2025-07-10
Liệu các cửa hàng tạp hóa do thành phố sở hữu có thể ngăn được nạn trộm cắp vặt ở New York?
Nguyên nhân gốc rễ của vấn nạn này là tội phạm và tình trạng hỗn loạn ngày càng gia tăng, chứ không phải lòng tham hay sự trục lợi.
(Steven Malanga, City Journal, 10/7/2025)
Ứng cử viên thị trưởng New York theo chủ nghĩa xã hội Zohran Mamdani đã gây tranh cãi với một số đề xuất, bao gồm kế hoạch mở các chợ do thành phố sở hữu. Mặc dù các nhà phê bình nhận xét rằng các cửa hàng quốc doanh đã thất bại khi thử nghiệm ở những nơi khác, Mamdani lập luận rằng các nhà bán lẻ thực phẩm của thành phố không dễ dàng tiếp cận ở một số khu vực, mà ông gọi là "food desert" (chợ cho người nghèo). Ông cho rằng các cửa hàng quốc doanh không cần phải kiếm lợi nhuận hay đóng thuế tài sản, sẽ hoạt động tốt hơn.
Tuy nhiên, giải pháp của Mamdani lại bỏ qua gốc rễ của vấn đề, đó là hàng trăm cửa hàng bán lẻ tại Thành phố New York đã phải đóng cửa trong bảy năm qua do bất ổn xã hội gia tăng và tội phạm bùng phát do những cải cách tư pháp hình sự sai lầm. Hơn nữa, chính chính sách tư pháp hình sự của Mamdani, bao gồm việc giảm bớt sự hiện diện của cảnh sát, hứa hẹn sẽ làm trầm trọng thêm tình hình khó khăn của các nhà bán lẻ.
Hãy nhớ lại sự hồi sinh của ngành bán lẻ bắt đầu vào đầu những năm 1990 và góp phần chuyển đổi nền kinh tế của thành phố, tạo ra hàng chục nghìn việc làm mới và giúp hàng hóa dễ dàng tiếp cận ở nhiều khu vực trước đây còn thiếu thốn. Trước sự phục hồi đó, thành phố đã trải qua một thời kỳ đen tối của ngành bán lẻ, bắt đầu với tình trạng hỗn loạn đô thị lan rộng vào những năm 1970 và kéo dài đến những năm 1980.
Một cuộc khảo sát người mua sắm tại thành phố năm 1993 cho thấy hơn một nửa rời khỏi thành phố ít nhất một lần mỗi tháng để mua sắm tại các cửa hàng không còn hoạt động tại năm quận. Nhiều khu vực rộng lớn của thành phố, bao gồm cả Harlem, nơi sinh sống của 100.000 cư dân, không có siêu thị địa phương. Tội phạm nghiêm trọng đến mức nhấn chìm các dự án đầy triển vọng, bao gồm US Athletics, một chuỗi cửa hàng giày dép gồm 13 cửa hàng đã phải đóng cửa các cửa hàng trong thành phố sau khi xảy ra khoảng 1.000 vụ trộm cắp vặt. Trong một cuộc khảo sát năm 1989 do Interface thực hiện, một phần năm doanh nghiệp báo cáo rằng họ đã mất doanh số do tội phạm.
Chìa khóa cho sự trở lại đầu những năm 1990 chính là việc khôi phục trật tự, bắt đầu với sự suy giảm tội phạm, đặc trưng của chính quyền thị trưởng Rudolph Giuliani, và tiếp tục cho đến chính quyền Michael Bloomberg. Những thành quả này đã mở ra cơ hội cho toàn bộ khu vực, thu hút cả các doanh nhân địa phương lẫn các chuỗi cửa hàng quốc gia trước đây từng xa lánh thành phố. Năm 1993, năm New York bầu Giuliani làm thị trưởng, có 234.000 việc làm bán lẻ. Trong nhiệm kỳ tám năm của ông, thành phố đã bổ sung 38.000 việc làm tại các cửa hàng, tiếp theo là 78.000 việc làm khác trong 12 năm của Bloomberg - mức tăng trưởng ròng gần 50% về việc làm bán lẻ trong hai thập kỷ.
Nhưng những thành quả đó bắt đầu tan biến vào năm 2020, do áp lực kinh tế từ các lệnh phong tỏa nghiêm ngặt do đại dịch, tình trạng bất ổn xã hội gia tăng sau các cuộc bạo loạn Black Lives Matter, việc giảm bớt lực lượng cảnh sát thực thi pháp luật, và các cải cách bảo lãnh cho tội phạm tại ngoại của tiểu bang có hiệu lực trong năm đó. Kể từ đó, thành phố đã mất 50.000 việc làm trong ngành bán lẻ.
Một cuộc khảo sát thường niên về các chuỗi cửa hàng tại New York đã ghi nhận việc đóng cửa hàng trăm địa điểm kể từ năm 2020. Mỗi một trong 13 chuỗi lớn nhất tại thành phố này hiện có ít cửa hàng hơn so với năm 2019. Tổng cộng, các nhà điều hành này đã đóng cửa con số đáng kinh ngạc là 797 cửa hàng tại New York. Các nhà bán lẻ thiết yếu như hiệu thuốc và siêu thị đã biến mất. Rite Aid, giám đốc điều hành bán lẻ hàng đầu của công ty đã nói với các nhà phân tích vào năm 2022 rằng gần như không thể ngăn chặn nạn trộm cắp bán lẻ tại Thành phố New York, đã đóng cửa 73 cửa hàng. Walgreens và Duane Reade đã đóng cửa thêm 128 địa điểm. Các giám đốc điều hành không chỉ đổ lỗi cho tổn thất do trộm cắp mà còn cho doanh số bán hàng giảm mạnh, nhờ vào các nỗ lực an ninh như loại bỏ tất cả hàng hóa khỏi kệ và khóa chúng trong các hộp. Key Food, một chuỗi siêu thị nhỏ, đã đóng cửa 18 cửa hàng. Thành phố này cũng có ít hơn 45 cửa hàng 7-Eleven. Các chuỗi cửa hàng giảm giá Family Dollar và Dollar General đã đóng cửa 20 cửa hàng.
Tại Thành phố New York và trên toàn quốc, các nhà bán lẻ đang phải chật vật ứng phó với làn sóng trộm cắp vặt bằng cách sửa đổi luật, theo đó nâng giá trị hàng hóa mà kẻ trộm ăn cắp trước khi bị buộc tội trọng tội, và do các cải cách về tiền bảo lãnh dẫn đến việc thả nhanh những người phạm tội phi bạo lực. Ví dụ, năm 2021, Sở Cảnh sát New York (NYPD) đã bắt giữ một cá nhân 57 lần, bao gồm 46 lần vì tội trộm cắp vặt; anh ta chưa bao giờ phải ngồi tù. Trong một số trường hợp, cảnh sát đã bắt giữ người đàn ông này hai lần trong cùng một ngày. "Gã này đến đây ăn cắp mỗi ngày, ngày nào cũng vậy", một quản lý cửa hàng Walgreens nói với tờ New York Post .
Một nghiên cứu của Viện Manhattan phát hiện ra rằng, sau cải cách tại ngoại năm 2020 của tiểu bang, số vụ khiếu nại về tội trộm cắp vặt trong thành phố đã tăng từ dưới 40.000 vụ vào năm 2019 lên gần 65.000 vụ vào năm 2022. Trong khi đó, một nghiên cứu của các nhà tội phạm học xác định rằng hai phần ba số người được thả theo cải cách tại ngoại năm 2020 bị bắt lại trong vòng hai năm. Ủy viên cảnh sát Jessica Tisch lập luận rằng những cái gọi là cải cách này "đã biến hệ thống tư pháp hình sự ở Thành phố New York thành một cánh cửa xoay vòng tốc độ cao cho những kẻ tái phạm."
Có rất ít bằng chứng cho thấy chương trình nghị sự của Mamdani với tư cách là thị trưởng sẽ giải quyết được những vấn đề này. Ông đã phản đối những thay đổi đối với luật bảo lãnh hiện hành do ủy viên cảnh sát phê chuẩn. Ông đề cao nỗ lực tăng ngân sách cho các chương trình giải quyết "nguyên nhân gốc rễ" của tội phạm, bao gồm các chương trình điều trị cho người tái phạm. Ông đã lập luận về việc tái tập trung nỗ lực của Sở Cảnh sát New York vào việc thực thi pháp luật về tội phạm "nghiêm trọng", vốn dĩ đồng nghĩa với việc giảm nhẹ các tội danh được gọi là phi bạo lực như trộm cắp vặt - chính là tư duy đã châm ngòi cho sự bùng nổ của nạn trộm cắp vặt.
Các chuyên gia bán lẻ đã cân nhắc câu hỏi liệu các cửa hàng thực phẩm do nhà nước sở hữu có thể phục vụ người dân New York hiệu quả hơn các cửa hàng tư nhân hay không. Câu hỏi quan trọng hơn: Liệu các cửa hàng công cộng như vậy có thể vượt qua được cơn sóng thần trộm cắp vặt đã tàn phá các cửa hàng tư nhân hay không?
https://www.city-journal.org/article/new-york-city-zohran-mamdani-grocery-stores-crime-shoplifting?skip=1
NVV dịchNguyên nhân gốc rễ của vấn nạn này là tội phạm và tình trạng hỗn loạn ngày càng gia tăng, chứ không phải lòng tham hay sự trục lợi.
(Steven Malanga, City Journal, 10/7/2025)
Ứng cử viên thị trưởng New York theo chủ nghĩa xã hội Zohran Mamdani đã gây tranh cãi với một số đề xuất, bao gồm kế hoạch mở các chợ do thành phố sở hữu. Mặc dù các nhà phê bình nhận xét rằng các cửa hàng quốc doanh đã thất bại khi thử nghiệm ở những nơi khác, Mamdani lập luận rằng các nhà bán lẻ thực phẩm của thành phố không dễ dàng tiếp cận ở một số khu vực, mà ông gọi là "food desert" (chợ cho người nghèo). Ông cho rằng các cửa hàng quốc doanh không cần phải kiếm lợi nhuận hay đóng thuế tài sản, sẽ hoạt động tốt hơn.
Tuy nhiên, giải pháp của Mamdani lại bỏ qua gốc rễ của vấn đề, đó là hàng trăm cửa hàng bán lẻ tại Thành phố New York đã phải đóng cửa trong bảy năm qua do bất ổn xã hội gia tăng và tội phạm bùng phát do những cải cách tư pháp hình sự sai lầm. Hơn nữa, chính chính sách tư pháp hình sự của Mamdani, bao gồm việc giảm bớt sự hiện diện của cảnh sát, hứa hẹn sẽ làm trầm trọng thêm tình hình khó khăn của các nhà bán lẻ.
Hãy nhớ lại sự hồi sinh của ngành bán lẻ bắt đầu vào đầu những năm 1990 và góp phần chuyển đổi nền kinh tế của thành phố, tạo ra hàng chục nghìn việc làm mới và giúp hàng hóa dễ dàng tiếp cận ở nhiều khu vực trước đây còn thiếu thốn. Trước sự phục hồi đó, thành phố đã trải qua một thời kỳ đen tối của ngành bán lẻ, bắt đầu với tình trạng hỗn loạn đô thị lan rộng vào những năm 1970 và kéo dài đến những năm 1980.
Một cuộc khảo sát người mua sắm tại thành phố năm 1993 cho thấy hơn một nửa rời khỏi thành phố ít nhất một lần mỗi tháng để mua sắm tại các cửa hàng không còn hoạt động tại năm quận. Nhiều khu vực rộng lớn của thành phố, bao gồm cả Harlem, nơi sinh sống của 100.000 cư dân, không có siêu thị địa phương. Tội phạm nghiêm trọng đến mức nhấn chìm các dự án đầy triển vọng, bao gồm US Athletics, một chuỗi cửa hàng giày dép gồm 13 cửa hàng đã phải đóng cửa các cửa hàng trong thành phố sau khi xảy ra khoảng 1.000 vụ trộm cắp vặt. Trong một cuộc khảo sát năm 1989 do Interface thực hiện, một phần năm doanh nghiệp báo cáo rằng họ đã mất doanh số do tội phạm.
Chìa khóa cho sự trở lại đầu những năm 1990 chính là việc khôi phục trật tự, bắt đầu với sự suy giảm tội phạm, đặc trưng của chính quyền thị trưởng Rudolph Giuliani, và tiếp tục cho đến chính quyền Michael Bloomberg. Những thành quả này đã mở ra cơ hội cho toàn bộ khu vực, thu hút cả các doanh nhân địa phương lẫn các chuỗi cửa hàng quốc gia trước đây từng xa lánh thành phố. Năm 1993, năm New York bầu Giuliani làm thị trưởng, có 234.000 việc làm bán lẻ. Trong nhiệm kỳ tám năm của ông, thành phố đã bổ sung 38.000 việc làm tại các cửa hàng, tiếp theo là 78.000 việc làm khác trong 12 năm của Bloomberg - mức tăng trưởng ròng gần 50% về việc làm bán lẻ trong hai thập kỷ.
Nhưng những thành quả đó bắt đầu tan biến vào năm 2020, do áp lực kinh tế từ các lệnh phong tỏa nghiêm ngặt do đại dịch, tình trạng bất ổn xã hội gia tăng sau các cuộc bạo loạn Black Lives Matter, việc giảm bớt lực lượng cảnh sát thực thi pháp luật, và các cải cách bảo lãnh cho tội phạm tại ngoại của tiểu bang có hiệu lực trong năm đó. Kể từ đó, thành phố đã mất 50.000 việc làm trong ngành bán lẻ.
Một cuộc khảo sát thường niên về các chuỗi cửa hàng tại New York đã ghi nhận việc đóng cửa hàng trăm địa điểm kể từ năm 2020. Mỗi một trong 13 chuỗi lớn nhất tại thành phố này hiện có ít cửa hàng hơn so với năm 2019. Tổng cộng, các nhà điều hành này đã đóng cửa con số đáng kinh ngạc là 797 cửa hàng tại New York. Các nhà bán lẻ thiết yếu như hiệu thuốc và siêu thị đã biến mất. Rite Aid, giám đốc điều hành bán lẻ hàng đầu của công ty đã nói với các nhà phân tích vào năm 2022 rằng gần như không thể ngăn chặn nạn trộm cắp bán lẻ tại Thành phố New York, đã đóng cửa 73 cửa hàng. Walgreens và Duane Reade đã đóng cửa thêm 128 địa điểm. Các giám đốc điều hành không chỉ đổ lỗi cho tổn thất do trộm cắp mà còn cho doanh số bán hàng giảm mạnh, nhờ vào các nỗ lực an ninh như loại bỏ tất cả hàng hóa khỏi kệ và khóa chúng trong các hộp. Key Food, một chuỗi siêu thị nhỏ, đã đóng cửa 18 cửa hàng. Thành phố này cũng có ít hơn 45 cửa hàng 7-Eleven. Các chuỗi cửa hàng giảm giá Family Dollar và Dollar General đã đóng cửa 20 cửa hàng.
Tại Thành phố New York và trên toàn quốc, các nhà bán lẻ đang phải chật vật ứng phó với làn sóng trộm cắp vặt bằng cách sửa đổi luật, theo đó nâng giá trị hàng hóa mà kẻ trộm ăn cắp trước khi bị buộc tội trọng tội, và do các cải cách về tiền bảo lãnh dẫn đến việc thả nhanh những người phạm tội phi bạo lực. Ví dụ, năm 2021, Sở Cảnh sát New York (NYPD) đã bắt giữ một cá nhân 57 lần, bao gồm 46 lần vì tội trộm cắp vặt; anh ta chưa bao giờ phải ngồi tù. Trong một số trường hợp, cảnh sát đã bắt giữ người đàn ông này hai lần trong cùng một ngày. "Gã này đến đây ăn cắp mỗi ngày, ngày nào cũng vậy", một quản lý cửa hàng Walgreens nói với tờ New York Post .
Một nghiên cứu của Viện Manhattan phát hiện ra rằng, sau cải cách tại ngoại năm 2020 của tiểu bang, số vụ khiếu nại về tội trộm cắp vặt trong thành phố đã tăng từ dưới 40.000 vụ vào năm 2019 lên gần 65.000 vụ vào năm 2022. Trong khi đó, một nghiên cứu của các nhà tội phạm học xác định rằng hai phần ba số người được thả theo cải cách tại ngoại năm 2020 bị bắt lại trong vòng hai năm. Ủy viên cảnh sát Jessica Tisch lập luận rằng những cái gọi là cải cách này "đã biến hệ thống tư pháp hình sự ở Thành phố New York thành một cánh cửa xoay vòng tốc độ cao cho những kẻ tái phạm."
Có rất ít bằng chứng cho thấy chương trình nghị sự của Mamdani với tư cách là thị trưởng sẽ giải quyết được những vấn đề này. Ông đã phản đối những thay đổi đối với luật bảo lãnh hiện hành do ủy viên cảnh sát phê chuẩn. Ông đề cao nỗ lực tăng ngân sách cho các chương trình giải quyết "nguyên nhân gốc rễ" của tội phạm, bao gồm các chương trình điều trị cho người tái phạm. Ông đã lập luận về việc tái tập trung nỗ lực của Sở Cảnh sát New York vào việc thực thi pháp luật về tội phạm "nghiêm trọng", vốn dĩ đồng nghĩa với việc giảm nhẹ các tội danh được gọi là phi bạo lực như trộm cắp vặt - chính là tư duy đã châm ngòi cho sự bùng nổ của nạn trộm cắp vặt.
Các chuyên gia bán lẻ đã cân nhắc câu hỏi liệu các cửa hàng thực phẩm do nhà nước sở hữu có thể phục vụ người dân New York hiệu quả hơn các cửa hàng tư nhân hay không. Câu hỏi quan trọng hơn: Liệu các cửa hàng công cộng như vậy có thể vượt qua được cơn sóng thần trộm cắp vặt đã tàn phá các cửa hàng tư nhân hay không?
https://www.city-journal.org/article/new-york-city-zohran-mamdani-grocery-stores-crime-shoplifting?skip=1