2025-02-16 

Sự khởi đầu phá kỷ lục của Trump làm rung chuyển Washington, làm các đối thủ tức giận, nhưng nhận được sự hoan nghênh từ cử tri

(Jeff Mordock, The Washington Times, 16/2/2025 )

Tổng thống Trump, trong một loạt hành động của tổng thống chưa từng có trong lịch sử hiện đại của Hoa Kỳ, đã ban hành một loạt các sắc lệnh hành pháp để củng cố biên giới và trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp, phá bỏ bộ máy quan liêu của Washington, lật đổ những người đối lập của ông trong nhà nước ngầm và thiết lập lại các liên minh toàn cầu.

Mới chỉ bốn tuần kể từ khi ông trở lại Phòng Bầu dục.

Ông Trump đã ban hành 90 sắc lệnh hành pháp, bản ghi nhớ và chỉ thị, trung bình ba sắc lệnh mỗi ngày. Con số này cao gấp ba lần tốc độ của chính quyền đầu tiên của ông và trong bốn tuần nhiều hơn tổng số hành động tương tự của các Tổng thống Biden, Obama và Clinton.

"Tốc độ thật áp đảo", Ross Baker, một học giả khoa học chính trị tại Đại học Rutgers cho biết. "Đây là hành động chính trị tương đương với một cuộc tấn công quân sự lớn và cuộc chiến trên bộ vẫn chưa diễn ra".

Hoạt động dồn dập này đã khiến những người phản đối Trump choáng váng, họ đang vội vã quyết định sẽ hướng cuộc kháng cự đến đâu. Những phản ứng chậm chạp, ngắt quãng và rời rạc của đảng Dân chủ đã khiến các quan chức đảng và cử tri tức giận. Các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ đã vật lộn với những vấn đề cần làm mạnh. Cuộc chiến có nên tập trung vào sự bất chấp của ông Trump đối với các thẩm phán đang cố gắng ngăn chặn các lệnh của ông hay tác động của việc cắt giảm viện trợ nước ngoài? Nó có nên bảo vệ giá trị của các công chức hay tập trung vào mối đe dọa kinh tế được cho là của các chính sách của Trump không?

Chỉ gần đây, đảng Dân chủ mới tập hợp lại xung quanh các cuộc tấn công vào giám đốc Bộ Hiệu quả Chính phủ Elon Musk như một kẻ xấu xa muốn moi móc dữ liệu và ví tiền của người Mỹ.

"Đây là cách Trump hoạt động. Ông ấy tạo ra sự sốc và kinh hoàng, và các sắc lệnh hành pháp là công cụ mà ông ấy lựa chọn vì nó cho phép tốc độ và sự tàn bạo theo cách mà các hành động khác không làm được", Matthew Schmidt, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học New Haven cho biết. "Hạn chót đầu tiên của ông ấy là cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026 sau 18 tháng nữa".

Các cuộc thăm dò cho thấy các hành động ban đầu của ông Trump đã được cử tri ủng hộ và tỷ lệ chấp thuận công việc của ông vẫn ở mức tích cực.

Ông Trump chủ yếu điều hành đất nước bằng sắc lệnh hành pháp. Ông chỉ ký một dự luậ là đạo luật Laken Riley.

Được đặt theo tên của một sinh viên Georgia bị một người nhập cư bất hợp pháp giết chết, luật này yêu cầu Bộ An ninh Nội địa giam giữ và do đó đẩy nhanh việc trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp phạm tội trộm cắp, đột nhập hoặc trộm cắp vặt, cũng như các tội như tấn công lực lượng thực thi pháp luật hoặc giết hoặc làm bị thương nghiêm trọng người khác.

Mặc dù đảng Cộng hòa kiểm soát cả hai viện của Quốc hội, nhưng đa số mỏng manh của họ tại Thượng viện trao quyền cho đảng Dân chủ để hủy bỏ hầu hết các luật bằng thủ tục filibuster.

Ông Trump đã chuyển sang các sắc lệnh hành pháp để phá hoại bộ máy quan liêu liên bang, mà ông đổ lỗi là đã cản trở hầu hết chương trình nghị sự nhiệm kỳ đầu tiên của mình. Ông đã sử dụng hành động hành pháp để giảm quy mô lực lượng lao động liên bang thông qua việc mua lại và sa thải.

Các sắc lệnh hành pháp bao gồm việc tạo ra DOGE, đóng băng việc tuyển dụng của liên bang, cung cấp các khoản mua lại cho khoảng 2 triệu công nhân liên bang và ra lệnh cho các nhân viên chính phủ ngừng làm việc từ xa và quay trở lại văn phòng.

Ông Trump đã ký một nửa số sắc lệnh vào ngày đầu tiên tại Tòa Bạch Ốc. Một tháng sau, ông vẫn đang làm việc rất tốt.

Ông đã tăng cường nỗ lực thu hẹp lực lượng lao động liên bang bằng cách ra lệnh cho các cơ quan sa thải tất cả nhân viên thử việc không được bảo vệ bởi quy chế công chức. Điều này sẽ ảnh hưởng đến hàng trăm nghìn người lao động.

Ông đã tạo điều kiện dễ dàng hơn để sa thải nhân viên Bộ Ngoại giao và trao quyền cho DOGE cắt giảm các cơ quan hoặc đơn vị trực thuộc.

Ông Schmidt cho biết việc cắt giảm lực lượng lao động sẽ có tác động đáng kể nhất vì "đó là cách ông ấy đang cố gắng tái thiết chính phủ".

Các công đoàn đại diện cho người lao động liên bang đã ra tòa để ngăn chặn hoặc ít nhất là trì hoãn việc cắt giảm. Tuần trước, một thẩm phán liên bang đã dỡ bỏ lệnh tạm dừng mua lại nhân viên, cho phép lệnh của ông Trump được tiến hành. Khoảng 75.000 người lao động đã chấp nhận thỏa thuận, ít hơn nhiều so với ước tính của Tòa Bạch Ốc là 200.000.

Việc đại tu hệ thống nhập cư của quốc gia là mục tiêu lớn thứ hai trong các sắc lệnh hành pháp của ông Trump. Ông đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp để giải phóng thêm tiền tài trợ cho bức tường biên giới, từ chối quyền công dân theo luật định đối với con cái của những người di cư bất hợp pháp và chỉ định các băng đảng quốc tế là các tổ chức khủng bố nước ngoài.

Một thẩm phán liên bang đã chặn lệnh về quyền công dân theo nơi sinh, dẫn đến ít nhất tám vụ kiện từ bờ biển này sang bờ biển khác thách thức chỉ thị này.

Craig Shirley, một nhà sử học về tổng thống và cố vấn chính trị bảo thủ, cho biết các lệnh nhập cư sẽ là hành động quan trọng nhất trong tháng đầu tiên của ông Trump.

"Không có gì khác có thể xảy ra trừ khi chúng ta bảo vệ biên giới", ông nói. "Biên giới là nguyên nhân gốc rễ của lạm phát vì chúng ta đang chi quá nhiều tiền cho những người nhập cư bất hợp pháp đến đây. Quá nhiều tiền đang được chi từ ngân sách liên bang và Trump cần ổn định điều này nếu ông muốn đạt được những điều mình muốn".

Các sắc lệnh hành pháp khác có hiệu lực thực tế hạn chế nhưng lại gửi đi những thông điệp chính trị, chẳng hạn như việc thu hồi quyền miễn trừ an ninh của hàng chục quan chức, bao gồm cả ông Biden và cố vấn an ninh quốc gia của ông, Jake Sullivan.

Một sắc lệnh khác đã đổi tên Vịnh Mexico thành Vịnh Hoa Kỳ và đổi tên Núi Denali của Alaska thành Núi McKinley. Cả hai thay đổi đều hoàn toàn mang tính biểu tượng, mặc dù hành động về Vịnh Hoa Kỳ đã gây ra một cuộc đấu đá giữa Tòa Bạch Ốc và The Associated Press, hãng đã từ chối sử dụng biệt danh mới.

Ông Trump cũng đã cách chức chủ tịch của Trung tâm Kennedy, một trung tâm biểu diễn nghệ thuật ở Washington, và tự mình nắm quyền.

Một cuộc thăm dò của CBS News/YouGov cho thấy các hành động này đã tạo ra phản ứng tích cực từ người Mỹ. Phần lớn người Mỹ mô tả ông Trump là "cứng rắn" (69%), "năng động" (63%) và "tập trung" (60%). Ông đã đạt được tỷ lệ chấp thuận là 53% trong cuộc thăm dò, với 47% không chấp thuận công việc của ông.

Một dấu hiệu cảnh báo trong cuộc khảo sát là hầu hết người Mỹ (66%) cho biết ông Trump không tập trung đủ vào việc hạ giá. Kết quả đó có thể gây nguy hiểm cho ông Trump, người đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử một phần bằng cách chỉ trích nền kinh tế của ông Biden và tình trạng lạm phát cao dưới thời ông.

Chỉ một số ít sắc lệnh hành pháp của ông Trump nhắm vào lạm phát, vốn vẫn ở mức cao một cách ngoan cố. Ông đã ban hành một số sắc lệnh áp thuế đối với thép và nhôm nhập khẩu, thuế quan có đi có lại đối với các quốc gia đánh thuế nhập khẩu của Hoa Kỳ và thuế đối với hàng hóa từ Canada, Mexico và Trung Quốc. Thuế quan đối với Canada và Mexico đã tạm thời bị dừng trong một tháng sau khi các quốc gia này đồng ý tăng cường an ninh tại biên giới của họ với Hoa Kỳ.

Ông Trump thừa nhận rằng người Mỹ có thể cảm thấy khó chịu vì những mức thuế quan như vậy nhưng lập luận rằng chúng có thể làm giảm lạm phát. Chiến lược của ông là sử dụng số tiền thu được từ thuế quan để trang trải chi phí cho đề xuất cắt giảm thuế của mình.

Ông Trump cho biết hôm thứ Năm rằng "Giá cả có thể tăng đôi chút trong ngắn hạn, nhưng giá cả cũng sẽ giảm". "Vì vậy, người Mỹ nên chuẩn bị cho một số nỗi đau ngắn hạn".

Ông Baker, học giả của Đại học Rutgers, cho biết việc hạ giá cần có thời gian nhưng cảnh báo rằng người Mỹ có thể mất kiên nhẫn với tổng thống nếu hóa đơn mua sắm tạp hóa vẫn cao.

"Trump đã mua cho mình một mức độ tự do nhất định với người Mỹ, nhưng điều đó không thể kéo dài mãi mãi", ông nói. "Nếu giá trứng là 10 đô la một tá trong ba tháng nữa, giá trị gây mất tập trung của các sắc lệnh hành pháp sẽ mờ nhạt và ông sẽ phải trả giá chính trị cho chuỗi hoạt động này". [Fact check: Giá trứng cao là do dịch bệnh gia súc]


https://www.washingtontimes.com/news/2025/feb/16/trump-record-breaking-start-rattles-district-rankl/

NVV dịch