2022-06-25
Phản ứng sau bản án của TCPV về quyền phá thai
Tối
cao Pháp viện (TCPV) Hoa Kỳ hôm thứ Sáu (24/6) đã bỏ phiếu 6-3 chính
thức bãi bỏ án lệ Roe v. Wade. Án lệ năm 1973 có ảnh hưởng sâu rộng này
đã hủy đi hàng loạt các luật liên bang và tiểu bang về hạn chế phá thai
và đã hợp pháp hóa phá thai trên toàn nước Mỹ trong 49 năm qua.
Đây
không là một vụ án riêng cho án lệ này. Nó được viện dẫn làm cản bản
trong vụ Dobbs v. Jackson Women’s Health Organization, xoay quanh việc
luật của tiểu bang Mississipi cấm phá thai sau 15 tuần. Tiểu bang yêu
cầu TCPV bác phán quyết của một tòa cấp dưới không chấp thuận lệnh cấm
đó.
Sáu thẩm phán TCPV có quan điểm bảo hiến đồng ý chấp nhận yêu cầu của Mississipi (tỉ số 6-3).
và đồng thời bãi bỏ án lệ Roe v. Wade. Trong ý kiến về án lệ này, chánh
án John Roberts viết ông muốn có một giải pháp chừng mực hơn ý kiến của
5 vị cùng ký tên, cho nên nhiều người cho rằng phán quyết chỉ có tỉ số tỉ số 5-4.
Theo Fox News, hơn 50 năm dưới án lệ Roe, 60 triệu trẻ em đã chết vì phá thai.
https://www.foxnews.com/opinion/roe-v-wade-supreme-court-medias-pro-choice-stance-fails-prevent-pro-life-vicory
Ngoài
ra, thẩm phán Clarence Thomas còn viết "Tòa án tối cao phải xem xét lại
và xem xét lại các quyết định mang tính bước ngoặt trong quá khứ đã hợp
pháp hóa quyền tránh thai, quyền gần gũi đồng giới và quyền kết hôn
đồng giới." (The Supreme Court must revisit and overrule past landmark
decisions that legalized the right to obtain contraception, the right to
same-sex intimacy and the right to same-sex marriage)
PHẢN ỨNG CỦA DÂN CHÚNG
Những
người biểu tình pro-choice [ủng hộ phá thai] phẫn nộ tuyên bố sẽ xuống
nhà của sáu thẩm phán Tòa án Tối cao bảo thủ vào thứ Bảy sau khi đăng
địa chỉ của họ trực tuyến sau khi án lệ Roe v. Wade bị lật ngược.
Nhóm
ủng hộ phá thai, Ruth Sent Us, bắt đầu lưu hành địa chỉ của các thẩm
phán trong vài giờ sau khi tòa án cấp cao xử vụ án phá thai mang tính
bước ngoặt vào thứ Sáu và khi các cuộc biểu tình bạo lực nổ ra trên toàn
quốc.
Hàng chục người biểu tình đã xuất hiện bên ngoài nhà của
Justice Clarence Thomas qua đêm, hô vang "không có sự riêng tư cho chúng
tôi, không có bình yên cho bạn!" và buộc tội vợ ông, Ginni, là một
"người theo chủ nghĩa nổi loạn".
Một số biển hiệu còn vung vẩy có nội dung “Thomas là một tên phản quốc” và “Off with their d—s (Cắt cái đó đi)”.
Theo
các bài đăng trên mạng xã hội, những người biểu tình đã lên kế hoạch
nhắm vào nhà của Thomas vào thứ Bảy, cũng như nơi ở của các Thẩm phán
Brett Kavanaugh, Amy Coney Barrett, Samuel Alito, John Roberts và Neil
Gorsuch.
Nhóm pro-choice tương tự đã đứng bên ngoài nhà của các
thẩm phán bảo thủ trong nhiều tuần - kể từ khi phiên bản dự thảo của ý
kiến bị rò rỉ.
***
Trong một cuộc phỏng vấn trên MSNBC
vào thứ Sáu, Dân biểu Jackie Speier (D-CA) cho biết bà nghĩ rằng Tòa án
Tối cao đã “mách nước” những người phản đối ủng hộ mạng sống về cách tòa
sẽ ra phán quyết trong vụ Dobbs. Bởi vì khi bà ấy đến Tòa án Tối cao,
chỉ có những người phản đối. Sau đó, bà thừa nhận, "Tôi không có bất kỳ
bằng chứng nào" cho lời tố cáo rằng tòa án đã mách bảo cho những người
phản đối.
https://www.breitbart.com/clips/2022/06/25/dem-rep-speier-i-dont-have-any-evidence-but-i-think-scotus-tipped-off-pro-life-protestors-about-dobbs-ruling/
***
Bên
ngoài Tòa án Tối cao ở Washington, D.C., hàng nghìn nhà hoạt động, cả
ủng hộ và phản đối phán quyết, đã đến với các dấu hiệu ủng hộ chính
nghĩa của họ.
Những người biểu tình phản đối bắt đầu tham gia vào
các cuộc hô hào bày tỏ sự thất vọng về phán quyết hôm thứ Sáu. Họ gọi
phán quyết của tòa án là "bất hợp pháp!"
Các thành viên Antifa ở
Washington, D.C., đã đe dọa "thiêu rụi TCPV." Ở phía tây bắc D.C, họ đốt
một lá cờ có nội dung "F - k MPD" và "F - k you Thomas, Alito, Coney
Barrett, Kavanaugh, Gorsuch, Roberts."
Hàng chục người biểu tình
ủng hộ quyền lựa chọn đã bị bắt tại Thành phố New York sau khi ước tính
có khoảng 17.000 người biểu tình tại Big Apple. Họ hét lên "Cơ thể của
tôi, sự lựa chọn của tôi" trong khi cầm những tấm biển có nội dung "Hãy
giữ luật của bạn khỏi cơ thể tôi" và "Không có tử cung, không có ý
kiến." [Quyền phá thai ở New York được bảo vệ theo Đạo luật Sức khỏe
Sinh sản năm 2019. Thống đốc Dân chủ Kathy Hochul gần đây đã mở rộng các
biện pháp bảo vệ cho bệnh nhân và người cung cấp dịch vụ phá thai để
chuẩn bị cho phán quyết của tòa án.]
Một đám đông người biểu tình
đã thành lập ở trung tâm thành phố Los Angeles để phản đối phán quyết,
với một số cuộc bạo động được báo cáo giữa người biểu tình và cảnh sát.
Những người biểu tình được cho là đã ném đá và đốt pháo gần các sĩ quan
trong khi các đội SWAT phóng đạn không sát thương vào người biểu tình.
Cảnh sát tuyên bố đây là cuộc hội họp bất hợp pháp. Các vụ bắt giữ được
thực hiện liên quan đến các cuộc biểu tình, nhưng số vụ bắt giữ vẫn chưa
được công bố.
Các cuộc biểu tình lớn cũng hình thành ở Hollywood và Tây Hollywood, phần lớn diễn ra trong hòa bình.
Các
đường phố ở Chicago đã bị đóng cửa khi những người biểu tình tuần hành
để phản đối phán quyết. Họ tụ tập tại Federal Plaza trước một cuộc tuần
hành lớn. Một số người biểu tình cầm những tấm biển ghi "Không cấm phá
thai, không phải bây giờ, không bao giờ!" và "Tôi mơ một ngày nào đó phụ
nữ sẽ có quyền như súng." [Illinois đã đảm bảo rằng phụ nữ có thể phá
thai ngay cả sau phán quyết của tòa án và Thống đốc đảng Dân chủ JB
Pritzker đã triệu tập một phiên họp đặc biệt sau quyết định mở rộng
quyền tiếp cận phá thai.]
Một cuộc biểu tình khoảng 8.000 người
tại thủ phủ Capitol của tiểu bang Phoenix đã dẫn đến thiệt hại về tài
sản và một vụ bắt giữ, và chính quyền đã phải kết thúc cuộc biểu tình
bằng cách rải hơi cay trong khu vực.
Phát ngôn viên Bộ An toàn
Công cộng Arizona, Bart Graves, nói với KTAR News 92.3 FM rằng một người
đã bị bắt và nhiều cửa và đài tưởng niệm của Thượng viện đã bị hư hại.
Thượng
nghị sĩ bang Arizona Kelly Townsend cho biết những người phản đối việc
phá thai đang bắt bà và các nhà lập pháp khác làm "con tin" bên trong
tòa nhà Capitol ở Phoenix.
"Chúng tôi hiện đang bị bắt làm con
tin bên trong tòa nhà Thượng viện do các thành viên của công chúng cố
gắng xâm phạm an ninh của chúng tôi", Townsend đã tweet vào tối thứ Sáu.
"Chúng tôi ngửi thấy mùi hơi cay và con cái của một trong các thành
viên đang ở trong văn phòng khóc nức nở vì sợ hãi."
Hàng trăm
người đã tụ tập ở Austin vào thứ Sáu để phản đối phán quyết của tòa án
vì các hoạt động phá thai ở bang này đã ngừng hoạt động. "Chúng tôi từ
chối chấp nhận quyết định của Tòa án Tối cao tước quyền phá thai của
chúng tôi", nhóm TX4Abortion viết trên mạng xã hội. "Không quay lại.
Không đầu hàng." Cảnh sát trưởng Austin khuyến khích người biểu tình
biểu tình một cách ôn hòa.
Tại St. Louis, những người biểu tình ở
cả hai phía của vấn đề này đã tụ tập bên ngoài tổ chức Planned
Parenthood duy nhất còn lại của Missouri trong vài giờ sau quyết định
của tòa án.
Nhóm ủng hộ sự sống Defenders of the Unborn đã tập
hợp để cầu nguyện và tổ chức một cuộc mít tinh kỷ niệm quyết định của
tòa án. Các nhà hoạt động cầm những tấm biển ghi dòng chữ "Chọn sự sống"
và "Tòa án tối cao: Lật ngược Roe!"
"Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng
tôi sẽ thấy ngày này khi Missouri sẽ không giết những đứa con của mình",
chủ tịch Mary Maschmeier của tổ chức "Defenders of the Unborn" nói với
KSDK. "Đó là một ngày lễ tuyệt vời."
Trung tâm thành phố Atlanta
trở nên chật kín những người biểu tình ủng hộ quyền lựa chọn sau quyết
định của tòa án, trải dài từ Công viên Centennial đến các bậc thang của
Tòa nhà Capitol của bang Georgia.
Một người biểu tình nói với FOX
5 Atlanta: "Tôi nghĩ chúng ta ở đây để bảo vệ những gì chúng ta tin
tưởng. Chúng ta có thể ở nhà và khóc cả ngày. Chúng ta đã làm như vậy
nhưng chúng ta ở ngoài này để tiếng nói của mình được biết đến...Tiếp
theo là cuộc cách mạng. Ra ngoài đường. Không phải lúc để ngồi lại ngay
bây giờ. Hãy sử dụng giọng nói của bạn."
Những người ủng hộ phán
quyết đã ăn mừng ở Atlanta, mặc dù số cử tri đi bỏ phiếu của họ rất ít
so với các cuộc biểu tình phản đối. Họ cho biết một cuộc biểu tình lớn
hơn sẽ diễn ra vào thứ Bảy.
Những người biểu tình ủng hộ sự lựa
chọn [phá thai] ở Boston, Massachusetts, đã tuần hành và tổ chức một
cuộc ngồi trên các đường phố của thành phố sau phán quyết của tòa án.
Thống đốc Đảng Cộng hòa ôn hòa Charlie Baker đã ký luật sau phán quyết
để bảo vệ những người cung cấp dịch vụ phá thai thực hiện trên phụ nữ từ
các bang khác. Theo lệnh hành pháp, Massachusetts sẽ không hợp tác với
bất kỳ cuộc điều tra nào từ các tiểu bang khác liên quan đến việc phá
thai.
PHẢN ỨNG CỦA PHE DÂN CHỦ
Ông Biden sau đó
tuyên bố rằng quyết định hôm 24/6 của TCPV là kết quả của hàng thập kỷ
nỗ lực hủy bỏ án lệ này của các nhóm cánh hữu bảo thủ và tôn giáo. “Hôm
nay là một ngày buồn cho tòa án tối cao và một ngày buồn cho đất nước
chúng ta”, ông Biden nói và cho biết thêm rằng phán quyết Roe v. Wade
trong 50 năm qua đã trao cho phụ nữ “quyền được kiểm soát số phận của
chính họ”. Ông kêu gọi người dân Mỹ vào kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ cuối năm
nay hãy bỏ phiếu cho những ứng viên sẽ làm việc để thông qua các luật
ủng hộ phá thai. Ông đề nghị rằng Đảng Dân chủ có thể sử dụng phán quyết
của TCPV làm động lực đưa các ứng viên của đảng này vào Quốc hội, chỉ
Quốc hội mới có thể khôi phục sự bảo vệ của Roe v. Wade khi biến án lệ
này thành luật” và rằng “cử tri cần khiến cho tiếng nói của họ được lắng
nghe”.
Ông nói: "Với quyết định này, đa số bảo thủ của Tòa án
Tối cao cho thấy họ cực đoan đến mức nào, họ bị đa số đất nước này bỏ xa
đến mức nào". "Họ đã làm cho Hoa Kỳ trở thành một kẻ bên lề trong số
các quốc gia phát triển trên thế giới. Nhưng quyết định này không phải
là lời cuối cùng."
[Tuy nhiên, các quốc gia châu Âu phần lớn có
luật phá thai giống với các quy định được nhiều chính quyền bang do Đảng
Cộng hòa lãnh đạo ủng hộ. Phá thai chỉ được phép trong các trường hợp
hiếp dâm, loạn luân hoặc khi tính mạng của người mẹ đang gặp nguy hiểm ở
Ba Lan. Ở Ireland và Đức, thủ tục phá thai bị cấm trong phần lớn các
trường hợp sau 12 tuần. Ý không cho phép phá thai sau 90 ngày hoặc chỉ
dưới 13 tuần. Pháp, Áo và Tây Ban Nha đã cấm thủ tục này sau 14 tuần.
Viện
Charlotte Lozier, một nhóm ủng hộ sự sống, tuyên bố: "Việc giữ nguyên
luật hạn chế phá thai theo yêu cầu sau 20 tuần sẽ đưa Hoa Kỳ đến gần hơn
với xu hướng quốc tế, thay vì khiến nước này trở thành một quốc gia
ngoài lề với các chính sách phá thai cực kỳ dễ dãi". Báo cáo lưu ý rằng
danh sách các quốc gia hợp pháp phá thai trong 20 tuần qua bao gồm Triều
Tiên, Trung Quốc và Việt Nam. "Center for Reproductive Rights" ước tính
rằng 12 quốc gia hiện cho phép phá thai đến 20 tuần, một cố vấn pháp lý
của nhóm nói với Politifact vào tháng trước. Ngoài ra, có hơn 20 quốc
gia có luật "linh hoạt" cho phép phá thai ở tuần thứ 20 hoặc muộn hơn
trong một số trường hợp nhất định, theo Politifact. Ví dụ, Cộng hòa Séc
cho phép phá thai sau 20 tuần vì lý do sức khỏe tâm thần và Nhật Bản cho
phép phá thai sau 22 tuần vì lý do kinh tế xã hội.]
Kamala
Harris nói rằng “khát vọng lớn của quốc gia chúng ta là mở rộng tự do. …
Nhưng việc mở rộng tự do rõ ràng không phải là không thể tránh khỏi, và
nó chắc chắn không phải là điều gì đó chỉ xảy ra... Chúng tôi thúc đẩy
để tiến về phía trước; rằng chúng tôi được hướng dẫn bởi những gì chúng
tôi thấy có thể có được, không bị gánh nặng bởi những gì đã xảy ra,” bà
nói, không có tiếng vỗ tay nào. “Và tôi biết mọi người trong phòng đều
hiểu điều này.”
[Đây không phải là lần đầu tiên phó tổng thống
gặp khó khăn trong việc đọc diễn văn. Đôi khi nhận xét của bà ấy không
rõ ràng và khó theo dõi, tạo ra những sai lầm trong giao tiếp thường
xuyên khiến nhóm truyền thông của Harris gặp nhiều thử thách - báo
Breibart viết]
Bà Nancy Pelosi nói “Đạo đức giả đang hoành hành,
nhưng tác hại là vô tận”. Bà nói rằng đảng Cộng hòa sẽ còn đi xa hơn
nữa, vì họ sẽ cố gắng đặt ngoài vòng pháp luật các biện pháp tránh thai,
thụ tinh trong ống nghiệm và kế hoạch hóa gia đình. “Điều này nghiêm
trọng chết người, nhưng chúng tôi sẽ không để chuyện này qua đi ...
Quyền lựa chọn tự do sinh sản của phụ nữ có trong lá phiếu vào tháng 11.
Chúng tôi không thể cho phép họ nắm quyền để họ có thể thực hiện mục
tiêu của mình, đó là hình sự hóa quyền tự do sinh sản ”.
Lãnh đạo
Đa số Thượng viện Chuck Schumer (D-NY) nói rằng đây là một trong những
ngày đen tối nhất mà đất nước chúng ta từng chứng kiến. Hàng triệu triệu
phụ nữ Mỹ đang bị 5 Thẩm phán không được bầu chọn trên tòa án MAGA cực
đoan tước đoạt quyền của họ. "
Thượng nghị sĩ Joe Manchin (D-WV),
người đã bỏ phiếu xác nhận Gorsuch và Kavanaugh, cho biết trong một
tuyên bố rằng ông "thất vọng" về phán quyết. Ông lưu ý rằng “khi họ làm
chứng tuyên thệ rằng họ cũng tin rằng Roe V. Wade đã được giải quyết
trong tiền lệ và tôi lo lắng rằng họ đã chọn từ chối sự ổn định mà phán
quyết đã cung cấp cho hai thế hệ người Mỹ.”
Ngoại trưởng Antony
Blinken cho biết trong một tuyên bố vào tối thứ Sáu rằng Bộ Ngoại giao
vẫn "hoàn toàn cam kết" giúp cung cấp quyền tiếp cận quyền sinh sản
[thực chất là quyền tự do chọn lựa sinh con hay phá thai] trên toàn thế
giới. "Với tư cách là Ngoại trưởng, tôi thường tránh bình luận về các
phán quyết của Tòa án Tối cao. Nhưng quyết định hôm nay lật ngược vụ Roe
kiện Wade đã đặt ra những câu hỏi và mối quan tâm dễ hiểu trên toàn thế
giới và trong nhân viên của chúng tôi". "Vì vậy, hãy để tôi nói rõ:
dưới sự quản lý này, Bộ Ngoại giao sẽ vẫn hoàn toàn cam kết giúp cung
cấp quyền tiếp cận các dịch vụ sức khỏe sinh sản [thực chất là dịch vụ
phá thai] và thúc đẩy quyền sinh sản trên toàn thế giới. Và Bộ này sẽ
làm mọi thứ có thể để đảm bảo rằng tất cả nhân viên của chúng tôi có
quyền truy cập các dịch vụ sức khỏe sinh sản, dù họ sống ở đâu."
Quốc hội Da đen (Congressional Black Caucus) kêu gọi Biden ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia.
Quyết
định này đã chuyển tính hợp pháp của việc phá thai sang các bang,
khoảng hai chục bang trong số đó có cái gọi là "luật kích hoạt" (trigger
laws) đặt ngoài vòng pháp luật hoặc hạn chế việc phá thai, vì vậy các
thành viên muốn Biden can thiệp. Chủ tịch và dân biểu Joyce Beatty
(D-N.Y.) Mô tả quyết định của Tòa án là một bước lùi cho đất nước.
Cựu
Tổng thống Bill Clinton nói : "Ý kiến hôm nay của Tòa án Tối cao về
Dobbs kiện Tổ chức Y tế Phụ nữ Jackson là sai về giá trị, sai đối với
phụ nữ và khả năng đưa ra quyết định chăm sóc sức khỏe của họ và sai về ý
nghĩa của nó đối với tương lai của đất nước chúng ta". "Quyết định này
đặt đảng phái lên trước tiền lệ, ý thức hệ đi trước bằng chứng, và quyền
lực của một thiểu số nhỏ đi trước ý chí rõ ràng của người dân."
Obama
viết trên Twitter: "Ngày nay, Tòa án Tối cao không chỉ đảo ngược gần 50
năm tiền lệ, mà còn hủy bỏ quyết định cá nhân mạnh mẽ nhất mà ai đó có
thể đưa ra đối với những ý tưởng ngẫu hứng của các chính trị gia và nhà
tư tưởng - tấn công các quyền tự do thiết yếu của hàng triệu người Mỹ".
PHẢN ỨNG CỦA PHE CỘNG HÒA
Ông
Trump tuyên bố: “Phán quyết hôm nay, đây là chiến thắng lớn nhất của cả
một thế hệ, cùng với các phán quyết khác đã được công bố gần đây, chỉ
có thể thực hiện được vì tôi làm mọi thứ như đã hứa, bao gồm cả việc đề
cử và giúp ba nhà lập hiến mạnh mẽ và có uy tín được xác nhận vào Tối
cao Pháp viện Hoa Kỳ". Ông Trump nói với đài Fox News: “Điều này tuân
theo Hiến Pháp, và trao lại các quyền mà lẽ ra đã phải được trao lại từ
lâu". Khi được hỏi liệu ông có giúp mang đến phán quyết này hay không,
ông Trump nói thêm, “Chúa đã đưa ra quyết định này".
Thượng nghị sĩ Mitch McConnell đã tán dương phán quyết là “can đảm và đúng đắn”. McConnell nói:
“Giờ
đây, người dân Mỹ đã lấy lại được tiếng nói của mình. Tòa án đã sửa
chữa một lỗi khủng khiếp về pháp lý và đạo đức. Họ cẩn thận cân nhắc các
yếu tố phức tạp liên quan đến tiền lệ. Tòa án đã lật lại các phán quyết
sai lầm mà ngay cả những người theo chủ nghĩa tự do từ lâu đã thừa nhận
là bất nhất, khôi phục lại sự phân chia quyền lực ”. “Hàng triệu người
Mỹ đã dành nửa thế kỷ để cầu nguyện, diễu hành và làm việc để hướng tới
những chiến thắng lịch sử ngày nay vì nhà nước pháp quyền và cho cuộc
sống vô tội. Tôi tự hào được sát cánh cùng họ trong suốt chặng đường dài
của chúng tôi và hôm nay tôi chia sẻ niềm vui của họ”.
Lãnh đạo
phe thiểu số tại Hạ viện Kevin McCarthy nói rằng quyết định này “là phán
quyết bảo vệ sự sống quan trọng nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Bằng một
cuộc bỏ phiếu 6-3, tòa án khẳng định rằng quyền lực để bảo vệ sự sống
chưa được sinh ra được trả lại cho người dân và những người đại diện do
họ bầu ra”.
Thống đốc Đảng Cộng hòa Virginia, Glenn Youngkin hôm
thứ Sáu đã ca ngợi quyết định của Tòa án Tối cao trong việc lật lại vụ
án Roe kiện Wade và đưa ra kế hoạch cấm phá thai sau khi thai được 15
tuần, nhưng thừa nhận rằng một thỏa hiệp trong 20 tuần có thể sẽ xảy ra
do Quốc hội đang bị chia rẽ của Virginia. Các nhà lập pháp dân chủ ở
tiểu bang này đã nói rằng bất kỳ luật nào cản trở hoặc hạn chế việc phá
thai sẽ chết ngay khi đến nơi.
Thống đốc Kristi Noem của South Dakota ca ngợi "hôm nay là ngày tuyệt vời."
PHẢN ỨNG CỦA TRUYỀN THÔNG
Người
dẫn chương trình MSNBC Joy Reid đã tweet, "Các tín đồ Cơ đốc giáo của
SCOTUS: phụ nữ không có quyền nào mà các bang phải tôn trọng. Mang thai,
ngay cả khi trái ý muốn của bạn, và bạn trở thành tài sản của bang."
Người
phụ trách chuyên mục của Washington Post, Jennifer Rubin đã viết, "thực
sự là 5-4 (không tính sự bất đồng của Roberts) cho cuộc tấn công toàn
diện vào Tu chính án thứ 14. Không còn gì để nói. Vượt ra ngoài lý trí."
Và
Ana Navarro, người đồng dẫn chương trình The View đã viết, "Nếu theo
dõi, ngày hôm qua phe bảo thủ tại Tòa án tối cao đã ra phán quyết chống
lại các quyền của tiểu bang liên quan đến vũ khí được che giấu. Hôm nay,
họ đã ra phán quyết ủng hộ các quyền của tiểu bang khi nói đến cơ thể
phụ nữ. Họ thật giỏi với các tiểu bang quy định tử cung của chúng ta
nhưng không với súng."
***
Những người dùng Twitter theo chủ nghĩa tự do đã sử dụng nền tảng này để chỉ trích cố thẩm phán Ruth Bader Ginsburg đã không từ chức sớm hơn khi Tổng thống Obama còn đương nhiệm, bà ấy sẽ được thay thế bằng một thẩm phán phe tự do.
Scott
Feinbeig, cây bút chuyên mục của Hollywood Reporter, viết "RBG là một
anh hùng vì nhiều lý do. Nhưng điều mỉa mai khủng khiếp là bà nán lại
cuộc vui quá lâu, dẫn đến sự phá hủy điều mà bà trân trọng nhất. Rất
tiếc, đây sẽ là một phần lớn trong do sản của bà."
Katie Halper, người phát thanh và diễn viên hài, viết "Rất vui RBG cứ nằm sấp mặt chứ không chịu về hưu."
Rebecca
Fishbein, người viết bài cho Vice đã tiếp tục đưa ý kiến rằng Ginsburg
và cựu Tổng thống Obama phải chịu trách nhiệm về quyết định của tòa án.
"Rất tiếc có lẽ ai đó đã có thể thuyết phục RBG về hưu", cô viết để đáp
lại tuyên bố của Obama chỉ trích phán quyết của tòa án.
PHẢN ỨNG CỦA CÁC TIỂU BANG
Ngay sau phán quyết của Tòa, hàng loạt tiểu bang trên khắp nước Mỹ đã ban bố lệnh cấm phá thai ngay lập tức.
Missouri
đã trở thành bang đầu tiên vào thứ Sáu chấm dứt việc phá thai sau khi
Tòa án tối cao lật lại án lệ Roe kiện Wade. Thống đốc bang Missouri Mike
Parson thông báo ông đã ký một tuyên bố kích hoạt “Quyền được sống của
Đạo luật Trẻ chưa sinh” sẽ chấm dứt việc phá thai tự chọn ở tiểu bang
của ông. “Hôm nay, những nỗ lực của chúng ta đã tạo ra điều mà các thế
hệ người Missouri đã làm việc và cầu nguyện: Hôm nay, chúng ta đã chiến
thắng trong cuộc chiến bảo vệ cuộc sống vô tội,” ông Parson viết. Tổng
chưởng lý Missouri Eric Schmitt nói trong một bài đăng trên mạng xã hội
rằng bang của ông đã trở thành tiểu bang “phò sự sống” (pro-life) nhất ở
Mỹ.
Tại Arkansas, việc Tòa tối cao lật ngược án lệ năm 1973 đã
kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang. Tổng chưởng lý bang Arkansas
Leslie Rutledge tuyên bố trong một cuộc họp báo hôm thứ Sáu rằng “thực
hiện việc phá thai sẽ là một trọng tội ở Arkansas.” Thống đốc bang
Arkansas là Asa Hutchinson đã tweet: “Trong nhiều thập kỷ, tôi đã nói
Roe kiện Wade đã bị quyết định sai. Hôm nay, Tòa án Tối cao đã lật lại
phán quyết phá thai và trả lại vấn đề cho các bang. Arkansas là một bang
ủng hộ sự sống, và giờ đây chúng tôi có thể bảo vệ sự sống.”
Tại
bang Kentucky, diễn biến xảy ra tương tự bang Arkansas khi phán quyết
của Tòa tối cao đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang. Luật này
được ký năm 2019 bởi cựu Thống đốc bang, quy định rằng tất cả các vụ phá
thai sẽ ngay lập tức là bất hợp pháp nếu Roe kiện Wade bị lật lại. Sẽ
có rất ít trường hợp được phép phá thai, chẳng hạn như để ngăn chặn cái
chết hoặc thương tích nghiêm trọng của người mẹ, nhưng theo Thống đốc
Andy Beshear, điều này sẽ không bao gồm các trường hợp hiếp dâm hoặc
loạn luân. Hiện tại, bất cứ ai ở Kentucky muốn phá thai sẽ phải rời khỏi
tiểu bang.
Tại bang Texas, cơ quan lập pháp Texas đã thông qua
“luật kích hoạt” vào năm 2021 quy định rằng 30 ngày sau khi Tòa án Tối
cao lật lại vụ Roe kiện Wade, việc thực hiện phá thai ở Texas sẽ trở
thành trọng tội. Thống đốc Texas Greg Abbott cho biết trong một tuyên bố
bằng văn bản: “Tòa án tối cao Hoa Kỳ đã lật ngược chính xác Roe kiện
Wade và khôi phục quyền của các bang được bảo vệ những đứa trẻ vô tội.
Texas là một bang ủng hộ sự sống và chúng tôi đã có những hành động quan
trọng để bảo vệ sự thiêng liêng của cuộc sống.” Luật quy định việc thực
hiện, xúi giục hoặc cố gắng phá thai là một tội ác. Luật đưa ra các
trường hợp ngoại lệ đối với tình trạng đe dọa tính mạng của người mẹ có
thể dẫn đến cái chết hoặc thương tật nghiêm trọng trên cơ thể. Nếu việc
phá thai dẫn tới cái chết của thai nhi sẽ làm tăng hành vi phạm tội lên
mức trọng tội cấp độ 1. Người thực hiện phá thai cũng có thể bị phạt dân
sự lên đến 100.000 USD cho mỗi lần vi phạm.
Các tiểu bang khác chắc chắn hoặc có khả năng cấm phá thai bao gồm:
Alabama: Đạo luật bảo vệ tính mạng con người năm 2019 đã có hiệu lực
vào thứ Sáu. Việc “bất kỳ người nào cố ý thực hiện hoặc cố gắng thực
hiện phá thai” là bất hợp pháp trừ khi “phá thai là cần thiết để ngăn
ngừa nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng cho mẹ.”
Florida: Luật cấm phá thai khi thai được 15 tuần tuổi sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7.
Idaho: Luật cấm phá thai sẽ có hiệu lực 30 ngày sau khi Roe kiện Wade bị lật lại.
Iowa: Tòa án tối cao Iowa vào tháng 6 đã đảo ngược phán quyết của tòa
án trước đó rằng hiến pháp bang bảo đảm quyền phá thai.
Lousiana:
Bộ trưởng Tư pháp Louisiana, Jeff Landry, hôm thứ Sáu cho biết việc phá
thai bị cấm tại tiểu bang sau khi luật kích hoạt có hiệu lực.
Mississippi: Đạo luật cấm gần như tất cả các ca phá thai sẽ có hiệu lực ngay sau khi Roe kiện Wade bị lật.
Nebraska: Thống đốc Pete Ricketts cho biết ông sẽ thúc đẩy cơ quan lập
pháp tiểu bang thông qua lệnh cấm phá thai hoàn toàn nếu Roe kiện Wade
bị lật đổ.
North Dakota: Roe kiện Wade bị lật ngược đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang.
Ohio: Cấm phá thai khi thai đươcn 6 tuần tuổi có hiệu lực ngay lập tức vào thứ Sáu.
Oklahoma: Roe kiện Wade bị lật ngược đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang.
South Dakota: Roe kiện Wade bị lật ngược đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang.
Tennessee: Luật cấm phá thai sẽ có hiệu lực 30 ngày sau khi Roe kiện Wade bị lật lại.
Utah: Roe kiện Wade bị lật ngược đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang.
Wisconsin: Việc phá thai trở thành trọng tội sau khi Tòa án tối cao lật lại vụ án Roe kiện Wade.
Wyoming: Roe kiện Wade bị lật ngược đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang.
Các
thống đốc của Washington, Oregon và California đã hợp lực trong cam kết
đa bang (Multi-State Commitment) nhằm bảo vệ việc chăm sóc sức khỏe
sinh sản. Ba thống đốc tuyên bố họ sẽ bảo vệ cả bệnh nhân và bác sĩ nếu
nỗ lực thực thi lệnh cấm phá thai ở tiểu bang của họ.
PHẢN ỨNG TỪ GIỚI TƯ PHÁP
Hàng
chục công tố viên dân cử vào thứ Sáu cho biết sẽ từ chối truy tố những
người tìm đến dịch vụ phá thai, hỗ trợ hay cung cấp phá thai sau khi Tối
cao Pháp viện đảo ngược phán quyết năm 1973 trong đó bảo đảm quyền phá
thai theo hiến pháp.
84 công tố viên từ 29 tiểu bang, lãnh thổ
và Washington D.C. ký một tuyên bố chung, kể cả những tiểu bang như
Mississippi, Missouri và Wisconsin vốn đã cấm hoặc chuẩn bị cấm dịch vụ
phá thai sau phán quyết đảo ngược Roe v. Wade.
Có 4 công tố viên Texas ký tên vào tuyên bố chung.
PHẢN ỨNG CỦA NƯỚC NGOÀI
Thủ
tướng Canada Justin Trudeau hôm thứ Sáu (24/6) đã chỉ trích mạnh mẽ
phán quyết của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ về việc lật ngược án lệ Roe kiện
Wade liên quan đến quyền phá thai ở Hoa Kỳ. Ông Trudeau nói trong một
thông điệp trên Twitter: “Tin tức về nước Mỹ thật kinh khủng. Không một
chính phủ, chính trị gia hay một người đàn ông nào nên nói với phụ nữ
những gì cô ấy có thể và không thể làm với cơ thể của mình. Tôi không
thể tưởng tượng được nỗi sợ hãi và tức giận mà các bạn đang cảm thấy lúc
này.” Phá thai ở Canada là hợp pháp ở tất cả các giai đoạn của thai kỳ
và được tài trợ bởi hệ thống chăm sóc sức khỏe của chính phủ.
Trưởng
ban nhân quyền Liên hợp quốc Michelle Bachelet gọi đây là “đòn giáng
mạnh vào quyền con người và bình đẳng giới của phụ nữ”.
Thủ tướng Anh Boris Johnson gọi quyết định của Tòa án Tối cao là “một bước thụt lùi lớn”.
Ông
Johnson cho biết các phán quyết của Tòa án có “tác động lớn đến suy
nghĩ của người dân trên toàn thế giới”. “Tôi nghĩ đó là một bước thụt
lùi lớn. Tôi luôn tin vào quyền lựa chọn của phụ nữ và tôi kiên định với
quan điểm đó.”
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm thứ Sáu đã
lên án phán quyết, nói rằng đây là một thách thức đối với quyền tự do
của phụ nữ. “Họ phải được bảo vệ. Tôi bày tỏ sự đoàn kết của mình với
những phụ nữ có quyền tự do ngày nay bị Tòa án Tối cao Hợp chủng quốc
Hoa Kỳ thách thức”, ông Macron viết trên Twitter.
Thủ tướng Bỉ,
Alexander De Croo nói rằng ông “rất lo ngại về tác động của phán quyết
của [Tòa án tối cao Hoa Kỳ] đối với Roe v Wade và tín hiệu mà nó gửi đến
thế giới. Cấm phá thai không bao giờ dẫn đến phá thai ít hơn, mà chỉ
phá thai không an toàn hơn.
NVV tổng hợp ngày Thứ Bảy 25/6/2022