2023-12-21
Những ý kiến bất đồng trong phán quyết 4-3 của tòa tối cao Colorado ngày 19/12/23
(Epoch Times, 20/12/2023)
Bản ý kiến dài hơn 200 trang này gồm có các ý kiến bất đồng của Chánh án Brian D. Boatright, Thẩm phán Carlos A. Samour, Jr., và Thẩm phán Maria E. Berkenkotter, trong đó phần lớn lặp lại những lo ngại về quyền tài phán mà các tòa án tiểu bang khác đã nêu ra.
Thẩm phán Boatright đồng ý với ý kiến đa số rằng bộ luật bầu cử Colorado cho phép phán xét tiêu chuẩn của ứng cử viên, nhưng cho rằng việc ông Trump bị loại theo Mục 3 đã vượt quá xa phạm vi mà luật đó cho phép. Ông viết rằng bản chất của đơn thỉnh cầu được đưa ra trước tòa và các luật mà phán quyết này trích dẫn là “không phù hợp.”
“Nói một cách đơn giản, mục 1-1-113 không được ban hành để quyết định liệu một ứng cử viên có tham gia vào cuộc nổi dậy hay không,” ông viết. “Theo quan điểm của tôi, cơ sở pháp lý này lẽ ra nên bị bác bỏ.”
Thẩm phán Samour không tin rằng Mục 3 có tính chất tự thực thi, lưu ý rằng luật bầu cử của Colorado khác với luật bầu cử của mọi tiểu bang khác, và “họ sẽ không thể thực thi Mục 3” như Colorado đã làm với phán quyết mới của Tòa án Tối cao của tiểu bang này.
“Điều đó sẽ dẫn đến việc Tổng thống Trump bị loại tên ra khỏi lá phiếu sơ bộ tổng thống tại chưa đầy 50 tiểu bang, do đó có nguy cơ gây hỗn loạn ở đất nước chúng ta,” ông viết: “Đây không thể là kết quả mà các nhà soạn thảo Hiến Pháp dự định.”
Ông nói thêm rằng Mục 3 không nêu rõ luật này nên được thực thi như thế nào, “nghĩa là mục này không làm sáng tỏ việc liệu có phải lập ra một bồi thẩm đoàn hay chỉ một phiên xét xử bởi thẩm phán là đủ, nghĩa vụ chứng minh phù hợp và các tiêu chuẩn đánh giá, cũng như việc áp dụng các quy định về chứng cứ và trao đổi chứng cứ, hoặc thậm chí liệu các thủ tục tố tụng dân sự hay hình sự có được dự tính hay không.”
Ông lo ngại rằng thủ tục tố tụng hợp pháp không thể được duy trì khi một tiểu bang loại ứng cử viên tổng thống hàng đầu của Đảng Cộng Hòa ra khỏi lá phiếu. Thẩm phán Samour nói thêm rằng ông sẽ giữ nguyên phán quyết của tòa án địa hạt, nhưng “vì những lý do khác.”
“Các đồng sự của tôi, những người thuộc bên đa số đã diễn giải sai Mục 3 và cho rằng mục này cho phép các tiểu bang vượt quyền chính phủ liên bang. Với tất cả lòng tôn trọng, họ đã đã hiểu sai mục này,” ông viết.
Thẩm phán Berkenkotter không đồng ý rằng luật bầu cử của tiểu bang này cho phép các tòa án tiểu bang quyết định một ứng cử viên có đủ tư cách có tên trên lá phiếu sơ bộ tổng thống hay không, theo Mục 3 của Tu chính án thứ 14.
Bà cho rằng cơ quan lập pháp tiểu bang Colorado đã không trao quyền này cho tòa án, và do đó tòa án địa hạt cũng đã sai lầm khi đưa ra phán quyết của mình.
Thẩm phán Berkenkotter nêu ra thời hạn của tòa án mà bộ luật bầu cử đặt ra làm bằng chứng.
“Có ba ngày để kháng cáo lệnh của tòa án địa hạt liên quan đến một thách thức về độ tuổi của ứng cử viên ư? Chắc là vậy rồi,” bà viết. “Nhưng một thách thức rằng liệu một cựu Tổng thống có tham gia nổi dậy bằng cách thúc giục đám đông chiếm Tòa nhà Capitol và ngăn chặn việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình hay không ư? Tôi không tin đây là điều mà Đại hội đồng đã nghĩ đến.” Bà viết rằng tòa án địa hạt lẽ ra nên bác bỏ vụ kiện này.
Phán quyết bị đảo ngược
Bà Sarah Wallace, Thẩm phán Tòa án Địa hạt Colorado, đã đưa ra phán quyết sau phiên tòa kéo dài một tuần về mọi vấn đề, từ việc liệu sự kiện ngày 06/01 có tạo thành một cuộc nổi dậy hay không, cho đến việc áp dụng Mục 3 của Tu chính án thứ 14. Đó là một hành động bất thường đối với một tòa án tiểu bang, và cho đến nay là tòa án duy nhất xét xử về các thách thức liên quan đến Tu chính án thứ 14 đối với tư cách ứng cử viên tổng thống của cựu Tổng thống Trump.
Tu chính án thứ 14, được phê chuẩn sau Nội chiến, trong đó có mục thứ ba nhằm ngăn các viên chức đã rời chức vụ để gia nhập Liên minh miền Nam quay trở lại vị trí của họ trong chính phủ, trừ phi Quốc hội cho rằng họ đủ điều kiện với 2/3 số phiếu bầu. Mục này hiếm khi được áp dụng trong thời kỳ hậu chiến, và kể từ khi có một lý thuyết pháp lý thu hút sự chú ý khi cho rằng mục này có thể khiến cựu Tổng thống Trump không đủ tư cách nắm giữ chức vụ, các học giả đã lên tiếng phản đối việc áp dụng mục này.
Sau khi tòa án cấp dưới ra phán quyết, cả nguyên đơn và bên thứ ba đều có đơn kháng cáo.
Các nhà hoạt động lập luận rằng tòa án cấp dưới đã sai lầm khi ra phán quyết rằng Mục 3 của Tu chính án thứ 14 không áp dụng cho các tổng thống.
Cựu Tổng thống Trump cho rằng tòa án cấp dưới đã sai lầm khi đưa ra phán quyết liên quan đến việc áp dụng Mục 3 của Tu chính án thứ 14 vì tòa án các tiểu bang không có quyền tài phán như vậy.
Vân Sa biên dịch