2024-03-20
5 câu hỏi chính dành cho Tối cao Pháp viện trong kháng cáo về quyền miễn trừ của cựu TT Trump
Trong trường hợp về quyền miễn trừ của ông Trump,
Pháp viện có thể sẽ phải trăn trở với các vấn đề gồm sự phân lập quyền
lực, ‘các hành động theo thẩm quyền,’ và việc hạn chế quyền miễn trừ có
thể ảnh hưởng như thế nào đến việc ra quyết định.
(Sam Dorman, Epoch Times, 20/3/2024)
Tối cao Pháp viện đã ấn định ngày
25/04 tới để nghe các tranh luận trực tiếp theo kháng cáo của cựu Tổng
thống Donald Trump trong đó lập luận rằng ông nên được miễn truy tố hình
sự trong phiên tòa xét xử ở Hoa Thịnh Đốn.
Khi thụ lý vụ việc này, Tối cao
Pháp viện sẽ xem xét các câu hỏi về quyền miễn trừ tổng thống chính xác
bao gồm những gì và các quyền đó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sự phân
lập quyền lực của quốc gia trong các chính phủ về sau này.
Các trường hợp trước đây vẫn chưa
xác định rõ ràng liệu các tổng thống có được hưởng quyền miễn trừ truy
tố về các hành động bị cáo buộc hình sự hay không. Thay vào đó, theo
dòng lịch sử, Tối cao Pháp viện đã duy trì mức độ độc lập của tổng thống
và trong phán quyết năm 1982 cho vụ ‘Nixon kiện Fitzgerald’ đã quyết
định rằng tổng thống được hưởng quyền miễn trừ tuyệt đối khỏi trách
nhiệm dân sự đối với các hành động nằm “ngoài phạm vi” nhiệm vụ theo
thẩm quyền của mình.
Tuy nhiên, cựu Tổng thống Trump đã
lập luận rằng quyền miễn trừ nên mở rộng với cả các hành động bị cáo
buộc hình sự. Tuy nhiên, Biện lý Đặc biệt Jack Smith và Tòa Phúc thẩm
Liên bang Khu vực Thủ đô Hoa Thịnh Đốn lo ngại rằng việc mở rộng phạm vi
miễn trừ đến mức đó sẽ làm suy yếu sự phân lập quyền lực và cho phép
các tổng thống thoát khỏi những hành vi sai trái nghiêm trọng.
Tòa phúc thẩm này cuối cùng đã bác bỏ yêu cầu miễn trừ của cựu Tổng thống Trump trong một phán quyết đồng thuận.
Các cuộc tranh luận rộng hơn này
bao gồm một loạt câu hỏi về Hiến Pháp, lịch sử của Hiến Pháp, và mối
quan hệ giữa các nhánh hành pháp và tư pháp. Dưới đây là năm câu hỏi
chính phát sinh trong các bản toát yếu pháp lý và Tối cao Pháp viện có
thể xem xét.
1. Một phần thuộc nhiệm vụ theo thẩm quyền?
Điều cốt lõi trong vụ truy tố của ông
Smith, thay mặt Bộ Tư pháp, là dựa trên các hoạt động của Tổng thống
Trump cho đến và vào ngày 06/01/2021, cũng như liệu hành động của ông có
tạo thành những nỗ lực lừa gạt Hoa Kỳ hay không.
Cụ thể hơn, bản cáo trạng của ông
Smith cáo buộc rằng Tổng thống Trump bằng cách gian lận đã cố gắng ngăn
cản các thủ tục của Quốc hội vào ngày 06/01/2021, thông qua phó tổng
thống, các cố vấn của ông, và các đại cử tri giả.
Cựu Tổng thống Trump đã phủ nhận
hành vi sai trái nhưng cũng khẳng định rằng tất cả các hành động bị truy
tố theo cáo buộc này đều nằm trong phạm vi các hành động theo thẩm
quyền của ông, nên những hành vi này được miễn trừ truy tố. Trong kiến
nghị bác bỏ ban đầu, cựu Tổng thống Trump mô tả các hành động vốn đang
bị truy tố của mình, cùng với những điều khác, là một phần thuộc nhiệm
vụ của ông nhằm bảo đảm tính liêm chính trong bầu cử. Kiến nghị của ông
cho rằng bản chất của một hành động, chứ không phải động cơ của Tổng
thống Trump, nên là cơ sở để quyết định liệu hành động đó có được miễn
trừ hay không.
“Bản cáo trạng buộc tội Tổng
thống Trump với năm loại hành vi, tất cả đều tạo thành các hành động
theo thẩm quyền của Tổng thống,” đơn thỉnh cầu của ông gửi lên Tối cao
Pháp viện viết.
Thuật ngữ “theo thẩm quyền”
(official) rất quan trọng vì những gì tòa án tuyên bố trong vụ ‘Nixon
kiện Fitzgerald’ có lẽ là tiền lệ quan trọng nhất trong lĩnh vực này.
Phán quyết đó áp dụng cho quyền miễn trừ dân sự. Phạm vi mà vụ ‘Nixon
kiện Fitzgerald’ đề cập rộng đến mức nào cũng như liệu quyền miễn trừ đó
có áp dụng cho các hành động được coi là phạm tội hình sự hay không vẫn
còn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ.
Khi thụ lý vụ việc này, Tối cao
Pháp viện dường như đã sẵn sàng đưa ra một tiền lệ mang tính lịch sử.
Pháp viện đã quyết định giải quyết vấn đề này một cách trực tiếp bằng
cách đặt ra câu hỏi “liệu và nếu có thì ở mức độ nào mà một cựu Tổng
thống được hưởng quyền miễn trừ tổng thống khỏi bị truy tố hình sự cho
hành vi bị cáo buộc liên quan đến các hành động theo thẩm quyền trong
nhiệm kỳ của mình.”
Khi đánh giá các tuyên bố của
Tổng thống Trump về quyền miễn trừ, Thẩm phán Địa hạt Tanya Chutkan cho
rằng các cáo buộc trong bản cáo trạng của ông Smith là đúng và thay vào
đó tập trung vào việc liệu về mặt lý thuyết luật pháp có bảo vệ các tổng
thống khỏi bị truy tố hình sự hay không. Tuy nhiên, bà đã đưa ra một
phân tích về các cáo buộc trong bản cáo trạng trong khi lập luận rằng,
dù là theo thẩm quyền hay không, thì các hành động phạm tội hình sự
không được bảo vệ theo quyền miễn trừ tổng thống.
Giống như Thẩm phán Chutkan, các
thẩm phán Tối cao Pháp viện có thể thảo luận về tính chất của các hành
động bị cáo buộc này để cân nhắc ý nghĩa của việc trao quyền miễn trừ
cho cựu Tổng thống Trump và những người kế nhiệm ông.
Thực chất của các hoạt động mà
Tổng thống Trump thực hiện đã được tranh luận, trong đó một số luật sư
nói với The Epoch Times rằng ít nhất một số hành vi của ông nằm ngoài
nhiệm vụ theo thẩm quyền của mình.
“Những hành vi đó không liên quan gì
đến nhiệm vụ của ông ấy với tư cách là tổng thống,” cựu Trợ lý Tổng
Chưởng lý Hoa Kỳ Kevin O’Brien nói với The Epoch Times. Ông nói rằng nếu
các hoạt động đó “có liên quan đến chiến dịch tranh cử, thì ông ấy
không khác gì so với các ứng viên khác cũng đang thực hiện chiến dịch
tranh cử.”
Phiên điều trần phúc thẩm vào
tháng Một đã đặt ra câu hỏi về việc các tổng thống có thể hành động ở
trong phạm vi rộng bao nhiêu để không đối mặt với sự truy tố. Thẩm phán
tòa phúc thẩm Florence Pan đặc biệt hỏi luật sư của cựu Tổng thống
Trump, ông D. John Sauer, liệu một tổng thống có thể tránh bị truy tố
hình sự vì bán lệnh ân xá hoặc ra lệnh cho Biệt đội SEAL 6 ám sát một
đối thủ chính trị chẳng hạn, ông Sauer nói rằng vị tổng thống đó chỉ có
thể bị truy tố về tội ám sát nếu Quốc hội tiến hành đàn hặc và kết án vị
tổng thống đó về tội đó.
Luật sư Hiến Pháp Gayle Trotter
nói với The Epoch Times rằng Thẩm phán Pan đã đưa ra những giả thuyết
“cực đoan” không nhất thiết phải tính đến các quyết định của tòa án.
“Tôi tin rằng những loại ví dụ cực đoan đó thực sự đi xa hơn giới hạn
thông thường và là sự hoa mỹ trong từ ngữ.”
Bà suy đoán rằng các thẩm phán của Tối cao Pháp viện sẽ không “xem xét” đến những loại ví dụ đó.
2. Việc ra quyết định của Tổng thống
Cựu Tổng thống Trump, hiện có thể sẽ là
đề cử viên tổng thống của Đảng Cộng Hòa, có thể trở lại Tòa Bạch Ốc vào
năm 2025. Ngay cả khi ông không giành chiến thắng vào tháng Mười Một
tới, vụ án của ông có thể sẽ ảnh hưởng đến việc ra quyết định về pháp lý
và hành pháp trong các chính phủ về sau.
Các căn cứ pháp lý để bảo vệ
quyền miễn trừ tổng thống rất đa dạng nhưng trong đó có cả những lo ngại
về việc các tổng thống có thể thực thi quyền tùy ý mình mà không gặp
trở ngại phi pháp. Mối lo ngại đó có thể sẽ đóng một vai trò trong cách
mà các thẩm phán khéo léo đưa ra bất kỳ tiêu chuẩn nào mà họ có thể tạo
ra trong việc giải quyết vụ việc của cựu Tổng thống Trump.
Các bản ghi nhớ của Bộ Tư pháp
năm 1973 và 2000 đều phản đối việc đàn hặc hoặc truy tố hình sự một
đương kim tổng thống vì việc này sẽ “làm suy yếu một cách trái phép năng
lực của cơ quan hành pháp trong việc thực hiện các chức năng được giao
phó theo Hiến Pháp.” Những bản ghi nhớ đó không ràng buộc Pháp viện
nhưng vẫn có thể giúp cung cấp thông tin cho ý kiến của các thẩm phán.
Một lĩnh vực mơ hồ khác trong luật
miễn trừ tổng thống là liệu các tổng thống có được hưởng loại quyền miễn
trừ tương tự sau khi mãn nhiệm hay không. Tuyên bố của Thẩm phán
Chutkan và các thẩm phán tòa phúc thẩm cho thấy rằng họ không được hưởng
quyền miễn trừ sau khi mãn nhiệm.
“Bất kể các quyền miễn trừ mà một
đương kim Tổng thống có thể có được là gì đi nữa, thì Hoa Kỳ chỉ có một
Tổng thống tại một thời điểm, và chức vụ đó không ban ‘quyền được miễn
tội suốt đời,” Thẩm phán Chutkan viết trong quyết định từ chối kiến nghị
của cựu Tổng thống Trump yêu cầu bác bỏ vụ án.
Bản ý kiến kháng cáo cũng cho rằng
“Tổng thống Trump đã trở thành công dân Trump, với tất cả quyền biện hộ
của bất kỳ bị cáo hình sự nào khác. Tuy nhiên, bất kỳ quyền miễn trừ
hành pháp nào có thể đã bảo vệ ông ấy khi ông ấy còn là Tổng thống đều
không còn bảo vệ ông ấy trước cuộc truy tố này nữa.”
Tuy nhiên, cựu Tổng thống Trump
lập luận rằng hậu quả của việc hạn chế quyền miễn trừ đối với thời gian
nhậm chức của một tổng thống có thể rất thảm khốc. Trên nền tảng mạng xã
hội TruthSocial của mình, ông đã cảnh báo Tối cao Pháp viện về mối hiểm
họa của sự truy tố hình sự trong tương lai và lập luận rằng việc loại
bỏ quyền miễn trừ sẽ mở ra “chiếc hộp Pandora” (tức là những thảm họa
không ngờ tới.)
“Mối đe dọa về việc truy tố hình
sự trong tương lai bởi một Chính phủ đối lập về mặt chính trị sẽ làm lu
mờ mọi hành động theo thẩm quyền của Tổng thống trong tương lai — đặc
biệt là những quyết định gây tranh cãi về mặt chính trị nhất,” đơn thỉnh
cầu của ông [Trump] gửi lên Pháp viện viết.
“Các đối thủ chính trị của Tổng
thống sẽ tìm cách gây ảnh hưởng và kiểm soát các quyết định của ông ấy
hoặc bà ấy thông qua việc tống tiền thực sự hoặc hăm dọa tống tiền, ngầm
hay công khai, bằng bản cáo trạng của một Chính phủ thù địch trong
tương lai đối với những hành động không đáng để dẫn đến bất kỳ sự truy
tố nào như vậy. Mối đe dọa này sẽ như một gánh nặng cho Tổng thống tương
lai, khiến cho việc ra quyết định của tổng thống bị sai lệch.”
Thay vào đó, cả Thẩm phán Chutkan
và tòa phúc thẩm đều lập luận rằng việc bác bỏ quyền miễn trừ tội hình
sự sẽ tạo ra sự khích lệ tích cực cho các chính phủ trong tương lai. Khi
bác bỏ kiến nghị của cựu Tổng thống Trump, Thẩm phán Chutkan viết rằng
“rủi ro phải chịu trách nhiệm hình sự trong tương lai có thể khuyến
khích kiểu phản ánh nghiêm túc nhằm củng cố thay vì đánh bại các giá trị
hiến định quan trọng. Nếu nỗi ám ảnh sẽ bị truy tố theo sau đó khuyến
khích một Tổng thống đương nhiệm xem xét lại trước khi quyết định hành
động với ý đồ phạm tội, thì đó là một lợi ích chứ không phải một khiếm
khuyết.”
Giống như ông Smith, họ cũng
trích dẫn “các biện pháp bảo vệ theo thủ tục một cách chắc chắn,” như
Thẩm phán Chutkan đã nói, để ngăn chặn các vụ truy tố có tính lạm dụng.
Tòa phúc thẩm cũng dẫn lời tòa án
địa hạt khi tuyên bố: “Mỗi Tổng thống sẽ phải đối mặt với những quyết
định khó khăn; và việc liệu có nên cố ý phạm tội liên bang hay không
không nên là một trong những quyết định khó khăn đó.”
3. Các tòa án có thể xem xét bao nhiêu?
Theo dòng lịch sử, quyền miễn trừ tổng
thống được hiểu là một phần không thể thiếu trong sự phân lập quyền lực
giữa ba nhánh của chính phủ. Vì lý do thực tiễn và hiến định, các thẩm
phán đã phản đối ý kiến cho rằng các tổng thống có thể bị xét xử vì
một số hành động nhất định tại các tòa án được thành lập theo Điều 3 của
Hiến Pháp.
Phần lớn cuộc thảo luận pháp lý
trong vụ kiện của cựu Tổng thống Trump đã tập trung vào phán quyết mang
tính bước ngoặt năm 1803 của Tối cao Pháp viện trong vụ ‘Marbury kiện
Madison,’ vụ kiện đã xác lập quyền xem xét lại về mặt tư pháp (judicial
review) trên phạm vi rộng nhưng vẫn duy trì một số giới hạn nhất định về việc xem xét lại các hành vi cụ thể của tổng thống.
Ý kiến đa số của Chánh án John
Marshall đã chỉ trích ý kiến cho rằng các tòa án có quyền tài phán đối
với thẩm quyền tùy nghi hành động của một tổng thống. Ông viết: “Phạm vi
của tòa án là chỉ phân xử về quyền của các cá nhân, chứ không có quyền
điều tra xem người ở cương vị điều hành đó, hay các viên chức hành pháp,
thực hiện các nhiệm vụ mà họ có thẩm quyền tùy nghi hành động như thế
nào.”
Cựu Tổng thống Trump đã tập trung
vào một phần của ý kiến trên tuyên bố rằng các hành động của tổng thống
“không bao giờ có thể bị các tòa án thẩm vấn.” Kiến nghị với Tối cao
Pháp viện, ông cáo buộc tòa án phúc thẩm đã bỏ qua tiền lệ này và “buộc
chức vụ Tổng thống phải chịu sự ‘thẩm vấn mang tính xâm phạm nhất có thể
của các tòa án,’ và gây ra một trong những tổn hại nặng nề nhất cho sự
phân lập quyền lực trong lịch sử của Quốc gia chúng ta.”
Trong vụ ‘Mississippi kiện
Johnson,’ một vụ kiện về việc thi hành Đạo luật Tái thiết, cũng cho thấy
một điều tương tự rằng Tối cao Pháp viện nói rằng họ “không có quyền
tài phán đối với một dự luật cấm Tổng thống thực hiện các nhiệm vụ theo
thẩm quyền của mình.” Mặc dù các tòa án có thể ban hành lệnh cấm đối với
những người được tổng thống bổ nhiệm, nhưng trường hợp này cho thấy Tối
cao Pháp viện tuyên bố rằng họ sẽ không ban hành lệnh cấm trực tiếp lên
chính tổng thống.
Pháp viện cũng phân biệt giữa các
nhiệm vụ cấp bộ trưởng, hoặc việc trực tiếp tuân thủ luật pháp, và các
nhiệm vụ tùy ý thực thi, có liên quan đến việc tổng thống thực hiện việc
đánh giá của mình để xem ông ấy nên thực hiện như thế nào các trách
nhiệm do Quốc hội giao phó. Bản ý kiến đa số của Chánh án Salmon P.
Chase dẫn lời Chánh án Marshall khi mô tả việc can thiệp vào “các đặc
quyền” của người trong cương vị hành pháp này là “một hành động ngông
cuồng, quá vô lý, và quá phận.”
Sự phân biệt giữa các nhiệm vụ
tùy ý thực thi và nhiệm vụ cấp bộ trưởng là điều mà tòa phúc thẩm lưu ý
khi lập luận rằng cựu Tổng thống Trump đã hiểu sai về phán quyết trong
vụ Marbury kiện Madison. “Hiểu đúng là, nguyên tắc phân lập quyền lực có
thể miễn trừ các hành động tùy nghi hợp pháp nhưng không ngăn cản việc
truy tố hình sự liên bang đối với một cựu Tổng thống vì mọi hành động
theo thẩm quyền,” ý kiến của toàn bộ hội đồng thẩm phán cho biết.
Thẩm phán Chutkan đặc biệt cho
rằng lập luận về quyền miễn trừ của cựu Tổng thống Trump giống với một
hình thức chính phủ kém dân chủ hơn. Vào tháng 12/2023, bà tuyên bố rằng
“4 năm phục vụ của Tổng thống Trump với tư cách là Tổng tư lệnh đã
không cho ông ấy quyền thiêng liêng của các vị vua để trốn tránh trách
nhiệm hình sự đang chi phối những công dân đồng hương của ông ấy.”
4. Hiến Pháp nói gì?
Nói tóm lại, Hiến Pháp không nói nhiều
về quyền miễn trừ tổng thống. Thay vào đó, các tòa án phải gián tiếp góp
nhặt những hiểu biết về quyền miễn trừ và sự phân lập quyền lực từ
trong Hiến Pháp. Mặc dù không có sự bảo đảm hợp hiến nào rõ ràng về
quyền miễn trừ tổng thống, nhưng có hai điều khoản — được gọi là điều
khoản trao quyền (vesting clause) và điều khoản trông nom việc thực thi
pháp luật (take care clause) — đặc điểm nổi bật trong cuộc tranh luận về
phạm vi miễn trừ.
Các tổng thống có được thẩm quyền
từ Điều 2 của Hiến Pháp, vốn “trao” quyền hành pháp cho tổng thống và
quy định rằng tổng thống đó sẽ “trông nom để Luật pháp được thi hành một
cách trung thực.”
Tại tòa án phúc thẩm, các thẩm
phán phúc thẩm lập luận rằng quan điểm của cựu Tổng thống Trump đi ngược
lại nhiệm vụ của ông theo Điều 2. “Sẽ là một nghịch lý đáng chú ý nếu
Tổng thống, người duy nhất được trao cho nhiệm vụ theo Hiến Pháp để
‘trông nom Luật pháp được thực thi một cách trung thực,’ lại là người
duy nhất có thể bất tuân những luật lệ đó mà không bị trừng phạt,” bản ý
kiến của tòa án cho biết.
Tuy nhiên, cựu Tổng thống Trump
nêu ra rằng khi cho phép xem xét lại theo Điều 3, các tòa án sẽ vi phạm
điều khoản trao quyền và sự phân lập quyền lực. “Việc một cơ quan tự cho
mình ‘quyền hành pháp,’ hoặc có ý định ra lệnh cho Tổng thống phải thực
thi quyền đó như thế nào, là một hành vi vi phạm cốt lõi đến sự phân
lập quyền lực,” đơn thỉnh cầu của ông gửi lên Tối cao Pháp viện viết.
Ông Trump cũng trích dẫn hai điều
khoản Hiến Pháp khác — cả hai đều bị tòa phúc thẩm bác bỏ vì họ coi đó
là lý do để ông được bảo vệ khỏi bị truy tố.
Luật sư của Tổng thống Trump nói
với tòa phúc thẩm rằng Hiến Pháp yêu cầu Quốc hội đàn hặc và kết tội các
tổng thống trước khi họ có thể bị truy tố hình sự.
Lập luận đó dựa trên cách diễn
đạt trong điều khoản phán quyết đàn hặc (Điều I, Mục 3, Khoản 7), có nội
dung: “Phán quyết trong các trường hợp đàn hặc sẽ không đi quá việc
truất phế, và tước bỏ tư cách nắm giữ và hưởng bất kỳ Chức vụ danh dự,
Ủy thác hoặc Lợi ích nào của Hoa Kỳ: nhưng Bên bị kết án vẫn phải chịu
trách nhiệm pháp lý và phải chịu bị Truy tố, Xét xử, Phán quyết, và Hình
phạt theo Luật.”
Theo bản ý kiến của cựu Tổng
thống Trump, điều khoản đó “giả định rõ ràng rằng, nếu không bị Thượng
viện Hoa Kỳ đàn hặc và kết án, thì một Tổng thống không thể bị truy tố
vì những hành động theo thẩm quyền của mình.”
Cả ông Smith và tòa phúc thẩm đều
bác bỏ cách giải thích đó về điều khoản này. Trong bản ý kiến với tỷ lệ
3:0, tòa phúc thẩm lập luận rằng “nội dung này không nói gì về các quan
chức không bị kết án. Cách hiểu của cựu Tổng thống Trump dựa trên một
lập luận nghe có vẻ hợp lý nhưng lại có sai sót: Nói rằng ‘nếu Tổng
thống bị kết án, ông ấy có thể bị truy tố’ không nhất thiết có nghĩa là
‘nếu Tổng thống không bị kết án, ông ấy không thể bị truy tố.’”
Cựu Tổng thống Trump cũng lập
luận rằng cơ quan công tố buộc tội ông về hành vi mà ông đã được Thượng
viện xét xử và tuyên trắng án vào năm 2021 — có nghĩa là vụ án đã vi
phạm các nguyên tắc không xét xử hai lần. Các thẩm phán tòa phúc thẩm
bác bỏ những lập luận đó, cũng như đã nêu rõ, trong số những vấn đề
khác, rằng ngôn ngữ của điều khoản này không áp dụng cho tình huống của
cựu TT Trump.
Mặc dù cựu Tổng thống Trump đề
nghị Pháp viện giải quyết phán quyết đàn hặc và các điều khoản về nguyên
tắc không xét xử hai lần trong Hiến pháp một cách rõ ràng, nhưng thay
vào đó, các thẩm phán cho biết họ sẽ tập trung vào việc “liệu và nếu
có thì ở mức độ nào thì một cựu tổng thống được hưởng quyền miễn trừ
tổng thống khỏi bị truy tố hình sự đối với hành vi bị cáo buộc là có
liên quan đến các hành động theo thẩm quyền của tổng thống trong nhiệm
kỳ của mình.”
Cựu công tố viên liên bang Neama
Rahmani nói với The Epoch Times: “Nhân tiện [Tối cao Pháp viện] đã xác
định phạm vi, mục đích, và quan điểm của câu hỏi được đưa ra, có vẻ như
họ sẽ không xem xét các lập luận của ông Trump về quyền miễn trừ tuyệt
đối hoặc nguyên tắc không xét xử hai lần.
5. Tác động đến uy tín của cơ quan tư pháp
Pháp viện đang đối mặt với nỗi ám ảnh
của những sửa đổi tiềm tàng và phản ứng dữ dội về chính trị, như đã được
nhận thấy sau phán quyết năm 2022 trong vụ Dobbs [kiện Tổ chức Sức khỏe
Phụ nữ Jackson], lật ngược vụ ‘Roe kiện Wade.’
Tổng thống Joe Biden dường như đã
đưa ra những rủi ro này trong suốt bài diễn văn Thông điệp Liên bang
hôm 07/03 khi ông nhắm mục tiêu vào các thẩm phán và đề nghị cử tri sẽ
phản ứng theo một cách nào đó trước phán quyết của các thẩm phán.
Ông
Rahmani suy đoán, Chánh án John Roberts và Thẩm phán Amy Coney Barrett
“không muốn lôi kéo tòa án này vào một kiểu tranh đấu chính trị đảng
phái.”
Ông nêu ra sự đồng tình của Thẩm
phán Barrett trong phán quyết gần đây của vụ ‘Trump kiện Anderson,’ bác
bỏ phán quyết của Tòa án Tối cao Colorado rằng cựu Tổng thống Trump
không đủ tư cách có tên trên lá phiếu của tiểu bang này.
Thẩm phán Barrett đã gây chú ý
khi gợi ý rằng các đồng nghiệp của bà nên đặt mục tiêu “hạ mức quan tâm
của quốc gia” vào một vấn đề gây tranh cãi như vậy.
Ông Rahmani nói: “Việc bà ấy ấy nói điều
đó có nghĩa là bà ấy quan tâm đến tính hợp pháp của Pháp viện và quan
điểm của Pháp viện.”
Đối với bản thân cơ quan công tố,
hơn 20 tổng chưởng lý tiểu bang đã đệ trình một bản góp ý từ thân hữu
của tòa án (amicus brief) bày tỏ lo ngại về việc cơ quan tư pháp này
đang đánh mất ‘niềm tin của công chúng’ vì tốc độ của cuộc truy tố do
ông Smith khởi xướng.
Họ lập luận rằng lợi ích của công
chúng là tránh “một vụ truy tố thậm chí có vẻ đúng lúc để gây thiệt hại
cho một đối thủ chính trị.”
Ông Smith lập luận về một sự
kháng cáo nhanh chóng, nói rằng công chúng quan tâm đến một “bản án
nhanh chóng và công bằng.” Trong bản tóm tắt của tòa cấp dưới, vị biện
lý đặc biệt này lập luận rằng “thời điểm đưa ra cáo trạng trong vụ án
này không có gì đáng nghi ngờ.” Vụ truy tố này đã không thành hiện thực
một cách bất ngờ vào ngày 01/08/2023, khi đại bồi thẩm đoàn chính thức
đưa ra cáo buộc trước tòa.”
Cựu Tổng Chưởng lý Edwin Meese
cũng đã đệ trình một bản góp ý từ thân hữu của tòa án lập luận rằng vụ
truy tố của ông Smith là trái pháp luật vì ông không được bổ nhiệm phù
hợp theo Hiến Pháp.
“Những hành động đó chỉ có thể
được thực hiện bởi những người được bổ nhiệm một cách phù hợp để làm
quan chức liên bang để tạo ra các văn phòng liên bang một cách phù hợp,”
ông viết trong một bản góp ý gửi tới Pháp viện, cùng với hai giáo sư
luật và Citizens United. “Nhưng cả ông Smith lẫn chức vụ Biện lý Đặc
biệt mà theo đó ông ấy được cho là đang đảm nhiệm đều không đáp ứng được
các tiêu chí đó.”
Có vẻ như Tối cao Pháp viện sẽ
không thảo luận vấn đề này trong buổi tranh luận trực tiếp. Hội đồng
phúc thẩm đã giải quyết vấn đề một cách ngắn gọn bằng cách tuyên bố rằng
họ thiếu thẩm quyền để xem xét vấn đề vì vấn đề đó không được trình bày
ở cấp tòa án địa hạt.
Vân Sa biên dịch