2023-08-14
Vấn đề Tu Chính Án 14
Các luật gia bảo thủ thuộc Hiệp hội Federalist Society: Trump không có tư cách ứng cử 2024
Hai giáo sư luật bảo thủ nổi tiếng đã kết luận rằng Donald J. Trump không đủ tư cách làm tổng thống theo một điều khoản của Hiến pháp cấm những người tham gia vào một cuộc nổi dậy nắm giữ chức vụ chính phủ. Các giáo sư là thành viên tích cực của Hiệp hội Liên bang, nhóm pháp lý bảo thủ và những người ủng hộ chủ nghĩa nguyên bản, phương pháp giải thích nhằm xác định ý nghĩa ban đầu của Hiến pháp.
Các giáo sư — William Baude của Đại học Chicago và Michael Stokes Paulsen của Đại học St. Thomas — đã nghiên cứu câu hỏi này trong hơn một năm và trình bày chi tiết những phát hiện của họ trong một bài báo dài sẽ được xuất bản vào năm tới trên Tạp chí Luật của Đại học Pennsylvania.
Ông Baude tóm tắt kết luận của bài báo: “Donald Trump không thể là tổng thống - không thể tranh cử tổng thống, không thể trở thành tổng thống, không thể giữ chức vụ - trừ khi 2/3 Quốc hội quyết định ân xá cho ông ấy vì hành vi của ông ấy vào ngày 6 tháng Giêng.”
Tất nhiên, một bài báo đánh giá luật sẽ không thay đổi thực tế rằng ông Trump là ứng cử viên hàng đầu của Đảng Cộng hòa và cử tri vẫn được tự do đánh giá liệu hành vi của ông có đáng trách hay không. Nhưng phạm vi và chiều sâu của bài viết có thể khuyến khích và củng cố các vụ kiện từ các ứng cử viên khác và cử tri bình thường lập luận rằng Hiến pháp khiến ông không đủ tư cách cho chức vụ tổng thống.
Ông Paulsen nói: “Có nhiều cách mà điều này có thể trở thành một vụ kiện đưa ra một vấn đề hiến pháp quan trọng mà có khả năng Tòa án Tối cao muốn nghe và quyết định.
Bài báo cho biết, có “nhiều bằng chứng” cho thấy ông Trump đã tham gia vào một cuộc nổi dậy, bao gồm cả việc lên kế hoạch lật ngược kết quả của cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, cố gắng thay đổi số phiếu bằng cách gian lận và đe dọa, khuyến khích các đại cử tri giả cạnh tranh, gây áp lực buộc phó tổng thống vi phạm Hiến pháp, kêu gọi tuần hành ở Điện Capitol và giữ im lặng hàng giờ trong suốt cuộc tấn công.
Bài báo viết: “Không nghi ngờ gì nữa, công bằng mà nói rằng Trump đã 'tham gia' vào cuộc nổi dậy ngày 6 tháng 1 thông qua cả hành động và việc không hành động của ông ấy.
Bài báo cho biết, mặc dù điều khoản được đưa ra để giải quyết hậu quả của Nội chiến, nhưng nó được viết theo cách chung chung và tiếp tục có hiệu lực.
Giáo sư Calabresi cho biết những người quản lý bầu cử phải hành động. “Trump không đủ tư cách để có tên trong lá phiếu và mỗi người trong số 50 thư ký [hay ngoại trưởng] tiểu bang có nghĩa vụ in các lá phiếu không có tên của ông ấy trên đó,” ông nói, đồng thời cho biết thêm rằng họ có thể bị kiện vì từ chối làm như vậy.
Steven G. Calabresi, giáo sư luật tại Northwestern và Yale, đồng thời là người sáng lập Hiệp hội Chủ nghĩa Liên bang, đã gọi bài báo là một chiến thắng (a tour de force).
Nhưng James Bopp Jr., người đã đại diện cho các thành viên Hạ viện có tư cách ứng cử viên bị thách thức theo điều luật ấy, cho biết các tác giả “đã áp dụng một quan điểm rộng rãi đến nực cười” về điều đó, đồng thời nói thêm rằng phân tích của bài báo “hoàn toàn phản lịch sử”.
Dưới đây là lá thư của luật gia Alan Dershowitz đăng ngày hôm nay trên trang web của ông, phản bác lại các lập luận của nhóm bảo thủ trên.
***
Không, Tu chính án thứ 14 không thể loại bỏ Trump
Alan Dershowitz, 14/8/2023
Một số học giả—bao gồm các thành viên của Hiệp hội Liên bang bảo thủ—hiện đang lập luận rằng Mục 3 của Tu chính án thứ 14 cấm Donald Trump trở thành tổng thống. Họ tập trung vào ngôn ngữ cấm bất kỳ ai “đã tham gia vào cuộc nổi dậy hoặc nổi loạn… hoặc hỗ trợ hoặc an ủi (comfort) kẻ thù của họ” được nắm giữ “bất kỳ chức vụ nào” [shall have engaged in insurrection or rebellion… or given aid or comfort to the enemies thereof from holding any office].
Tu chính án không đưa ra cơ chế nào để xác định liệu một ứng cử viên rơi vào tình trạng bị cấm này hay không, mặc dù nó nói rằng “Quốc hội có thể bằng một cuộc bỏ phiếu của hai phần ba mỗi viện, loại bỏ sự mất năng lực đó.” Đáng chú ý là văn bản không cho phép Quốc hội — hoặc bất kỳ cơ quan hoặc cá nhân nào khác — áp đặt sự cấm đoán đó ngay từ đầu.
Tuy nhiên, việc đọc kỹ văn bản và lịch sử của Tu chính án thứ 14 cho thấy tương đối rõ ràng rằng điều khoản cấm đoán nhằm áp dụng cho những người đã phục vụ Liên minh miền Nam trong Nội chiến. Nó không nhằm mục đích là một điều khoản chung trao quyền cho một bên để loại ứng cử viên hàng đầu của bên kia trong bất kỳ cuộc bầu cử nào trong tương lai.
Đầu tiên là văn bản. Mục 4 của Tu chính án thứ 14 quy định như sau: “Nhưng Hoa Kỳ cũng như bất kỳ Tiểu Bang nào sẽ không nhận hoặc thanh toán bất kỳ khoản nợ hoặc nghĩa vụ nào phát sinh để hỗ trợ cuộc nổi dậy hoặc nổi loạn chống lại Hoa Kỳ, hoặc bất kỳ yêu cầu bồi thường nào về việc mất hoặc giải phóng bất kỳ nô lệ nào.” [But neither the United States nor any State shall assume or pay any debt or obligation incurred in aid of insurrection or rebellion against the United States, or any claim for the loss or emancipation of any slave.]
Có vẻ như rõ ràng rằng điều khoản này nhằm áp dụng cho một cuộc nổi dậy và nổi loạn cụ thể — nói rõ ra là Nội chiến dẫn đến "sự giải phóng" của những người bị bắt làm nô lệ. Không có nô lệ nào được giải phóng ở Hoa Kỳ sau cuộc chiến đó.
Hơn nữa, việc không có bất kỳ cơ chế, thủ tục hoặc tiêu chí nào để xác định liệu một ứng cử viên có bị loại hay không chứng tỏ rằng Tu Chính Án đã không đưa ra quy tắc chung cho các cuộc bầu cử trong tương lai liên quan đến các ứng cử viên không thuộc Liên minh miền nam (Confederacy). Rõ ràng đó là những người đã tham gia Nội chiến ở phía Nam. Không cần cơ chế chính thức nào để đưa ra quyết định rõ ràng đó. Nếu việc loại bỏ tư cách (ứng cử viên) được coi là một quy tắc chung áp dụng cho tất cả các cuộc bầu cử trong tương lai, thì điều cần thiết là phải chỉ định người ra quyết định thích hợp, các thủ tục và tiêu chí để đưa ra quyết định quan trọng như vậy.
Trong trường hợp không có bất kỳ chỉ định nào như vậy, các tiểu bang cá biệt có thể loại bỏ một ứng cử viên, trong khi những bang khác đủ điều kiện cho ứng cử viên đó. Tổng thống đương nhiệm cũng có thể tìm cách loại đối thủ của mình, hoặc để một đại hội đảng phái làm như vậy. Không có quy định rõ ràng cho các tòa án can thiệp vào những gì họ có thể coi là một vấn đề chính trị. Vì vậy, các cuộc bầu cử có thể được tiến hành với những cách hiểu khác nhau về tư cách hợp lệ và không có thủ tục giải quyết tranh chấp về chúng. Hoàn toàn chắc chắn rằng nếu Trump bị truất quyền bởi một số người hoặc tổ chức do Đảng Dân chủ thống trị, và nếu tranh cãi không được Tòa án Tối cao giải quyết, thì sẽ có một cuộc khủng hoảng hiến pháp.
Cuối cùng, có sự đạo đức giả của một số người đã lập luận để bảo vệ hành động khẳng định (affirmative action) về chủng tộc rằng điều khoản bảo vệ bình đẳng của Tu chính án thứ 14 nên được giải thích theo lịch sử hậu Nội chiến của nó để chỉ bảo vệ những người trước đây là nô lệ và con cháu của họ, thay vì những người da trắng chiếm đa số. Họ sẽ diễn giải điều khoản bảo vệ bình đẳng một cách hẹp hòi và bị giới hạn bởi lịch sử đương đại của nó, trong khi diễn giải điều khoản truất quyền một cách rộng rãi để áp dụng cho tất cả các ứng cử viên trong tất cả các cuộc bầu cử. Việc đọc kỹ tu chính án dẫn đến kết luận ngược lại: cách diễn đạt rộng rãi trong phần 2 của điều khoản bảo vệ bình đẳng (“bất kỳ tiểu bang nào cũng không… được từ chối bất kỳ người nào trong phạm vi quyền tài phán của mình đối với sự bảo vệ bình đẳng của luật pháp”) đề xuất mạnh mẽ việc áp dụng chung mà không bị ràng buộc về thời gian; trong khi ngôn ngữ cụ thể hơn của phần 3 và 4 (đề cập đến nô lệ được giải phóng và sử dụng các từ thường được sử dụng để mô tả cuộc nổi dậy của Liên minh miền Nam và nổi loạn chống lại Liên minh miền Bắc) cho thấy sự áp dụng (Tu chính án 14) có thời hạn hơn.
Việc giải thích tu chính án sau Nội chiến này như một điều khoản chung để loại bỏ các ứng cử viên mà một số người có thể tin rằng đã tham gia vào những gì họ coi là một cuộc nổi dậy hoặc nổi loạn — để phân biệt với một cuộc biểu tình hoặc thậm chí là một cuộc bạo động — sẽ tạo ra một vũ khí gây chia rẽ khác trong chiến tranh đảng phái ngày càng gia tăng của chúng ta. Nó sẽ được các đảng viên Cộng hòa sử dụng để chống lại các ứng cử viên có thể đã ủng hộ (đã “giúp đỡ hoặc an ủi”) các cuộc bạo loạn, chẳng hạn như những cuộc bạo loạn xảy ra sau vụ giết George Floyd hoặc các sự kiện kích động bạo lực khác.
Hiến pháp nêu rõ các tiêu chuẩn hạn chế để đủ điều kiện làm tổng thống. Ngoài các tiêu chí trung lập đó, quyết định nên được đưa ra bởi các cử tri, những người được tự do xem xét việc ứng cử viên tham gia vào các hoạt động mà họ không đồng ý. Trừ khi một tu chính án rõ ràng nhằm hạn chế hơn nữa những tiêu chuẩn này, cử tri là những người quyết định ai sẽ là tổng thống của họ. Ngôn ngữ mơ hồ của Tu chính án thứ 14 còn thiếu rất nhiều so với những gì cần thiết cho một sự thay đổi triệt để đối với quy trình bầu cử của chúng ta.
Alan Dershowitz Newsletter 14/8/2023
https://dersh.substack.com/p/no-the-14th-amendment-cant-disqualify
NVV dịch
