2024-11-12 

Sự trả thù ‘Nhà nước ngầm’ của Trump

(Shane Harris, The Atlantic, 12/11/2024)

Sự hoảng loạn bắt đầu ngay trước nửa đêm thứ Ba tuần trước. “Bà ấy gặp rắc rối rồi,” một sĩ quan tình báo Hoa Kỳ lo lắng khi bức tường xanh của Kamala Harris trông có vẻ sắp sụp đổ, gần như đảm bảo rằng Donald Trump sẽ quay trở lại Tòa Bạch Ốc. “Đây là một thảm họa,” một người khác, đã nghỉ hưu nhưng phục vụ trong chính quyền Trump đầu tiên và mang trong mình những vết sẹo, nói.

Cả hai người đàn ông liên lạc với tôi vào đêm bầu cử đều không phải là người theo đảng phái. Giống như hầu hết các sĩ quan tình báo mà tôi biết, họ thích tránh xa chính trị. Nhưng dựa trên kinh nghiệm của họ trong bốn năm đầu tiên Trump tại nhiệm, họ sợ hãi những gì sắp xảy ra.

“Chúng ta sẽ phá hủy nhà nước ngầm,” Trump đã nhiều lần hứa trong chiến dịch tranh cử năm nay, sử dụng thuật ngữ lăng mạ của mình đối với lực lượng an ninh quốc gia mà ông cho là đang bí mật giật dây chính sách của Hoa Kỳ để phục vụ cho mục đích đen tối. Nhiều nhân viên chính phủ liên bang đã làm việc đáng tin cậy cho các tổng thống mà họ không bỏ phiếu. Nhưng điều này là chưa đủ đối với Trump, người đòi hỏi lòng trung thành cá nhân và đã tìm cách loại bỏ những người không trung thành. Ông gọi các nhân viên chính phủ là "gian dối" và "không trung thực" và cam kết sẽ bắt họ "chịu trách nhiệm" trong một cuộc phỏng vấn với một YouTuber cánh hữu vào tháng 8.

"Chúng ta sẽ thanh trừng tất cả những kẻ tham nhũng trong bộ máy an ninh quốc gia và tình báo của chúng ta, và có rất nhiều kẻ như vậy", Trump đã hứa trong một video trên trang web chiến dịch của mình vào năm ngoái.

Trump đã ấp ủ mối hận thù này với các điệp viên của Hoa Kỳ trong một thời gian dài. Ngay trước khi nhậm chức lần đầu tiên, vào năm 2017, ông đã cáo buộc các nhà lãnh đạo cơ quan tình báo sử dụng các chiến thuật "của Đức Quốc xã", khẳng định rằng họ đã tiết lộ cái gọi là hồ sơ Steele, với những tuyên bố vô căn cứ, bẩn thỉu về các giao dịch của ông với Nga.

Mười ngày sau, vào ngày đầu tiên làm tổng thống, ông đã đến thăm trụ sở CIA, tại Langley, Virginia. Ông đứng trước Bức tường tưởng niệm—một ngôi đền bằng đá cẩm thạch khắc những ngôi sao tượng trưng cho các sĩ quan đã hy sinh khi làm nhiệm vụ—và khoe khoang về quy mô của đám đông đã tham dự lễ nhậm chức của mình. Khi ông đang quanh co trong một phiên bản bài phát biểu vận động tranh cử của mình, điện thoại của tôi đổ chuông với những tin nhắn từ các chuyên gia tình báo, nhiều người trong số họ đã biết một số người được tưởng nhớ trên những ngôi sao đó. Họ đã phẫn nộ và kinh hoàng, nhưng không ai kêu gọi trả thù hoặc thậm chí ám chỉ đến điều đó.

Tuy nhiên, Trump đã nhậm chức với niềm tin rằng những viên chức quan liêu độc ác đã phá hoại chiến dịch của ông và đang muốn phá hoại chức tổng thống của ông. Ông vẫn tin vào điều đó. Việc loại bỏ những kẻ chống đối này và thay thế họ bằng những người trung thành được công khai là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của ông trong nhiệm kỳ thứ hai. Ông sẽ làm điều đó như thế nào? Tôi đã hỏi các quan chức tình báo hiện tại và trước đây câu hỏi đó trong vài tháng qua, và với sự cấp bách mới trong vài ngày qua. Sau đây là ba kịch bản mà họ lo sợ.

1/ Trump tấn công "các mục tiêu".

Trump có thể truy đuổi một danh sách được tuyển chọn gồm những người mà ông xác định là không đáng tin cậy. Một số mục tiêu này có địa vị cao trên toàn quốc: Ông từ lâu đã chỉ trích James Comey, cựu giám đốc FBI mà ông đã sa thải, cũng như các quan chức tình báo cấp cao khác của chính quyền Obama, bao gồm James Clapper, cựu giám đốc tình báo quốc gia và John Brennan, cựu giám đốc CIA. Những người này đã trở thành những người chỉ trích công khai các cuộc tấn công của Trump vào cộng đồng tình báo khi ông còn đương nhiệm. Sự thẳng thắn của họ gây tranh cãi trong cộng đồng tình báo và nó nhấn mạnh đến rủi ro phi thường mà họ cảm thấy rằng Trump gây ra cho an ninh quốc gia.

Nhưng khi Trump chỉ trích các quan chức, ông không chỉ nói đến những cái tên nổi tiếng này. Ông và các đồng minh của mình cũng đã chỉ trích nhiều quan chức ít được biết đến và các nhân viên cấp thấp vì những tội lỗi mà họ bị cáo buộc chống lại vị tổng thống trước đây và tương lai.

Gần đây, tờ Washington Post đưa tin rằng Quỹ Trách nhiệm Giải trình Hoa Kỳ (American Accountability Foundation) đã biên soạn một "Danh sách theo dõi quan chức DHS" gồm các quan chức mà họ cho rằng nên bị sa thải vì không bảo vệ được biên giới Hoa Kỳ. Nhóm phi lợi nhuận này - được Quỹ Di sản bảo thủ tài trợ - cho biết họ "triển khai nghiên cứu và điều tra tích cực để thúc đẩy thông điệp bảo thủ, phản ứng nhanh và các cuộc điều tra của Quốc hội". Họ đã công bố tên và khuôn mặt của các quan chức trực tuyến. Hai quan chức hiện đang tại vị biết những người trong danh sách đó nói với tôi rằng họ lo ngại rằng đồng nghiệp của họ có thể phải chịu thêm sự quấy rối từ Trump hoặc những người ủng hộ chính trị của ông.

Ivan Raiklin, một cựu chiến binh Mũ nồi xanh và là cộng sự của Michael Flynn, cố vấn an ninh quốc gia đầu tiên của Trump, đã biên soạn "danh sách mục tiêu của nhà nước ngầm" của riêng mình và quảng bá danh sách này trên các podcast cánh hữu và phương tiện truyền thông xã hội. Danh sách của Raiklin bao gồm các quan chức FBI đã làm việc trong cuộc điều tra về mối liên hệ tiềm ẩn giữa chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016 của Trump và Nga, cũng như các nhà lập pháp và nhân viên quốc hội đã quản lý cả hai cuộc luận tội Trump. Nó thậm chí còn nêu tên một số thành viên gia đình của những người này.

Trump, một khi nhậm chức, có thể truy tố những người trong danh sách này với thẩm quyền của chính phủ liên bang. Ông có thể bắt họ phải chịu các cuộc kiểm toán thuế tùy tiện hoặc quấy rối họ bằng các cuộc điều tra buộc họ phải thuê luật sư đại diện tốn kém. Ông cũng có thể thu hồi quyền miễn trừ an ninh của bất kỳ viên chức hiện tại hoặc trước đây nào, khiến họ khó có thể, nếu không muốn nói là không thể, thực hiện công việc của mình với tư cách là nhân viên chính phủ hoặc nhà thầu (contractor) cần tiếp cận thông tin được phân loại. Có một tiền lệ cho phương pháp này: Năm 2018, Trump cho biết ông đã thu hồi quyền miễn trừ mà Brennan, cựu giám đốc CIA, vẫn nắm giữ vì ông này chỉ trích chính quyền.

2/ Trump sa thải hàng loạt nhân viên.

Ngay trước khi rời nhiệm sở, Trump đã ban hành một sắc lệnh hành pháp cho phép ông sa thải, về cơ bản là tùy ý, hàng chục nghìn nhân viên liên bang được hưởng chế độ bảo vệ của công chức. Lý do rõ ràng để sa thải là phản đối các chính sách của chính quyền. Joe Biden đã hủy lệnh của Trump bằng một trong những lệnh của chính ông. Nhưng Trump đã hứa sẽ khôi phục lại sắc lệnh này vào ngày đầu tiên nhậm chức, cho phép ông sa thải hàng loạt nhân viên liên bang và thay thế họ bằng những đồng minh ủng hộ mục tiêu của ông.

Theo Asha Rangappa, cựu đặc vụ FBI và Marc Polymeropoulos, cựu sĩ quan CIA, việc cắt giảm hàng nghìn nhân viên có kinh nghiệm trong các cơ quan an ninh quốc gia có thể gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia Hoa Kỳ. Họ đã viết trong một bài báo cho Just Security rằng: "Việc thiết lập 'bài kiểm tra lòng trung thành' ở bất kỳ bộ phận nào của công chức sẽ làm suy yếu nghiêm trọng hiệu quả của các cơ quan của chúng ta và làm xói mòn niềm tin của công chúng vào tính hợp pháp của họ". “Là một mối quan tâm cụ thể hơn, việc chính trị hóa cộng đồng tình báo sẽ gây ra thảm họa cho an ninh quốc gia của chúng ta và vô cùng nguy hiểm cho nước Mỹ”.

Một thiếu sót rõ ràng của chiến lược này: Nếu Trump loại bỏ nhiều lớp nhân viên chính phủ và quản lý điều hành bộ máy an ninh quốc gia - những người theo dõi những kẻ khủng bố nước ngoài, giám sát hoạt động gián điệp của Trung Quốc chống lại Hoa Kỳ, v.v. - thì ai sẽ thay thế họ? Giả sử Trump thậm chí có một danh sách dài, thì việc nhanh chóng đưa hàng nghìn nhân sự có thể thiếu kinh nghiệm vào các vị trí an ninh quốc gia quan trọng sẽ gây gián đoạn và mất tập trung.

3/ Các quan chức rời đi dưới áp lực.

Những nhân viên của các cơ quan an ninh quốc gia kết luận rằng về nguyên tắc, họ không thể làm việc cho Trump có thể tự nguyện từ chức với số lượng lớn. Sau khi chứng kiến ​​các cuộc tấn công liên tiếp của tổng thống đắc cử vào những kẻ bị cáo buộc là âm mưu của nhà nước ngầm, những quan chức này có thể không muốn ở lại để xem liệu họ có phải là người tiếp theo hay không.

Một số quan chức hiện tại và trước đây mà tôi đã nói chuyện trong những ngày gần đây cho biết họ đang cân nhắc việc nghỉ hưu, một số người sớm hơn dự định hoặc biết những người đã nghỉ hưu. Một số người nghi ngờ rằng việc tiếp tục công việc của họ có thể khiến họ gặp rủi ro. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, Trump đã tìm cách giải mật thông tin về cuộc điều tra của FBI về sự can thiệp của Nga và những mối liên hệ có thể có với chiến dịch của ông. Các quan chức lo lắng khi đó và vẫn lo lắng rằng điều này có thể gây nguy hiểm cho những người làm việc trong vụ án, cũng như các nguồn tin ở nước ngoài.

Một tổng chưởng lý mới đầy thù hận có thể công bố tên của những người trong Bộ Tư pháp và FBI đã điều tra việc Trump bị cáo buộc lấy đi các tài liệu mật khỏi Tòa Bạch Ốc - mà ông bị buộc tội trọng tội. Các sĩ quan tình báo đã làm việc bí mật phải đối mặt với khả năng đặc biệt đáng lo ngại rằng việc công khai có thể gây nguy hiểm cho các nguồn tin của họ.

Các quan chức có thể chịu đựng được, nhưng nếu họ chọn từ chức trước Ngày nhậm chức, họ sẽ tạo ra các vị trí trống ở các cấp cao của cơ quan an ninh quốc gia trong quá trình chuyển giao đầy hứa hẹn từ Biden sang Trump.

Trong các cuộc trò chuyện của chúng tôi, các quan chức bám vào một tia hy vọng, và không phải là vô lý. Nhiều nhà lãnh đạo an ninh quốc gia mà Trump bổ nhiệm trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình có tư tưởng chia rẽ chính trị và thiếu kinh nghiệm, nhưng họ không muốn phá hủy các tổ chức mà họ lãnh đạo. John Ratcliffe, giám đốc tình báo quốc gia và Robert O'Brien, cố vấn an ninh quốc gia, đã có tên trong danh sách rút gọn để nắm giữ các vị trí hàng đầu trong chính quyền tiếp theo. Hôm qua, tờ The Wall Street Journal đưa tin rằng Trump đã chọn Mike Waltz, một nghị sĩ đảng Cộng hòa đến từ Florida, làm cố vấn an ninh quốc gia của mình. Waltz là một đại tá quân đội đã nghỉ hưu, người cho rằng Hoa Kỳ nên giúp chấm dứt chiến tranh ở Ukraine và Trung Đông để có thể tập trung vào thách thức chiến lược mà Trung Quốc đặt ra.

Những người làm việc lâu năm có lẽ sẽ cảm thấy nhẹ nhõm trước những lựa chọn này, nếu chỉ so sánh với những ứng cử viên cực đoan hơn đã xuất hiện trong những tháng gần đây. Nhưng những dấu hiệu khác cho thấy Trump đang đi theo hướng ít ôn hòa hơn. Vào thứ Bảy, ông tuyên bố rằng ông sẽ không yêu cầu Mike Pompeo, cựu giám đốc CIA và ngoại trưởng của mình, phục vụ trong Nội các. Pompeo, người được kỳ vọng là ứng cử viên hàng đầu cho chức bộ trưởng quốc phòng, là người ủng hộ mạnh mẽ việc hỗ trợ Ukraine, có thể khiến ông đứng về phía sai trong kế hoạch của Trump chấm dứt chiến tranh với Nga "24 giờ" sau khi nhậm chức. Trump cũng đã nói rằng ông sẽ không yêu cầu cựu Đại sứ Liên hợp quốc Nikki Haley tham gia chính quyền của mình.

Vào cuối tuần, Trump cũng nhấn mạnh rằng các đảng viên Cộng hòa tại Thượng viện đồng ý không nhóm họp (để bỏ phiếu) cho các cuộc bổ nhiệm, một tín hiệu cho thấy ông có ý định đưa những người có thể không giành được sự chấp thuận của Thượng viện vào nhánh hành pháp nếu đề cử của họ được đưa ra bỏ phiếu.

Thượng nghị sĩ Rick Scott của Florida, người mà các đồng minh của Trump ủng hộ cho vị trí lãnh đạo đa số, đã công khai ủng hộ ý tưởng này. “Tôi sẽ làm mọi cách để đề cử của các bạn được thông qua nhanh nhất có thể”, Scott viết trên X.

Việc quay lưng lại với những người Cộng hòa dễ chấp nhận và cố gắng né tránh các cuộc chiến chuẩn thuận đề cử làm tăng khả năng Trump sẽ chuyển sang những người trung thành cứng rắn, chẳng hạn như Kash Patel, một cựu quan chức chính quyền mơ tưởng về các âm mưu của nhà nước ngầm; Richard Grenell, một võ sĩ quyền anh trực tuyến đã xa lánh các đồng minh nước ngoài khi làm đại sứ tại Đức; và Flynn, cựu cố vấn Tòa Bạch Ốc của Trump, người đã nhận tội nói dối FBI về các mối liên hệ của mình với Nga và sau đó được ân xá. Việc bổ nhiệm những quan chức đó sẽ báo hiệu rằng chiến dịch trả thù đang diễn ra sôi nổi.

Một dấu hiệu cho thấy nó có thể đã diễn ra vào hôm qua. Trump đã chọn Stephen Miller làm phó chánh văn phòng của mình, nơi ông này sẽ có vị thế tốt để giám sát việc thực hiện lệnh hành pháp xóa bỏ các biện pháp bảo vệ của công chức. Miller nổi tiếng là kiến ​​trúc sư của các chính sách nhập cư trước đây của Trump. Ông ta có lẽ sẽ làm việc chặt chẽ với Thomas Homan, người mà Trump đã công bố là "ông trùm biên giới" mới của mình, về việc tổng thống đắc cử đã hứa sẽ trục xuất hàng loạt những người không có giấy tờ tại Hoa Kỳ. Nhưng trong chính quyền đầu tiên, Miller cũng giám sát việc sa thải các quan chức cấp cao tại Bộ An ninh Nội địa mà ông và Trump cho là không đủ trung thành và không cam kết với chương trình nghị sự của tổng thống, đặc biệt là về an ninh biên giới. Nếu Trump đang tìm kiếm một trợ lý để phát động chiến dịch chống lại những nhân sự có vẻ cứng đầu, lần này là trên toàn bộ chính phủ, Miller là người hoàn hảo cho công việc này.


https://www.msn.com/en-us/news/politics/trump-s-deep-state-revenge/ar-AA1tXBii


NVV dịch