2025-02-18
Chế độ quan lại Washington đang làm trò hề dân chủ — giờ là lúc cần cải cách dưới thời Trump
(Daniel McCarthy, NY Post, 18/2/2025)
Đây là một bí mật đen tối về chính phủ liên bang mà nhiều người Mỹ mới biết: Chính phủ liên bang luôn do đảng Dân chủ điều hành, ngay cả khi cử tri bầu cho đảng Cộng hòa.
Tổng thống đến rồi đi, nhưng bộ máy quan lai liên bang thường trực vẫn vậy và có khuynh hướng đảng phái rõ rệt.
Khi người Mỹ cử một đảng viên Cộng hòa vào Phòng Bầu dục, họ sẽ có một chính phủ vẫn chủ yếu do đảng đối lập điều hành.
Đúng, điều đó làm mất đi tính dân chủ.
Nhưng không có vị tổng thống nào trước Donald Trump chuẩn bị đối mặt với vấn đề này.
Bởi vì sự thiên vị trong lực lượng lao động dân sự liên bang gồm hơn 2 triệu nhân viên thiên về phía họ, nên những người như Bill Clinton, Barack Obama và Joe Biden sẽ không bao giờ sử chữa nó.
Và trước đây, khi các đảng phái ít phân cực về mặt ý thức hệ hơn và vẫn còn khá nhiều đảng viên Dân chủ bảo thủ và đảng viên Cộng hòa tự do, thì không dễ nhận thấy như ngày nay rằng khuynh hướng đảng phái của bộ máy quan lại có nghĩa là lực lượng lao động phản đối vị tổng thống được bầu hợp pháp - khi ông ta không phải là đảng viên Dân chủ.
Nhưng kể từ Ronald Reagan trở đi, rõ ràng là một đảng viên Cộng hòa cố gắng khiến bộ máy quan lại thực hiện chương trình nghị sự bảo thủ sẽ phải đối mặt với cuộc nổi loạn từ bên trong .
Sự phân chia quyền lực trong Hiến pháp không quy định nhánh hành pháp phải tách biệt với chính nó — đây là nhánh duy nhất được cho là thống nhất bên trong và bị kiểm soát từ bên ngoài.
Ban đầu, thành phần đảng phái của lực lượng lao động liên bang phụ thuộc gần như hoàn toàn vào người chiến thắng trong cuộc đua vào Tòa Bạch Ốc: Sau khi các đảng phái hiện đại được thành lập, đảng Cộng hòa sẽ thuê người Cộng hòa, đảng Dân chủ thuê người Dân chủ, và mọi nhân viên liên bang đều biết rằng mình có thể mất việc nếu đảng cầm quyền thay đổi.
Các chính trị gia ở cả hai bên đều coi việc làm trong chính phủ là phần thưởng dành cho những người ủng hộ họ, ngay cả khi điều này có nghĩa là phải tuyển dụng những người không đủ trình độ.
Một nền công vụ phi đảng phái, trọng dụng người tài dường như là giải pháp cho tình trạng kém hiệu quả và tham nhũng của hệ thống này.
Tuy nhiên, giống như nhiều cải cách có ý định tốt khác, cải cách này đã phản tác dụng.
Thay vì một nền công vụ phi đảng phái, những gì chúng ta có hiện nay là một nền công vụ mà tính đảng phái không còn thay đổi dựa trên các cuộc bầu cử nữa — một chính phủ theo phái tự do lâu dài, không chịu trách nhiệm trước cử tri.
Guo Xu, phó giáo sư tại Trường Kinh doanh Haas thuộc Đại học California, Berkeley, đã nghiên cứu quy mô và tác động của tinh thần đảng phái trong lực lượng lao động liên bang.
Khi phân tích dữ liệu từ năm 1997 đến năm 2019, ông phát hiện ra rằng gần một nửa số nhân viên liên bang là người theo đảng Dân chủ (so với 41% công chúng nói chung) — trong khi tỷ lệ người theo đảng Cộng hòa làm việc cho liên bang giảm từ 32% xuống 26%, và những người độc lập chiếm phần chênh lệch.
Đó là tỷ lệ gần bằng hai phần trăm giữa đảng viên Dân chủ và đảng viên Cộng hòa trong cơ quan công quyền.
Tuy nhiên, Xu phát hiện ra rằng sự mất cân bằng này thậm chí còn rõ rệt hơn ở nhiều sở và cơ quan, trong đó đảng Dân chủ chiếm tới 70% số nhân viên của Cơ quan Bảo vệ Môi trường, Bộ Giáo dục và Bộ Ngoại giao.
Sự thiên vị này cũng mạnh hơn ở cấp cao nhất của cơ quan công quyền, khi đảng Dân chủ chiếm tới 63% các giám đốc điều hành cấp cao của liên bang.
Xu và các đồng nghiệp nghiên cứu của ông phát hiện chi phí vượt mức trong các hợp đồng của chính phủ tăng khoảng 8% khi có sự "bất đồng" về đảng phái giữa tổng thống và viên chức giám sát việc chi tiêu.
Xu cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên trang web BerkeleyHaas: “Khi chúng tôi xem xét các cuộc khảo sát về nguồn nhân lực liên quan đến các nhân viên chính phủ liên bang, chúng tôi cũng thấy rằng những người trả lời không có lập trường chính trị thường ít có động lực hơn và ít có khả năng đồng cảm với sứ mệnh chung của cơ quan”.
Xu không phải là người chỉ trích hệ thống theo quan điểm bảo thủ — ông cho rằng việc thiếu sự thay đổi trong lực lượng lao động liên bang khi đảng kiểm soát Tòa Bạch Ốc thay đổi có nghĩa là "các biện pháp bảo vệ công chức có hiệu quả, bảo vệ công chức chuyên nghiệp khỏi sự can thiệp của chính trị".
Trên thực tế, các công chức có cam kết đảng phái riêng đang được bảo vệ khỏi hậu quả của cuộc bầu cử — như thể người dân Mỹ không có quyền “can thiệp” vào chính phủ của họ.
Một báo cáo mới của Quỹ Trách nhiệm Giải trình của Chính phủ đã xác nhận những phát hiện của Guo và mở rộng thêm, lưu ý rằng, “Trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024, 84% số tiền quyên góp chính trị của nhân viên liên bang đã được chuyển cho Kamala Harris.”
Kết quả: Khi cử tri bầu một đảng viên Dân chủ làm tổng thống, họ sẽ có một chính quyền Dân chủ — nhưng nếu họ bầu một đảng viên Cộng hòa, họ sẽ có một chính quyền hỗn hợp bị suy yếu do sự chia rẽ đảng phái giữa những người được bổ nhiệm chính trị và công chức.
Đây là một trong những lý do khiến những nỗ lực của Đảng Cộng hòa nhằm thu hẹp chính quyền liên bang đã thất bại trong một thời gian dài: Trên thực tế, trong nhiều thập kỷ chỉ có các chính quyền bán Cộng hòa hoặc một chính quyền Dân chủ liên tục với một số người đứng đầu tạm thời là đảng viên Cộng hòa.
Đã đến lúc cải cách bộ máy công chức vốn đã gây ra tình trạng hỗn loạn này.
Có một số điều đáng nói về việc quay trở lại với những gì các nhà cải cách trước đây đã làm đúng, chẳng hạn như dựa vào các kỳ thi chuẩn hóa để tuyển dụng và thăng chức thay vì các tiêu chí gần đây mang tính chính trị cao như "đa dạng, công bằng và hòa nhập".
Tuy nhiên, ngoài điều đó ra, cần phải thừa nhận rằng giới quan chức cũng có tính đảng phái.
Kế hoạch của Tổng thống Trump nhằm phân loại lại nhiều nhân viên liên bang thành những người được bổ nhiệm theo Biểu F, cho phép ông dễ dàng sa thải họ hơn, là một bước tiến tới việc khiến bộ máy hành chính phải chịu trách nhiệm nhiều hơn với tiến trình dân chủ .
Bằng cách chống lại sự thiên vị đảng phái của chính phủ thường trực, Trump không gây nguy hiểm cho Hiến pháp mà còn khôi phục lại sự cân bằng của nó.
https://nypost.com/2025/02/18/opinion/washingtons-bureaucrats-make-a-sham-of-democracy-time-for-reform-is-now-under-trump/
(Daniel McCarthy, NY Post, 18/2/2025)
Đây là một bí mật đen tối về chính phủ liên bang mà nhiều người Mỹ mới biết: Chính phủ liên bang luôn do đảng Dân chủ điều hành, ngay cả khi cử tri bầu cho đảng Cộng hòa.
Tổng thống đến rồi đi, nhưng bộ máy quan lai liên bang thường trực vẫn vậy và có khuynh hướng đảng phái rõ rệt.
Khi người Mỹ cử một đảng viên Cộng hòa vào Phòng Bầu dục, họ sẽ có một chính phủ vẫn chủ yếu do đảng đối lập điều hành.
Đúng, điều đó làm mất đi tính dân chủ.
Nhưng không có vị tổng thống nào trước Donald Trump chuẩn bị đối mặt với vấn đề này.
Bởi vì sự thiên vị trong lực lượng lao động dân sự liên bang gồm hơn 2 triệu nhân viên thiên về phía họ, nên những người như Bill Clinton, Barack Obama và Joe Biden sẽ không bao giờ sử chữa nó.
Và trước đây, khi các đảng phái ít phân cực về mặt ý thức hệ hơn và vẫn còn khá nhiều đảng viên Dân chủ bảo thủ và đảng viên Cộng hòa tự do, thì không dễ nhận thấy như ngày nay rằng khuynh hướng đảng phái của bộ máy quan lại có nghĩa là lực lượng lao động phản đối vị tổng thống được bầu hợp pháp - khi ông ta không phải là đảng viên Dân chủ.
Nhưng kể từ Ronald Reagan trở đi, rõ ràng là một đảng viên Cộng hòa cố gắng khiến bộ máy quan lại thực hiện chương trình nghị sự bảo thủ sẽ phải đối mặt với cuộc nổi loạn từ bên trong .
Sự phân chia quyền lực trong Hiến pháp không quy định nhánh hành pháp phải tách biệt với chính nó — đây là nhánh duy nhất được cho là thống nhất bên trong và bị kiểm soát từ bên ngoài.
Ban đầu, thành phần đảng phái của lực lượng lao động liên bang phụ thuộc gần như hoàn toàn vào người chiến thắng trong cuộc đua vào Tòa Bạch Ốc: Sau khi các đảng phái hiện đại được thành lập, đảng Cộng hòa sẽ thuê người Cộng hòa, đảng Dân chủ thuê người Dân chủ, và mọi nhân viên liên bang đều biết rằng mình có thể mất việc nếu đảng cầm quyền thay đổi.
Các chính trị gia ở cả hai bên đều coi việc làm trong chính phủ là phần thưởng dành cho những người ủng hộ họ, ngay cả khi điều này có nghĩa là phải tuyển dụng những người không đủ trình độ.
Một nền công vụ phi đảng phái, trọng dụng người tài dường như là giải pháp cho tình trạng kém hiệu quả và tham nhũng của hệ thống này.
Tuy nhiên, giống như nhiều cải cách có ý định tốt khác, cải cách này đã phản tác dụng.
Thay vì một nền công vụ phi đảng phái, những gì chúng ta có hiện nay là một nền công vụ mà tính đảng phái không còn thay đổi dựa trên các cuộc bầu cử nữa — một chính phủ theo phái tự do lâu dài, không chịu trách nhiệm trước cử tri.
Guo Xu, phó giáo sư tại Trường Kinh doanh Haas thuộc Đại học California, Berkeley, đã nghiên cứu quy mô và tác động của tinh thần đảng phái trong lực lượng lao động liên bang.
Khi phân tích dữ liệu từ năm 1997 đến năm 2019, ông phát hiện ra rằng gần một nửa số nhân viên liên bang là người theo đảng Dân chủ (so với 41% công chúng nói chung) — trong khi tỷ lệ người theo đảng Cộng hòa làm việc cho liên bang giảm từ 32% xuống 26%, và những người độc lập chiếm phần chênh lệch.
Đó là tỷ lệ gần bằng hai phần trăm giữa đảng viên Dân chủ và đảng viên Cộng hòa trong cơ quan công quyền.
Tuy nhiên, Xu phát hiện ra rằng sự mất cân bằng này thậm chí còn rõ rệt hơn ở nhiều sở và cơ quan, trong đó đảng Dân chủ chiếm tới 70% số nhân viên của Cơ quan Bảo vệ Môi trường, Bộ Giáo dục và Bộ Ngoại giao.
Sự thiên vị này cũng mạnh hơn ở cấp cao nhất của cơ quan công quyền, khi đảng Dân chủ chiếm tới 63% các giám đốc điều hành cấp cao của liên bang.
Xu và các đồng nghiệp nghiên cứu của ông phát hiện chi phí vượt mức trong các hợp đồng của chính phủ tăng khoảng 8% khi có sự "bất đồng" về đảng phái giữa tổng thống và viên chức giám sát việc chi tiêu.
Xu cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên trang web BerkeleyHaas: “Khi chúng tôi xem xét các cuộc khảo sát về nguồn nhân lực liên quan đến các nhân viên chính phủ liên bang, chúng tôi cũng thấy rằng những người trả lời không có lập trường chính trị thường ít có động lực hơn và ít có khả năng đồng cảm với sứ mệnh chung của cơ quan”.
Xu không phải là người chỉ trích hệ thống theo quan điểm bảo thủ — ông cho rằng việc thiếu sự thay đổi trong lực lượng lao động liên bang khi đảng kiểm soát Tòa Bạch Ốc thay đổi có nghĩa là "các biện pháp bảo vệ công chức có hiệu quả, bảo vệ công chức chuyên nghiệp khỏi sự can thiệp của chính trị".
Trên thực tế, các công chức có cam kết đảng phái riêng đang được bảo vệ khỏi hậu quả của cuộc bầu cử — như thể người dân Mỹ không có quyền “can thiệp” vào chính phủ của họ.
Một báo cáo mới của Quỹ Trách nhiệm Giải trình của Chính phủ đã xác nhận những phát hiện của Guo và mở rộng thêm, lưu ý rằng, “Trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024, 84% số tiền quyên góp chính trị của nhân viên liên bang đã được chuyển cho Kamala Harris.”
Kết quả: Khi cử tri bầu một đảng viên Dân chủ làm tổng thống, họ sẽ có một chính quyền Dân chủ — nhưng nếu họ bầu một đảng viên Cộng hòa, họ sẽ có một chính quyền hỗn hợp bị suy yếu do sự chia rẽ đảng phái giữa những người được bổ nhiệm chính trị và công chức.
Đây là một trong những lý do khiến những nỗ lực của Đảng Cộng hòa nhằm thu hẹp chính quyền liên bang đã thất bại trong một thời gian dài: Trên thực tế, trong nhiều thập kỷ chỉ có các chính quyền bán Cộng hòa hoặc một chính quyền Dân chủ liên tục với một số người đứng đầu tạm thời là đảng viên Cộng hòa.
Đã đến lúc cải cách bộ máy công chức vốn đã gây ra tình trạng hỗn loạn này.
Có một số điều đáng nói về việc quay trở lại với những gì các nhà cải cách trước đây đã làm đúng, chẳng hạn như dựa vào các kỳ thi chuẩn hóa để tuyển dụng và thăng chức thay vì các tiêu chí gần đây mang tính chính trị cao như "đa dạng, công bằng và hòa nhập".
Tuy nhiên, ngoài điều đó ra, cần phải thừa nhận rằng giới quan chức cũng có tính đảng phái.
Kế hoạch của Tổng thống Trump nhằm phân loại lại nhiều nhân viên liên bang thành những người được bổ nhiệm theo Biểu F, cho phép ông dễ dàng sa thải họ hơn, là một bước tiến tới việc khiến bộ máy hành chính phải chịu trách nhiệm nhiều hơn với tiến trình dân chủ .
Bằng cách chống lại sự thiên vị đảng phái của chính phủ thường trực, Trump không gây nguy hiểm cho Hiến pháp mà còn khôi phục lại sự cân bằng của nó.
https://nypost.com/2025/02/18/opinion/washingtons-bureaucrats-make-a-sham-of-democracy-time-for-reform-is-now-under-trump/
NVV dịch