2025-06-15  

Chính quyền cấp tiến đã chuẩn bị sân khấu cho cuộc bạo loạn ở L.A. 
Các chính sách thất bại của thành phố về tội phạm, kinh tế và trường học gây tổn hại cho người nhập cư nhiều hơn bất kỳ nơi khác.


(Allysia Finley, WSJ, 15/6/2025)

Vào đêm thứ Bảy trước ngày Memorial Day,, hơn 1.000 người vui chơi đã chiếm một nhà kho bỏ hoang ngay phía nam trung tâm thành phố Los Angeles. Khi cảnh sát cố gắng giải tán bữa tiệc bất hợp pháp, những kẻ gây rối đã tràn ra đường phố và phun sơn graffiti lên các doanh nghiệp, xe cảnh sát và tàu điện.

Khi cảnh sát cố gắng khôi phục trật tự, những kẻ phạm pháp đã trở nên hung bạo. Cuối cùng, cảnh sát mặc đồ chống bạo động đã tiến vào và bắn đạn cao su để giải tán đám đông, mặc dù không có vụ bắt giữ nào được thực hiện. "Đó chỉ là sự hỗn loạn. Mọi người đều trở nên điên cuồng", Thị trưởng Karen Bass cho biết. "Chúng ta không thể làm điều này trong thành phố của mình và nó phải bị ngăn chặn".

Hai tuần sau, tình trạng hỗn loạn lại bùng phát khi những kẻ kích động lợi dụng vỏ bọc biểu tình phản đối các cuộc đột kích của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan để tạo ra hỗn loạn. "Chúng ta sẽ không để cho xảy ra chuyện này", bà Bass đã đăng dòng tweet vào chiều ngày 6 tháng 6 - lần này ám chỉ đến các cuộc đột kích. Những kẻ côn đồ sau đó trở nên hung hăng hơn, phá hoại các tòa nhà liên bang và tấn công các sĩ quan ICE.

Cảnh sát địa phương mất gần một giờ vào tối hôm đó để đáp ứng lời kêu cứu của các sĩ quan bị tấn công. Khi các cuộc biểu tình lan rộng vào thứ Bảy, mặc dù ít bạo lực hơn ngày hôm trước, Tổng thống Trump đã liên bang hóa Lực lượng Vệ binh Quốc gia California để bảo vệ tài sản và nhân sự liên bang.

Bạn có thể hiểu tại sao Thống đốc Gavin Newsom lại tức giận trước lời khẳng định của tổng thống rằng tiểu bang và thành phố không đáng tin cậy để bảo vệ hòa bình. Bản chất con người là dễ bị xúc phạm hơn trước những lời chỉ trích dựa trên sự thật hơn là những lời chỉ trích không dựa trên sự thật. Ông Newsom cáo buộc ông Trump đã thổi bùng lên một tình huống "dễ bùng nổ". Tại sao thành phố lại dễ bùng nổ?

Bởi vì các chính sách cấp tiến của chính quyền, trớ trêu thay lại gây hại nhiều nhất cho người nhập cư, đã tạo ra một ngòi nổ. Nếu ông Newsom và bà Bass quan tâm đến lợi ích của người nhập cư, họ sẽ dọn sạch những con phố vô luật pháp ở Los Angeles, sửa chữa các trường công lập tồi tệ và ngăn chặn họ tấn công vào các doanh nghiệp.

Bắt đầu với an toàn công cộng. Sở Cảnh sát Los Angeles có ít hơn khoảng 1.300 cảnh sát so với một thập kỷ trước—và chỉ bằng khoảng một nửa số cảnh sát tính theo đầu người và ít hơn gần 90% tính theo dặm vuông so với Thành phố New York. Một lực lượng cảnh sát quá tải gần như chắc chắn giải thích tại sao các cảnh sát mất nhiều thời gian như vậy để đáp ứng cuộc gọi từ các cảnh sát ICE.

Hãy đổ lỗi cho các nhà lãnh đạo thành phố. Mùa xuân năm nay, thị trưởng đã đề nghị cắt giảm thêm 400 vị trí cảnh sát để bù vào khoản lỗ ngân sách 800 triệu đô la của thành phố, do chi phí lương hưu tăng vọt và các chi phí kiện tụng. Sở Cảnh sát Los Angeles cũng đã phải vật lộn với tình trạng tinh thần sa sút và tuyển dụng thấp do các chính sách thực thi lỏng lẻo khiến những kẻ vi phạm pháp luật được tự do hành động. Các tội như trộm cắp vặt, phá hoại, hành vi hỗn loạn và xâm nhập trái phép hiếm khi bị truy tố. Có bao nhiêu kẻ bạo loạn có tiền sử cướp bóc doanh nghiệp và phá hoại các tòa nhà mà không bị trừng phạt?

Nhóm tuyển dụng cảnh sát cũng đã thu hẹp cùng với tầng lớp lao động của L.A. khi các gia đình lao động chân tay chuyển đến những nơi có trường học tốt hơn và chi phí sinh hoạt thấp hơn. Quận Los Angeles đã mất khoảng 1,4 triệu người do di cư trong nước kể từ năm 2010, một phần được bù đắp bởi dòng người nhập cư 530.000 người.

Nhưng nhiều người trong số những người nhập cư đó không có đủ trình độ - bằng tốt nghiệp trung học và giấy phép lao động hợp pháp - để phục vụ trong lực lượng cảnh sát của thành phố. Nhiều người nhập cư tìm việc làm như công nhân thời vụ, bồi bàn hoặc nhân viên kho. Nhưng mức lương tối thiểu cao khiến những người lao động thiếu kỹ năng bị mất việc, gây bất lợi cho người nhập cư, người trẻ tuổi và an toàn công cộng.

Mức lương tối thiểu ở L.A. là 17,28 đô la và tiểu bang yêu cầu các nhà hàng thức ăn nhanh phải trả 20 đô la một giờ. Michael Saltsman của Viện Chính sách Việc làm tính toán rằng tỷ lệ thất nghiệp của thanh thiếu niên tại California là 21,2% vào tháng 4—gấp đôi con số trên toàn quốc—và 9,7% đối với người lớn từ 20 đến 24 tuổi, so với mức trung bình 7,2% ở các nơi khác trên cả nước.

Có bao nhiêu kẻ bạo loạn là thanh thiếu niên thất nghiệp hoặc làm việc bán thời gian? Bao nhiêu người đã bị đánh trượt ở các trường công lập của thành phố do công đoàn kiểm soát? Gần một phần ba học sinh tại Khu học chánh thống nhất Los Angeles trong năm học trước đã nghỉ học thường xuyên—được định nghĩa là nghỉ học 1 trong 10 ngày học trở lên—tăng từ 10% vào năm 2018.

Chỉ có 21% học sinh lớp 8 của thành phố đạt điểm thành thạo hoặc cao hơn về môn đọc trong năm ngoái trên Bảng điểm toàn quốc và 19% về môn toán. Điểm số thấp hơn ở người gốc Tây Ban Nha, chiếm ba phần tư số học sinh. Các bậc phụ huynh đang bày tỏ sự không hài lòng với các trường học bằng cách rời đi, khiến số lượng tuyển sinh của quận giảm một phần ba kể từ năm 2010.

Theo dữ liệu của Cục Thống kê, trong khi dân số của Quận Los Angeles đã giảm khoảng 60.000 người kể từ năm 2010, thì số lượng trẻ em dưới 18 tuổi đã giảm khoảng 500.000 người. Sự di cư của dân số là một vấn đề đối với các chính trị gia hoang phí của L.A. vì nguồn tài trợ của liên bang cho các trường học và các chương trình khác nhau dựa trên dân số.

Một người hoài nghi có thể tự hỏi liệu mục tiêu cơ bản của chính sách "nơi trú ẩn" của L.A. - chính sách cấm cơ quan công lực địa phương hợp tác với cơ quan di trú liên bang - có phải là để tăng dân số và nguồn tài trợ của liên bang hay không. Bất kể người nhập cư thường là nạn nhân của những tội phạm nhập cư mà thành phố bảo vệ khỏi bị trục xuất. Các cuộc đột kích của ông Trump có thể quá khắc nghiệt, nhưng các chính sách của đảng Dân chủ lại tàn nhẫn với người nhập cư theo nhiều cách khác.

https://www.wsj.com/opinion/how-progressive-government-set-the-stage-for-the-l-a-riots-california-governance-cfe175d5?st=wUDZ8D

NVV dịch