2025-02-28 

5 điểm chính từ vụ đổ vỡ ở Phòng Bầu dục giữa Trump-Vance-Zelensky

(Niall Stanage, The Hill, 28/2/2025)

Một cảnh tượng đáng kinh ngạc đã diễn ra tại Phòng Bầu dục vào thứ Sáu khi Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Vance cãi vã với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

Giữa cuộc nói chuyện đầy giận dữ, Trump nói với Zelensky rằng "nếu không có chúng tôi, ông chẳng còn lá bài nào" và "ông đang đánh cược với Thế chiến thứ III". Về phần mình, Vance cáo buộc Zelensky là "thiếu tôn trọng".

Zelensky đã phản đối việc Trump miêu tả ông là người có quá nhiều "lòng căm thù" đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin đến mức khiến cho việc chấm dứt xung đột trở nên khó khăn.

Tổng thống Ukraine cũng phản đối đề xuất của Vance rằng ngoại giao có thể chấm dứt chiến tranh - nhấn mạnh rằng quốc gia của ông đã từng áp dụng cách tiếp cận đó sau khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014, chỉ để Putin phát động một cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022.

Cuộc đụng độ đã làm chệch hướng việc ký kết một thỏa thuận được đề xuất cấp cho Hoa Kỳ một số quyền đối với các mỏ khoáng sản của Ukraine. Một cuộc họp báo giữa Trump và Zelensky đã được lên lịch đã bị hủy đột ngột, và Zelensky rời Tòa Bạch Ốc mà không đưa ra thêm bình luận nào.

Sau đây là năm điểm chính đáng chú ý.

1/ Một cuộc cãi vã vang dội khắp thế giới

Thật khó để cường điệu về cú sốc địa chấn do cuộc cãi vã tại Phòng Bầu dục gây ra.

Thế giới chính trị, tại Hoa Kỳ và quốc tế, ngay lập tức bùng nổ vì những gì đã diễn ra. Trên bản tin cáp, những người dẫn chương trình thường hay nói năng lưu loát đã phải vật lộn để tìm lời lẽ.

Đã nhiều năm trôi qua, nếu không muốn nói là chưa từng có, kể từ khi một cảnh tượng như vậy được chứng kiến ​​trước công chúng tại Tòa Bạch Ốc.

Không thể tránh khỏi, cú sốc này đã thúc đẩy những suy đoán sốt sắng. Một câu hỏi lớn là liệu Trump và Vance có cố tình khiêu khích Zelensky, người mà Trump gần đây gọi là "nhà độc tài", vào một cuộc đối đầu hay không.

Câu hỏi còn lại là liệu nhà lãnh đạo Ukraine có phản ứng quá nóng vội vào thời điểm đó, gây tổn hại đến lợi ích quốc gia của ông hay không.

Chắc chắn, những bình luận ban đầu của Trump về "lòng căm ghét" của Zelensky đối với Putin mang một giọng điệu khinh miệt mà khó có thể tưởng tượng được khi nói đến bất kỳ đồng minh nào khác của Hoa Kỳ đang cố gắng đẩy lùi một cuộc xâm lược.

Tương tự như vậy, vai trò của Vance sẽ được phân tích kỹ lưỡng, đặc biệt là việc ông ám chỉ Zelensky là "thiếu tôn trọng" và yêu cầu tổng thống Ukraine phải nói "cảm ơn" vì viện trợ của Hoa Kỳ.

Nhưng những loạt đạn đáp trả của Zelensky cho thấy rõ rằng ông sẽ không sử dụng giọng điệu xoa dịu mà những vị khách cấp cao khác đến Tòa Bạch Ốc trong tuần này, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer, đã sử dụng.

Tòa Bạch Ốc dường như đã ăn mừng cuộc gặp gỡ này.

Trong khi đó, một bức ảnh do Kaitlan Collins của CNN đăng tải về đại sứ Ukraine tại Hoa Kỳ đang ôm đầu trong cuộc gặp gỡ đã tự kể câu chuyện của riêng nó.

2/ Bây giờ thì sao?

Câu hỏi lớn là mọi chuyện sẽ đi về đâu từ đây.

Thỏa thuận khoáng sản được trình bày, ít nhất là ở một số nơi, như một cách để hoàn trả cho Hoa Kỳ về khoản viện trợ trong tương lai cho Ukraine, nhưng Trump đã mơ hồ một cách rõ ràng về điểm chính là liệu Washington có đưa ra các đảm bảo an ninh chắc chắn để đổi lại hay không.

Bây giờ, với thỏa thuận đó có lẽ sẽ bị gác lại trong tương lai gần, không ai thực sự biết điều gì sẽ xảy ra.

Zelensky có thể dựa nhiều hơn vào châu Âu để có được sự hỗ trợ về cả quân sự và ngoại giao. Macron và Starmer có quan điểm ủng hộ Ukraine nhiều hơn Trump.

Thủ tướng Ý Giorgia Meloni, người có thế giới quan giống Trump hơn, đã kêu gọi một hội nghị thượng đỉnh ngay lập tức giữa Hoa Kỳ và các quốc gia châu Âu để thảo luận về Ukraine vào thứ Sáu.

Nếu vòi viện trợ của Hoa Kỳ bị bóp nghẹt và một Trump tức giận giờ đây hoàn toàn cay đắng với Zelensky, tương lai có vẻ ảm đạm theo quan điểm của Ukraine.

Cũng đáng lưu ý là cả Hoa Kỳ lẫn các đồng minh châu Âu đều không muốn đưa quân vào chiến trường trong suốt cuộc chiến, vì sợ bị lôi kéo vào cuộc chiến của chính họ với Nga.

Cho đến nay, có đề nghị là người châu Âu có thể giúp củng cố một thỏa thuận hòa bình — nếu đạt được.

3/ Đảng Dân chủ, những người chống Trump chỉ trích Trump vì đã giúp Putin

Những người Dân chủ nổi tiếng đã chỉ trích Trump và Vance vì cách họ tiến hành cuộc họp với Zelensky, và một số kẻ thù khác của Trump cũng tham gia.

Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer (D-N.Y.) trên mạng xã hội đã cáo buộc Trump và Vance "làm công việc bẩn thỉu của Putin" và cam kết rằng "Những người Dân chủ tại Thượng viện sẽ không bao giờ ngừng đấu tranh cho tự do và dân chủ".

Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren (D-Mass.) cho rằng thật "đáng xấu hổ và nguy hiểm" khi Trump tham gia, theo bà, vào việc "coi sự hủy diệt của nền dân chủ như một màn trình diễn chính trị — ném Ukraine cho bầy sói và làm ơn cho Putin".

Trong khi đó, cựu nữ nghị sĩ đảng Cộng hòa và là người chỉ trích Trump hàng đầu Liz Cheney đã nói trên mạng xã hội rằng Trump và Vance đã "tấn công Zelenskyy và gây sức ép buộc ông ta phải từ bỏ quyền tự do của người dân cho tên tội phạm chiến tranh KGB đã xâm lược Ukraine".

Cheney nói thêm: "Lịch sử sẽ ghi nhớ ngày này — khi một Tổng thống và Phó Tổng thống Hoa Kỳ từ bỏ tất cả những gì chúng ta bảo vệ".

Tất nhiên, những người trung thành với Trump coi sự phản đối như một huy hiệu danh dự. Nhưng không thể nhầm lẫn được sự thất vọng sâu sắc như thế nào ở phía bên kia.

4/ Đảng Cộng hòa phản bác rằng Trump đã đứng lên vì lợi ích của người Mỹ


Những tiếng nói của Đảng Cộng hòa đã vội vã ca ngợi Trump — và thường chỉ trích Zelensky — vì cách mà vở kịch Phòng Bầu dục diễn ra.

Nhìn chung, điệp khúc ủng hộ của Đảng Cộng hòa coi Trump là người đứng lên vì lợi ích của người Mỹ và coi Zelensky là kẻ vô ơn.

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent nói với Bloomberg rằng tổng thống Ukraine "đã chọn để mọi thứ thất bại trên truyền hình toàn thế giới".

Thượng nghị sĩ Lindsey Graham (R-S.C.) cho biết ông "chưa bao giờ tự hào hơn" về Trump và đổ lỗi cho Zelensky về màn trình diễn "thiếu tôn trọng".

"Tôi không biết liệu chúng ta có thể làm ăn với Zelensky nữa không", Graham nói.

Thượng nghị sĩ Bill Hagerty (R-Tenn.), ám chỉ đến sự tương phản với nhiệm kỳ tổng thống của Biden, đã viết trên mạng xã hội: “Hoa Kỳ sẽ không còn bị coi là đương nhiên nữa (no longer be taken for granted). Sự tương phản giữa bốn năm qua và bây giờ không thể rõ ràng hơn. Cảm ơn ngài, ngài Tổng thống.”

Văn phòng Truyền thông Tòa Bạch Ốc đã tập hợp nhiều phản hồi như vậy và gửi chúng trong một email với dòng tiêu đề: “Sự ủng hộ đổ về cho Tổng thống Trump, sức mạnh của nước Mỹ trên hết của Phó Tổng thống Vance.”

5/ Vui nhất là Nga

Với tất cả sự vui mừng được thể hiện bởi một số đồng minh trong nước của Trump, sự hả hê thực sự dường như đến từ Moscow.

Đồng minh của Putin là Dmitry Medvedev, người từng là tổng thống Nga hơn một thập kỷ trước, đã ăn mừng trên mạng xã hội rằng "con lợn hỗn láo cuối cùng đã bị tát một cái đích đáng trong Phòng Bầu dục".

Medvedev cũng tán thành quan điểm của Trump rằng Zelensky đang đánh bạc với Thế chiến thứ ba.

Associated Press (AP) đã trích lời một nhà lập pháp Nga, Andrei Klishas, ​​mô tả kết quả của cuộc họp là "một kết quả tuyệt vời".

Theo AP, Klishas đã viết trên Telegram rằng Zelensky đã "đóng vai trò là 'tổng thống' của mình một cách tệ hại tại Tòa Bạch Ốc và bị đuổi ra vì hành vi xấu và thiếu tôn trọng đối với Hoa Kỳ".

Bất kể ý định của Trump là gì, bức tranh hiện tại khó có thể tươi sáng hơn từ góc nhìn của Điện Kremlin.

Nga đã tiến quân trên chiến trường, Ukraine hiện đang bất đồng sâu sắc với nhà tài trợ chính của mình và không rõ Trump có gây sức ép với Putin để đưa ra những nhượng bộ lớn trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào hay không.

https://thehill.com/homenews/administration/5170254-five-takeaways-from-trump-vance-zelensky-oval-office-blow-up/

NVV dịch