2025-10-15
Hòa bình cho Gaza và lợi ích của gia đình Trump : Một công đôi việc
Với tiếng nói có trọng lượng của mình, tổng thống Mỹ Donald Trump đã thành công ở điểm mà không một nguyên thủ phương Tây nào làm được : Gây sức ép với thủ tướng Benjamin Netanyahu để ngừng bắn ở Gaza, trao đổi con tin Israel và tù nhân Palestine. Ổn định, hòa bình ở dải Gaza và trong vùng Trung Đông cũng là yếu tố quan trọng cho việc kinh doanh của gia tộc Trump.
(RFI,
Jared Kushner : Doanh nhân hòa giải
Tối 11/10/2025, đặc sứ về Trung Đông Steve Witkoff của tổng thống Mỹ tham dự một cuộc mit-tinh lớn tại Quảng trường Con tin ở Tel Aviv để chuẩn bị đón 20 con tin Israel còn sống trở về. Đằng sau ông là con rể của tổng thống Mỹ Jared Kushner, cùng vợ Ivanka Trump. Tại sao họ có mặt ở đây? Jared Kushner đã có công rất lớn để ký được thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas, theo giải thích của thông tín viên RFI Loubna Anaki tại New York :
“Trên Quảng trường Con tin ở Tel Aviv, Jared Kushner đã ca ngợi thỏa thuận ngừng bắn và vai trò của Mỹ. Cùng với vợ là Ivanka Trump, con rể của tổng thống Mỹ đánh dấu sự trở lại hoành tráng, sau khi rút khỏi chính trường, kết thúc nhiệm kỳ đầu tiên của bố vợ.
Và không phải ngẫu nhiên mà Jared Kushner đã vận động trong hậu trường để đạt được thỏa thuận ngừng bắn này. Rất thân với thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, là một người Do Thái mộ đạo, ông cũng đã phát triển các lợi ích và mối quan hệ kinh doanh trong vùng, đặc biệt là ở Qatar và Ả Rập Xê Út. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của tổng thống Donald Trump, ông cũng là “Ngài Trung Đông” của Nhà Trắng dẫn dắt các cuộc đàm phán cho Thỏa thuận Abraham.
Kể từ khi ứng viên tổng thống của đảng Cộng Hòa giành chiến thắng tháng 11/2024, Jared Kushner được cho là đã tư vấn và cung cấp mạng lưới quan hệ của mình cho Steve Witkoff, đặc sứ về Trung Đông của tổng thống, nhằm chấm dứt chiến tranh ở Gaza. Cả hai người biết nhau rất rõ, nhờ sự nghiệp trong lĩnh vực bất động sản. Giống như bố vợ Donald Trump, Jared Kushner tiến hành các cuộc đàm phán ngoại giao giống như các cuộc đàm phán kinh doanh.
Khi đến Ai Cập, sau đó là Israel những ngày vừa qua, Jared Kushner dường như đã chính thức bước ra khỏi bóng tối. Có lẽ để một lần nữa đảm nhận vị trí cố vấn hàng đầu của tổng thống Donald Trump”.
Con rể của tổng thống Mỹ gây bất ngờ khi bay đến Charm el-Cheikh (Ai Cập) ngày 08/10 để trực tiếp tham gia các cuộc đàm phán ngừng bắn do Ai Cập và Qatar làm trung gian. Giáo sư quan hệ quốc tế Scott Lucas, Đại học Birmingham nhận định Jared Kushner “tự đảm nhận vai trò rõ ràng hơn trong các cuộc đàm phán hòa bình sau vụ Israel tìm cách ám sát các nhà đàm phán Hamas ở Qatar” ngày 09/09. Những quan ngại, nảy sinh sau vụ này, đã thúc đẩy Jared Kushner gây sức ép đối với thủ tướng Benjamin Netanyahu, thông qua trung gian là tổng thống Trump, để nối lại các cuộc đàm phán hòa bình. Bởi vì gia đình Trump có quá nhiều tài sản, mối quan hệ, hoạt động kinh doanh quy mô lớn ở Trung Đông. Ổn định ở Trung Đông cũng là lá chắn bảo vệ lợi ích của gia đình.
Quyền và tiền : Xung đột lợi ích ?
Dưới thời “Trump I”, Jared Kushner là kiến trúc sư cho Thỏa thuận Abraham về việc bình thường hóa quan hệ giữa Israel và bốn nước thuộc Liên đoàn Ả Rập (Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Bahrain, Maroc và Sudan) năm 2020. Nhật báo Mỹ New York Times, được Le Courrier international trích dịch, nhận định nhờ “mối quan hệ được kiến tạo (trong vùng) với tư cách là cố vấn của Trump trong nhiệm kỳ đầu”, Jared Kushner và nhà vợ đã hình thành một mạng lưới kinh doanh lớn ở Trung Đông.
Vẫn theo nhật báo Mỹ, “trong ba năm gần đây, Trung Đông trở thành một nơi quan trọng cho gia đình Trump về các giao dịch bất động sản quốc tế. Các thỏa thuận được gọi là “nhượng quyền thương hiệu” mang về cho gia đình (Trump) vài chục triệu đô la để đổi lấy quyền sử dụng tên (Trump) nhằm giúp kích thích các giao dịch (hoặc thu nhập) các khu phức hợp hạng sang, sân golf hoặc khách sạn”.
Cuối nhiệm kỳ I của bố vợ, Jared Kushner chuyển sang bất động sản, đứng đầu công ty đầu tư Affinity Partners có vốn 4,5 tỉ đô la, trong đó có hai tỉ từ quỹ đầu tư quốc gia Ả Rập Xê Út, ngoài ra còn có Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Qatar. Công ty này đã bị thượng nghị sĩ Dân Chủ Ron Wyden, chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng Viện Mỹ, lên án là “xung đột lợi ích”, theo trích dẫn của báo Le Monde ngày 12/05/2025 : “Số tiền đầu tư trong các quỹ do Affinity quản lý tạo nên những xung đột lợi ích chưa từng có, và các nhà đầu tư của Affinity chưa chắc đã bị thúc đẩy những cân nhắc thương mại mà đúng hơn là bởi khả năng chuyển tiền của một chính phủ nước ngoài đến các thành viên gia đình tổng thống Trump, cụ thể là Jared Kushner và Ivanka Trump”.
Các con trai của tổng thống Donald Trump tìm được nhà đầu tư ở Trung Đông cho tiền ảo USD1 (trị giá 1 đô la) do công ty World Liberty Financial (WLF) phát hành. Đây là dự án được đồng điều hành với Zach Witkoff, con trai của đặc sứ Trung Đông Steve Witkoff, cũng là một nhà kinh doanh bất động sản. Ông Steve Witkoff cũng có nhiều mối quan hệ tài chính với Qatar. Năm 2023, Qatar đã chi hơn 600 triệu đô la để mua một trong những khách sạn của ông ở New York. Theo trang France 24 ngày 13/05, tại gala “Token 2049” diễn ra ngày 30/04 và 01/05 ở Dubai, Eric Trump thông báo quỹ đầu tư quốc gia Abou Dhabi MGX sử dụng USD1 để đầu tư 2 tỉ đô la vào sàn tiền ảo Binance, công ty do Changpeng Zhao, người Canada gốc Trung Quốc sáng lập, từng bị kết án 4 tháng tù vì không tuân thủ luật chống rửa tiền.
Nhưng quan trọng nhất vẫn là những dự án bất động sản hạng sang trong vùng, đặc biệt là với tập đoàn bất động sản Ả Rập Xê Út Dar Al-Arkan : nhiều sân golf ở Oman, một tòa Trump Tower ở Djeddah (Ả Rập Xê Út) và một tòa khác ở Dubai (Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất), một quần thể khách sạn ở Qatar. Gia đình Trump cũng ký một thỏa thuận tương tự ở Israel trước khi xảy ra các vụ khủng bố đẫm máu ngày 07/10/2023. Tờ New York Times cho rằng hiện giờ, gia đình Trump “quan tâm đến việc thực hiện dự án ở đất nước này”.
Về phần Jared Kusher, con rể của tổng thống đã đầu tư “vào ít nhất hai công ty Israel : công ty bảo hiểm Phoenix Holdings và chi nhánh của công ty cho thuê ô tô Shlomo Holdings (cũng là cổ đông trong tập đoàn đóng tàu chiến duy nhất ở Israel)”. Chính Jared Kusher là người “thì thầm” với bố vợ về kế hoạch biến dải Gaza thành Riviera với các dự án bất động sản, khu nghỉ dưỡng cao cấp ngay từ tháng 02/2024.
Ổn định ở Trung Đông và bảo vệ lợi ích kinh doanh gia tộc
Cuối tháng 08/2025, nhật báo Washington Post cho biết Jered Kusher còn lâu mới từ bỏ ý định này, thậm chí còn là một trong những nhà kiến tạo dự án “Great” được tổng thống Trump giới thiệu để “thiết kế, sáng tạo một dải Gaza mới”. Theo tài liệu được trang Franceinfo trích dẫn ngày 09/10, sẽ có một “đặc khu kinh tế” để phát triển “10 siêu dự án” do Mỹ chỉ đạo. Một danh sách liệt kê hàng loạt biện pháp khác sẽ làm hài lòng những người bạn của gia đình Trump và Jared Kushner, như xây đường cao tốc và một tuyến tàu điện để ghi danh các nhà lãnh đạo Ả Rập Xê Út, một khu công nghiệp “Elon Musk”, một quần thể khách sạn “Trump” bên bờ biển và trên các đảo nhân tạo “như ở Dubai”…
Khi áp đặt được lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas, tổng thống Donald Trump làm được một công đôi việc, vừa là “nhà kiến tạo hòa bình”, vừa bảo vệ lợi ích kinh tế gia đình. Tuy nhiên, giai đoạn 2, được cho là khó khăn hơn, vẫn còn ở phía trước.
(Theo Le Courrier international, France 24, Franceinfo, Le Monde)
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20251015-hoa-binh-cho-gaza-va-loi-ich-cua-gia-dinh-trump-mot-cong-doi-viec