2023-04-01
TRUY TỐ TRUMP TẠO TIỀN LỆ NGUY HIỂM CHO CÁC CỰU TỔNG THỐNG TƯƠNG LAI
Người
ta không cần một công tố viên liên bang nữa. Từ nay, bất cử công tố
viên địa phương nào cũng có thể làm việc này. Tổng thống Joe Biden và
con trai Hunter Biden rất có thể sẽ chịu trường hợp tương tự.
Tổng
thống Biden có thể tránh bằng cách làm việc với các công tố viên New
York, bỏ vụ kiện hiện nay, để Bộ Tư Pháp liên bang điều tra Trump về
những vụ lớn hơn. Nhưng Biden đã không làm.
Sau đây là một bài trên tờ New York Times ngày 1/4/2023.
"Trump’s Prosecution Has Set a Dangerous Precedent"
Có
lễ bạn không phải là người duy nhất cảm thấy việc truy tố Trump có vẻ
kỳ lạ: Làm sao một việc lớn như thế - lần đầu tiên một tổng thống Mỹ bị
truy tố - lại có vẻ nhỏ bé (dễ dàng) như thế?
Ông Trump không bị
truy tố vì nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử năm 2020 hay tham gia vào
gian lận tài chính nghiêm trọng để làm tăng tài sản, hay thậm chí cản
trở cuộc điều tra Nga của công tố viên đặc biệt Robert Mueller, mà nhiều
người từng cho là con đường tốt nhất cho các công tố viên tóm cựu tổng
thống.
Thay vào đó, công tố viên quận Manhattan, Alvin Bragg,
đảng viên Đảng Dân chủ, và nhóm công tố viên của ông đã đưa đất nước trở
lại sáu năm rưỡi trước, về những tuần cuối cùng của cuộc bầu cử năm
2016, khi ông Trump trả tiền cho ngôi sao phim người lớn Stormy Daniels
để ngăn cô ấy công khai câu chuyện về mối quan hệ ngoại tình mà cô ấy
nói rằng họ đã có trong khi ông Trump đã kết hôn. (Các chi tiết về nội
dung của bản cáo trạng vẫn chưa được biết - nội dung của nó sẽ không
được tiết lộ sau khi ông Trump tự ra trình diện, rất có thể là vào tuần
tới - nhưng nó được cho là sẽ buộc tội cựu tổng thống làm sai lệch hồ sơ
kinh doanh trong khoản thanh toán, ngụy tạo khoản thanh toán như lệ phí
pháp lý thông thường.)
Vẫn chưa rõ trường hợp này sẽ kết thúc
như thế nào. Bất kể các cáo buộc chính xác là gì, việc truy tố sẽ đưa ra
các luận cứ pháp lý bất thường và mới lạ. Michael Cohen, người dường
như là nhân chứng chính, có thể không đủ tin cậy để thuyết phục bồi thẩm
đoàn kết tội ông Trump, kể cả ở Manhattan. Và các đảng viên Cộng hòa
đang cố gắng tố cáo ông Bragg là một kẻ tấn công chính trị, người đang
vũ khí hóa văn phòng của mình để hạ bệ cựu tổng thống thay mặt cho đảng
Dân chủ.
Nhưng ít nhất có một điều rõ ràng: Ông Bragg có thể là
công tố viên địa phương đầu tiên làm điều đó, nhưng có lẽ ông sẽ không
phải là người cuối cùng. Mọi công tố viên địa phương trong nước giờ đây
sẽ cảm thấy rằng họ có quyền tự do điều tra và truy tố hình sự các tổng
thống sau khi họ rời nhiệm sở. Các đảng viên Đảng Dân chủ hiện đang cổ
vũ các cáo buộc chống lại ông Trump có thể cảm thấy khác nếu - hoặc khi -
một đảng viên Đảng Dân chủ, thậm chí có thể là Tổng thống Biden, chịu
nỗ lực tương tự của bất kỳ ai trong số hàng nghìn công tố viên được bầu
vào văn phòng địa phương, mong muốn thực hiện một tên tuổi cho chính họ
bằng cách truy tố một cựu tổng thống của Hoa Kỳ.
Phạm vi rộng
lớn, bề rộng và sự đa dạng của luật hình sự trên khắp đất nước tạo ra
nhiều cơ hội cho những trò ma giáo. Như tổng chưởng lý và thẩm phán TCPV
tương lai Robert Jackson đã quan sát cách đây hơn 80 năm, “Công tố viên
nào cũng có thể tìm ra ít nhất một sai phạm trong một số hành động của
hầu hết mọi người.” Ông nói thêm: “Vấn đề không phải là phát hiện ra
việc phạm tội rồi truy tìm kẻ đã phạm tội; đó là vấn đề chọn ra một
người rồi sau đó tìm kiếm các sách luật hoặc cử các nhà điều tra làm
việc để gán tội người đó.”
Chẳng hạn, Hunter Biden bị cáo buộc có
hành vi tương tự — bao gồm cả việc liệu anh ta và các thành viên khác
trong gia đình có hạch toán đúng số tiền thu được từ hoạt động kinh
doanh của họ hay không — điều này đã thu hút sự chú ý của các nhà điều
tra liên bang và các đảng viên Cộng hòa trong quốc hội và có thể hỗ trợ
một cuộc điều tra theo luật Delaware cấm làm sai lệch hồ sơ kinh doanh
và nộp tài liệu giả cho tiểu bang.
Delaware là một bang theo Đảng
Dân chủ vững chắc, vì vậy khả năng cụ thể đó dường như khó xảy ra,
nhưng các công tố viên được bầu ở các địa phương lớn của Đảng Cộng hòa
có thể tìm ra những cách sáng tạo tương tự để nhắm mục tiêu vào gia đình
của một tổng thống Đảng Dân chủ, đặc biệt nếu tổng thống, người phối
ngẫu hoặc một thành viên khác trong gia đình có kinh doanh quốc nội hay
quốc ngoại và có giao dịch tài chính trong tiểu bang. Ví dụ, Florida và
Texas có luật hình sự rộng rãi nghiêm cấm các hình thức sai trái về tài
chính và kinh doanh, bao gồm cả các đạo luật hình sự về gian lận mà một
công tố viên có thể tuyên bố là vi phạm, thậm chí nghi ngờ tổng thống đã
lừa dối ai đó trong tiểu bang trong một cuộc điều tra về giao dịch tài
chính, hoặc tổng thống đã sử dụng một tổ chức tài chính trong tiểu bang
cho một số giao dịch đáng ngờ.
Giả sử người đó điều hành một
doanh nghiệp hoặc tổ chức phi lợi nhuận được cho là đã thổi phồng tình
hình tài chính của mình để đảm bảo an ninh nơi kinh doanh. Điều đó có
thể tạo cơ sở cho một cuộc điều tra xem liệu người đó có phạm tội bằng
cách lừa đảo tài sản hoặc tín dụng hay không. Và nếu ai đó như tổng
chưởng lý Texas, Ken Paxton, một đảng viên Đảng Cộng hòa, người không xa
lạ gì với những cáo buộc về hành vi phi pháp và phi đạo đức, có thể dàn
dựng một vụ án như vậy, liệu có ai nghi ngờ thực sự về việc ông ta sẽ
dám làm không?
Những trở ngại pháp lý đáng kể cản trở các công tố
viên, những người có thể muốn buộc tội một cựu tổng thống về các hành
động trong chức vụ, nhưng có rất nhiều lĩnh vực vẫn còn bỏ ngỏ để xem
xét kỹ lưỡng ngay cả trong nhiệm kỳ tổng thống. Mọi tổng thống đều đi
khắp đất nước để vận động tranh cử, gây quỹ và dừng lại làm việc trong
chức vụ. Giả sử một ứng cử viên hướng dẫn đoàn xe tăng tốc đi đến một sự
kiện và khiến xảy ra một vụ tai nạn ô tô chết người, hoặc ông ta chỉ
đạo ban tổ chức đưa mọi người vào một địa điểm không đủ sức chứa và một
người nào đó mất mạng, bị đè bẹp trong đám đông. Có phải sau này chúng
ta sẽ thấy một cuộc điều tra và truy tố tội ngộ sát (vô ý giết người)?
Một
đạo luật ở Florida coi hành vi phỉ báng là phạm tội. Nếu ông Biden rời
nhiệm sở và chỉ trích ông Trump hoặc một cư dân Florida nổi tiếng khác ở
bang Florida bằng văn bản, liệu ông ấy có thể bị truy tố không?
Những
khả năng này là không thể được dự đoán đầy đủ. Rốt cuộc, ông Trump có
lẽ chưa bao giờ nghĩ rằng việc trả tiền cho một ngôi sao phim người lớn
để giữ im lặng bằng tiền của công ty ông ta sẽ khiến ông ta bị truy tố ở
Manhattan. Tuy có những phản đối mang tính nguyên tắc đối với việc các
công tố viên địa phương theo đuổi các tổng thống, thì những phản đối này
sẽ kém thuyết phục hoặc đáng tin cậy hơn đáng kể trong tương lai, đặc
biệt là từ các đảng viên Đảng Dân chủ.
Nội vụ đáng lẽ không xảy
ra theo cách này. Cách tiếp cận rõ ràng và hợp lý nhất, ít nhất là đối
với ông Biden, sẽ là chỉ thị cho tổng chưởng lý của ông ấy tham gia và
phối hợp với ông Bragg và Fani Willis, luật sư quận điều tra ông Trump ở
Fulton County, Ga., đảm bảo với họ rằng Bộ Tư pháp Biden sẽ tiến hành
các cuộc điều tra hình sự kỹ lưỡng liên quan đến các giao dịch kinh
doanh của ông Trump và những nỗ lực của ông nhằm lật ngược kết quả bầu
cử năm 2020. (Các công tố viên liên bang thường yêu cầu các công tố viên
tiểu bang và địa phương bước sang một bên khi các sự kiện cơ bản liên
quan đến luật liên bang hoặc lợi ích liên bang, và họ hầu như luôn đồng
ý.) Khi làm như vậy, ông Biden không chỉ có thể làm giảm bớt sự không
chắc chắn và tranh cãi pháp lý hiện đang bao quanh ông Trump; ông Biden
cũng có thể đã bảo vệ bản thân và những người kế nhiệm Đảng Dân chủ của
mình khỏi bị trả thù. Nhưng tổng thống dường như đã không thực hiện các
bước đó, để lại cho cả hai công tố viên giấy phép - và được cho là bắt
buộc, do họ có trách nhiệm trước cử tri - truy tố ông Trump vì bất kỳ
hành vi đáng ngờ nào trong khu vực tài phán của họ.
Có lẽ ông
Biden hoặc các tổng thống khác không thể làm gì nhiều để giảm thiểu
những rủi ro này, ngoại trừ việc cố gắng hạn chế càng nhiều hoạt động
không chính thức của họ — nơi họ sống, nghỉ ngơi và tiến hành công việc
kinh doanh hoặc phi lợi nhuận — tới các tiểu bang và địa phương được
điều hành một cách an toàn và liên tục bởi đảng mình. Nhưng đó cũng là
một viễn cảnh ảm đạm: một nước Mỹ là nơi các tổng thống tránh những bang
mà người dân chống đối họ. Về lâu dài, nó cũng có thể hạn chế khả năng
của Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa trong việc đưa ra các ứng cử viên tổng
thống sống ở các tiểu bang xanh hoặc đỏ không an toàn.
Hiện tại,
cả hai bên sẽ được khuyên nên giữ bình tĩnh xung quanh bản cáo trạng
của ông Trump, ít nhất là để các cử tri của họ không tin rằng bản cáo
trạng này trở thành một phần của bộ công cụ chính trị tiêu chuẩn [nghĩa
là không dùng bản cáo trạng này để định hướng chính trị tương lai]. Nếu
như dự kiến, ông Bragg theo đuổi một vụ án xoay quanh hồ sơ kinh doanh
giả mạo, thì các cáo buộc chống lại ông Trump sẽ rất khiêm tốn; họ sẽ
không ngăn cản được ông ta chiếm lại Nhà Trắng nếu ông ta tái đắc cử,
cũng như không dẫn đến việc ông ta phải ngồi tù lâu nếu ông ta bị kết
án. Tất cả chúng ta nên để vụ việc được thông qua các tòa án cho đến khi
nó đạt được một giải pháp có trật tự và, bất kể kết quả ra sao, hãy cố
gắng giúp ông Trump không bao giờ không tạo ra những tình huống kỳ lạ và
độc đáo.
Tác giả: Ankush Khardori, cựu công tố viên liên bang.
https://www.nytimes.com/2023/04/01/opinion/trump-prosecution-precedent.html
https://dnyuz.com/2023/04/01/trumps-prosecution-has-set-a-dangerous-precedent/