần và trừng phạt những kẻ thông đồng với Moscow. Một số quốc gia châu Âu dường như cũng đang cố gắng giảm tác động của các cuộc tấn công phá hoại do các điệp viên Nga thực hiện bằng cách phủ nhận hoặc hạ thấp quy mô của chúng.
Những nỗ lực gần đây nhằm tăng cường an ninh có triển vọng hơn. Ví dụ, một số quốc gia châu Âu đã thực hiện các biện pháp mới để bảo vệ cáp viễn thông, đường ống và cơ sở hạ tầng quan trọng khác ở vùng Baltic, gần Nga. Điều này bao gồm việc ra mắt hệ thống phản ứng do Anh đứng đầu vào tháng 1 để theo dõi các mối đe dọa tiềm tàng đối với cơ sở hạ tầng dưới nước và giám sát hạm đội ngầm của Nga - các tàu cũ kỹ và được bảo dưỡng kém, hoạt động dưới lá cờ của nước khác mà quyền sở hữu và quản lý không rõ ràng - như một phần của Lực lượng Viễn chinh Liên hợp gồm mười quốc gia.
Nhưng sự hỗn loạn trong cộng đồng tình báo Hoa Kỳ do Trump định hướng lại về Moscow đã khiến việc định hình một phản ứng toàn diện của phương Tây trở nên khó khăn hơn. Các báo cáo công khai về các đề nghị buyout của chính quyền Trump đối với các thành viên CIA đã được đón nhận một cách vui mừng ở Nga. Trong khi đó, chính quyền đã đặt ra các ưu tiên mới cho tình báo Hoa Kỳ - bao gồm nhắm mục tiêu vào các băng đảng ma túy ở Mexico và tập trung nhiều hơn vào Trung Quốc - thay vì vào Nga và hỗ trợ cho Ukraine. Đối với các cơ quan gián điệp của Moscow, những động thái này có thể được khai thác như những cơ hội để tăng cường hoạt động của họ ở phương Tây.
Nếu những động thái của Trump dẫn đến sự suy giảm đáng kể trong việc giám sát Nga, thì đây sẽ không phải là lần đầu tiên cộng đồng tình báo Hoa Kỳ mất tập trung. Vào những năm 1990, sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, đã có một sự thay đổi tương tự, không còn chú ý đến Nga, một sự thay đổi dẫn đến mất mát đáng kể về chuyên môn trong các vấn đề của Nga và đánh giá thấp rủi ro từ phía Washington. Sự suy giảm tình báo này rất có thể đã góp phần vào việc phương Tây đánh giá sai Putin trong những năm đầu nắm quyền, khi ông đặt nền móng cho chế độ độc tài mới của Nga và cuộc đối đầu với Châu Âu và Hoa Kỳ. Sẽ là thảm họa nếu lặp lại sai lầm tương tự ngày nay.
https://www.foreignaffairs.com/russia/arsonist-killer-saboteur-spy-vladimir-putin-donald-trump
NVV dịch