2022-06-14
Tòa án tối cao có thể gây ra một loại nội chiến mới
By David Bernstein, Jun 14, 2022
Sự
lật ngược dự kiến của Tòa án Tối cao đối với vụ Roe v. Wade đã thu
hút tất cả sự chú ý của truyền thông, nhưng Tòa án có thể đặt cơ sở cho
những thay đổi lớn hơn nữa trong sự điều hành Hoa Kỳ trước khi nó tạm
hoãn kỳ nghỉ - và kích hoạt một cuộc chiến giữa các tiểu bang cho hình
thái mới của luật pháp và đời sống công dân Hoa Kỳ.
Nếu Roe v.
Wade bị lật ngược, các nhà hoạt động ở cả hai bên đã sẵn sàng cho các
cuộc chiến chính trị toàn lực về quyền phá thai của tiểu bang, có thể
tiếp theo là các cuộc đấu tranh tương tự về biện pháp tránh thai và thậm
chí cả hôn nhân đồng tính.
Tuy nhiên, ngoài quyết định của mình
về việc phá thai, Tòa án dự kiến sẽ đưa ra phán quyết trong không ít
hơn ba trường hợp trong tháng này có thể mở ra nhiều mặt trận hơn cho
cuộc xung đột giữa các tiểu bang này, bằng cách hạn chế nghiêm ngặt
quyền lập quy của các cơ quan liên bang.
Tất cả chúng nghe có vẻ
không quan trọng, nhưng hàm ý của chúng có thể rất lớn. Hai trường hợp
đầu tiên liên quan đến thanh toán Medicare: Becerra kiện Empire Health
Foundation và American Hospital Association kiện Becerra. Vụ thứ ba là
về Đạo luật Không khí Sạch: West Virginia kiện Cơ quan Bảo vệ Môi
trường.
Trên bề mặt, họ đề cập đến hai vụ điển hình của Tòa án
tối cao. Một vụ Medicare liên quan đến việc phân tích một đoạn luật
Medicare mà thẩm phán Stephen Breyer, trong cuộc tranh luận vào tháng 11
năm ngoái, thừa nhận rằng ông phải đọc “hai hoặc ba lần” để hiểu. Một
vụ v ở West Virginia đặt câu hỏi liệu đoạn 7411 (d) của Đạo luật Không
khí sạch chỉ áp dụng cho các nhà máy điện tại các cơ sở của họ, hay vượt
ra ngoài các ranh giới vật lý đó.
Nhưng có một lý do khiến các
vụ kiện này được để đến cuối nhiệm kỳ - thường là khi Tòa án đưa ra các
quyết định đáng tin cậy nhất. Tất cả đều liên quan đến một trong những
trách nhiệm cơ bản của chính phủ ở Washington: Các cơ quan liên bang
phải giải thích mức độ áp dụng điều luật, và sau đó thực thi các luật mà
Quốc hội thông qua.
Bất cứ khi nào Tòa án tối cao xử lý một vấn
đề ở cấp quốc gia, như nó đã làm suy yếu luật về quyền bỏ phiếu vào năm
2013, thì cuộc chiến sẽ chuyển sang các tiểu bang. Nếu Tòa án giảm đáng
kể thẩm quyền liên bang này - và có những tín hiệu cho thấy điều đó sẽ
xảy ra - thì thẩm quyền này có thể bắt đầu thay đổi trọng tâm quyền lực
của Mỹ và đất nước sẽ phải đối phó với tình trạng sa sút trong nhiều
năm.
***
Phần lớn quyền lực của Washington dựa trên một
thực tế mà bạn không được học trong sách giáo khoa công dân: Khi Quốc
hội thông qua các luật mới, những luật đó chứa đầy những hướng dẫn có
thể mơ hồ, gây tranh cãi, hoặc thậm chí tự mâu thuẫn. Luật pháp cần thay
đổi trong hoàn cảnh mới theo thời gian.
Ai sẽ thi hành luật mới
đó? Trong nhiều thập kỷ, các tòa án thường cho phép các cơ quan liên
bang thực hiện - một chính sách được đưa ra rõ ràng trong phán quyết năm
1984 về vụ Chevron kiện National Resources Defense Council. Trường hợp
đó cũng liên quan đến Đạo luật Clean Air Act, với cụm từ mơ hồ được đề
cập là “các nguồn ô nhiễm không khí cố định”. Chính quyền đảng Dân chủ
của Jimmy Carter đã giải thích điều đó một cách rộng rãi; nhưng chính
quyền của Ronald Reagan sau đó định nghĩa lại thuật ngữ này hẹp hơn, và
những người ủng hộ môi trường đã yêu cầu tòa án bác bỏ.
Theo lý
do được đưa ra trong phán quyết Chevron, các tòa án thường giao cho các
cơ quan liên bang - ví dụ như Cơ quan Bảo vệ Môi trường của Reagan - xác
định xem một quy định có thể được thi hành đúng thẩm quyền luật định
của cơ quan đó hay không. Trừ khi câu trả lời rõ ràng là không, các tòa
án thường cho rằng cơ quan này hiểu rõ việc làm của mình hơn những thẩm
phán mà những người bảo thủ thường gọi là “các thẩm phán vận động không
được bầu” (unelected activist judges). Kể từ đó, nguyên tắc này được gọi
là tiêu chuẩn Chevron, hay “ưu quyền Chevron” (Chevron deference).
Tuy nhiên, càng ngày Tòa Tối Cao và các tòa án cấp dưới càng có quan điểm khác - là để cho các thẩm phán quyết định.
***
Nếu
các phán quyết trong ba trường hợp này dứt khoát đi đúng hướng, có lý
do chính đáng để tin rằng các doanh nghiệp và các tổ chức hoạt động bảo
thủ sẽ coi đó là một cánh cửa rộng mở - một cơ hội để đuổi theo những kẻ
phá hoại quy định cụ thể của họ, tìm kiếm các thẩm phán cánh hữu ở các
tòa án khu vực, cố gắng loại bỏ phạm vi hoạt động của các cơ quan liên
bang.
Craig Green, giáo sư luật tại Trường Luật Beasley của Đại
học Temple, kỳ vọng rằng các mục tiêu tiềm năng của họ có thể bao gồm
toàn bộ các biện pháp bảo vệ pháp lý: về quyền của người lao động, bảo
vệ người tiêu dùng, môi trường, chăm sóc sức khỏe và hơn thế nữa. Một số
trong những thử thách đó đã đệ lên các tòa án; những người khác chỉ
đang chờ đèn xanh dưới hình thức mà Tòa án tối cao đổi qua tiêu chuẩn
Chevron. [Nghĩa là, khi luật pháp không rõ ràng thì tòa án liên bang
nhường quyền giải thích cho cơ quan hành pháp liên bang - chú thích của
người dịch]
Đây không chỉ là một điểm khó hiểu của luật hành
chính: Một nghiên cứu năm ngoái cho thấy 99% các luật liên bang chính
yếu giao quyền lập quy cho các cơ quan. Giáo sư khoa học chính trị
Austin Sarat của Đại học Amherst gần đây cảnh báo rằng sự giảm khả năng
của các cơ quan đó trong việc giải thích các đạo luật là "một cuộc tấn
công trực diện vào khả năng của chính phủ liên bang trong việc thúc đẩy
sức khỏe, sự an toàn và phúc lợi của công dân."
Không phải tất cả
những thử thách đó đều sẽ thành công. Tuy nhiên, Green nói, nhiều người
trong số đó sẽ loại bỏ mạng lưới an toàn liên bang, để cho mỗi tiểu
bang tranh luận về con đường của riêng họ. Điều đó đã xảy ra về khí thải
nhà kính, luật súng, lương tối thiểu và tất nhiên là giảm nhẹ Covid.
Điều đó có thể sớm mở rộng đến hầu hết mọi hoạt động mà cho đến nay, đã
được chính phủ liên bang xử lý một cách thống nhất. Chuẩn bị cho cái
chết của văn minh bởi một ngàn vết cắt.
Green nói thẳng: "Đánh
bại tiêu chuẩn Chevron là làm suy yếu chính phủ liên bang." Và khi các
bang phản ứng khác nhau, Green nói, "nó tạo ra một cuộc chia rẽ giữa các
bang khác nhau."
Người Mỹ đã chứng kiến những sự phân quyền
lập quy này có hiệu lực trong thời kỳ đại dịch xảy ra, khi các khu vực
pháp lý khác nhau ban hành các lệnh khẩn cấp khác nhau và các thực tiễn
khác nhau ở mọi tuyến tiểu bang - và các thống đốc bị phản đối với tư
cách là bạo chúa hoặc tử thần.
Trên thực tế, Tòa án Tối cao đã
hủy bỏ hai quy tắc liên quan đến đại dịch mà không trực tiếp thay đổi
Chevron: phán quyết rằng OSHA không thể thực hiện lệnh “chích ngừa hoặc
xét nghiệm” cho các chủ lao động lớn; và CDC không thể gia hạn lệnh cấm
trục xuất người thuê nhà.
Nathan Richardson, giáo sư luật tại Đại
học Luật Nam Carolina, lập luận rằng cả hai phán quyết đó gạt bỏ quyền
của cơ quan liên bang, đã sử dụng một con đường khác để ngăn cản ưu
quyền Chevron - một phần của xu hướng hướng tới “antideference”. Họ dựa
vào “học thuyết câu hỏi lớn”, cho phép các thẩm phán, về cơ bản, loại bỏ
khả năng điều chỉnh của các cơ quan mà không cần chỉ thị rõ ràng của
Quốc hội khi vấn đề có lợi ích kinh tế hoặc chính trị lớn.
Học
thuyết này có thể cho phép các thẩm phán - bất kỳ thẩm phán liên bang
nào, không chỉ những người trong Tòa án tối cao - bỏ qua Chevron bất cứ
lúc nào họ không thích một quy định [hành chính] nào đó.
Richardson
nói: “Mọi thứ từ tiêu chuẩn thực phẩm và thuốc cho đến biến đổi khí hậu
đang được Tòa án giám sát chặt chẽ hơn. Ông nói: “Toàn bộ văn phòng
OSHA bị cho là vi hiến” nếu bạn xem xét học thuyết đủ xa.
Về mặt
đó, Richardson đặc biệt chú ý đến vụ West Virginia kiện EPA: Trong việc
tìm cách hủy bỏ các tiêu chuẩn Affordable Clean Energy, West Virginia rõ
ràng đang đưa ra một câu hỏi chính về lập luận của học thuyết "năng
lượng sạch". Đây là cơ hội để Tòa án xác định xem có thể chấp nhận học
thuyết đến mức nào.
***
Phần lớn xung đột âm ỉ này có thể
tránh được nếu Quốc hội có khả năng thông qua luật để xác định rõ hơn
những gì họ muốn các cơ quan thực hiện và làm như thế nào. Hoặc, không
thông qua luật nào cả.
Ví dụ, sau cái chết của 80 người và làm bị
thương hàng trăm người khác trong vụ thảm sát ở Las Vegas năm 2017,
Quốc hội có thể đã cấm gắn bump-stock, cho phép bắn súng trường bán tự
động nhanh hơn. Quốc Hội đã không làm. Điều đó đã dẫn đến các cuộc tranh
luận trong các cơ quan lập pháp của các tiểu bang từ bờ biển này sang
bờ biển khác, với gần một chục bang áp dụng lệnh cấm bump-stock, nhưng
những bang khác không làm như vậy.
Những cuộc đụng độ giữa các
bang đó đã kết thúc khi chính quyền Trump, thông qua ATF (Bureau of
Alcohol, Tobacco, Firearms and Explosives), ra quy định cấm bump-stocks.
Hai
thách thức đối với lệnh cấm bump-stocks trên toàn liên bang hiện đã
được kháng cáo lên Tòa án Tối cao, cả hai đều cho rằng ATF không có thẩm
quyền ban hành quy định đó. Nếu lệnh cấm được đảo ngược, cuộc chiến sẽ
chuyển ngay trở lại nghị viện các tiểu bang trên toàn quốc.
Những
người ủng hộ sẽ tìm kiếm lệnh cấm bump-stocks tại 39 bang chưa cấm,
trong khi các nhóm bảo vệ quyền sử dụng súng sẽ yêu cầu bãi bỏ lệnh cấm
hiện đã được áp dụng. Hiện tại, lệnh cấm của Florida đang bị thách thức
tại tòa án tiểu bang.
Điều tương tự cũng có thể xảy ra với lệnh
cấm "súng ma" [súng lậu không có mã số] được công bố gần đây của chính
quyền Biden. Và việc kiểm soát súng chỉ là một ví dụ về tình trạng quốc
hội hiện nay bất động, từ mức lương tối thiểu đến biến đổi khí hậu.
Trong
bầu không khí đó, phần lớn thuộc về các cơ quan có nhiệm vụ điều chỉnh
các quy định của liên bang cho phù hợp với một thế giới đang thay đổi
nhanh chóng. Và việc thông qua tiêu chuẩn "antideference" tại các tòa án
sẽ thêm một điểm tắc nghẽn đáng kể cản trở hành động của liên bang -
cũng như Tòa án tối cao đã chứng minh rằng Quốc hội không có khả năng
giải quyết các vấn đề về quyền bỏ phiếu hoặc phá thai bằng luật pháp
quốc gia.
Nếu Roe bị bãi bỏ và Chevron quay trở lại, hãy để cuộc chiến bắt đầu.
https://www.politico.com/news/magazine/2022/06/14/supreme-court-civil-war-00039543
TÓM TẮT
Khi
hiến pháp không quy định hay mơ hồ về một điều gì thì Tòa án tối cao sẽ
để quyền hành thuộc về các tiểu bang. Nếu các tiểu bang chống đối nhau
về điều đó thì sẽ có một hình thức nội chiến.
Khi luật liên bang
không rõ ràng về một điều khoản thì ta có 2 khuynh hướng: để cho các cơ
quan liên bang giải thích (tiêu chuẩn Chevron deference) hoặc để cho tòa
án giải thích (Chevron antideference). Tòa án mỗi tiểu bang giải thích
cách khác nhau cũng sẽ gây nội chiến. (NVV)
